Ziziphus lotus
Ziziphus lotusa Rhamnaceae familiako zuhaixka hostogalkorra da. Jatorriz, Mediterraneo eskualdekoa, Sahararaino hedatzen da . "Jujuba" izeneko hainbat espezietako bat da, eta Ziziphus jujuba egiazko jujubarekin antzekotasun handia du.
| Ziziphus lotus | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Plantae |
| Ordena | Rosales |
| Familia | Rhamnaceae |
| Generoa | Ziziphus |
| Espeziea | Ziziphus lotus |
Deskribapena aldatu
Ziziphus lotusak 2–5 metro luze izatera irits daitezke (6,6–16,4 oin), 5 cm inguruko hosto berde distiratsuak ditu, eta fruitu jangarriak ematen ditu: 1–1,5 cmko diametroko globo-itxurako drupa hori ilunak.
Ohiko izenak aldatu
Fruitua izendatzeko, ingelesez nabk (ar: نَبْق) arabierazko mailegua erabiltzen dute.
Bestalde, askotariko izenak har ditzake herrialdearen arabera. Arabieraz, ohiko izena sidr, edo rubeida dira ( "bere adaburuaren formagatik"), Tunisian nbeg eta Libanon annab. [1] Zipren landarearen izena palloura (grezieraz: παλλούρα) edo konnarka (grezieraz: κονναρκά) da. [2]
Euskaraz, loto-zuhaitza [3]
Aipamen kultural eta erlijiosoak aldatu
Askotan uste izan da Ziziphus lotus greziar mitologiako loto-zuhaitza dela. [4] Zenbait adituren ustez, Odisean aipatzen diren lotojaleek zuhaitz horren fruituak jaten zituzten. Horren ondorioz, narkotizatuak balira bezala, egoera apatiko baketsu batean bizi ziren.
Erroman, Vulkanoren tenplu ondoan bazegoen loto-zuhaitz sakratu bat Romulok landatua, Odiseako konpositorearen garaikidea omen zen Romulo (K.a. VIII. mendekoa). Plinio Zaharraren garaian, 700 urte geroago, zuhaitza zutik zirauen. [5]
Arabieraz hitz egiten duten eskualdeetan, bai Ziziphus Lotusa, bai jujubondoa estuki lotuta daude Koranean aipatzen diren loto-zuhaitzekin (sidr) [6] [7]. Palestinan, berriz, Ziziphus Arantza-christi zuhaitzari deitzen diote sidr . [8] Bestalde, arabiar munduan Europako zein Txinako jujubondoak loto-zuhaitzekin (sidr) ere lotuta daude . [6] [7]
Richard Francis Burton, XIX. mendeko esploratzaile ingelesak esan zuen, Muhammad Profetaren hilobia barne hartzen duen Medinako meskitan loto-zuhaitz zahar bat ikusi zuela. Fatimah profetaren alabari eskainitako lore-baratzean zegoen. Zuhaitzaren fruituak erromesei saltzen zizkieten, eta hostoak gorpuak garbitzeko erabiltzen zituzten. [9]
Erreferentziak aldatu
- ↑ Dafni, Amots. The ethnobotany of Christ's Thorn Jujube (Ziziphus spina-christi) in Israel - (Ziziphus spina-christi, Kristoren Arantza Jujubondoaren Etnobotanika Israelen). doi:. OCLC .1277088 PMID 16270941..
- ↑ Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια (Zipreko Entziklopedia Nagusia). 11, 47-48 or..
- ↑ Euskaltzaindia. Orotariko Euskal Hiztegia. .
- ↑ Herodotus, Histories, IV liburua, 177.
- ↑ (Ingelesez) Smith, William. (1870). "Vulcanus". Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology.. .
- ↑ a b Abdullah, Yusuf Ali (1946) The Holy Qur-an. Text, Translation and Commentary (Koran Sakratua. Testua, Itzulpena eta Iruzkina), Qatar National Printing Press.1139 orrialdea, 3814 oharra
- ↑ a b (Ingelesez) Lambden, Stephen. (2009). The Sidrah (Lote-Tree) and the Sidrat al-Muntaha (Lote-Tree of the Extremity). Some Apects of their Islamic and Bābī-Bahā'ī intepretations. Hurqalya Publications: Center for Shaykhī and Bābī-Bahā’ī Studies (Noiz kontsultatua: 2009).
- ↑ (Ingelesez) Easton, M.G., M.A., D.D.. (1893). Illustrated Bible Dictionary and Treasury of Biblical History, Biography, Geography, Doctrine, and Literature.. Londres, Edinburgo eta New York: T. Nelson and Sons, 688 or..
- ↑ Burton, Sir Richard Francis (1855) A Personal Narrative of a Pilgrimage to Al-Madinah and Meccah (Medina eta Mekarako Erromesaldiaren Kontakizun Pertsonala) 337 orrialdea
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q405596
Multimedia: Ziziphus lotus / Q405596
Espezieak: Ziziphus lotus
|
Artikulu hau landareei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |