Aljeriar arabiera
Aljeriar arabiera (arabieraz: الدارجة الجزائرية, ad-Dārja al-Jazairia), Dziria, Darja edo Derja (arabieraz: الدارجة) tokiko izenak dituena,[1][2] arabiera dialektaleko aldaeren multzotik datorren hizkuntza bat da, Aljerian eta inguruko herrialdeetan mintzatzen dena.[3] Aljeriako biztanleen % 97,3k hitz egiten du aldaera horretan. Aljerian, beste herrialde batzuetan bezala, ahozko arabiera eta idatzizkoa oso desberdinak dira; bere hiztegiak amazigeraren, turkieraren eta frantsesaren neologismo eta mailegu ugari baititu, eta, arabieraren gainerako aldaerek bezala, hizkuntza idatziaren kasuen amaierak galdu ditu.
Aljeriar arabiera | |
---|---|
دريرية — العامية — الجزائرية | |
Datu orokorrak | |
Hiztunak | ama-hizkuntza: 42.252.851 (2024) |
Hizkuntza sailkapena | |
giza hizkuntza afroasiar hizkuntzak Hizkuntza semitikoak arabiera Maghrebi Arabic (en) | |
Informazio filologikoa | |
Hizkuntza-tipologia | subjektu aditza objektua eta hizkuntza fusionatzailea |
Alfabetoa | arabiar alfabetoa eta Arabic script (en) |
Hizkuntza kodeak | |
ISO 639-3 | arq |
Ethnologue | arq |
Glottolog | alge1239 |
Wikipedia | arq |
IETF | arq |
Aljeriako arabieraren barruan ere tokiko aldaketa esanguratsuak daude; jijel arabiera, bereziki, qaf kaf gisa ahoskatzeagatik eta amazigeraren mailegu ugariengatik nabarmentzen da, eta portuko zenbait hiritako dialektoek Al-Andaluseko errefuxiatuek ekarritako andalustar arabieraaren eragina erakusten dute.
Aljeriako arabiera magrebtar arabieraren dialektoen continuumaren zati da, pixkanaka-pixkanaka marokoar arabierarekin eta tunisiar arabierarekin nahastuz.
Fonologia
aldatuAljeriar arabierak 27 kontsonante ditu:
/b/ | /t/ | /dʒ/ | /ɡ/ | /ħ/ | /ʕ/ | /d/ | /p/ | /r/ | /z/ | /s/ | /ʃ/ | /sˤ/ | /dˤ/ | /tˤ/ | /ɣ/ | /f/ | /v/ | /q/ | /k/ | /l/ | /m/ | /n/ | /h/ | /x/ | /w/ | /j/ |
b | t | j | g | ḥ | ε | d | p | r | z | s | š | ṣ | ḍ | ṭ | γ | f | v | q | k | l | m | n | h | x | w | y |
ب | ت | ج | ڨ | ح | ع | د | پ | ر | ﺯ | ﺱ | ش | ص | ض | ط | غ | ف | ڥ | ق | ك | ل | م | ن | ﻫ | خ | و | ﻱ |
/q/ hitzaren ahoskera aldatu egiten da, batzuetan [g], [k], [ʔ] (hamza) edo [ɢ] izanda.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Wehr, Hans. (2011). A Dictionary of Modern Written Arabic. .
- ↑ Harrell, Richard S.. (1966). Dictionary of Moroccan Arabic. .
- ↑ (Ingelesez) Kees Versteegh, et al.. (2006). Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics. BRILL.
Kanpo estekak
aldatuArtikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |