Tahmasp I.a
Tahmasp I.a (persieraz: طهماسب یکم, Ṭahmāsb; Isfahan, 1514ko otsailaren 22a-Qazvin, 1576ko maiatzaren 14a) safaviden dinastiako Irango xah izan zen. Bere erregealdia, bere dinastiako subirano guztien artean luzeena izan zena, Otomandar Inperioaren aurkako etengabeko gerrak eta Inperioaren baliabideen gastuak markatu zuten.[1]
| Tahmasp I.a | |||
|---|---|---|---|
 | |||
1524ko maiatzaren 23a - 1576ko maiatzaren 25a ← Ismail I.a - Ismail II.a → | |||
| Bizitza | |||
| Jaiotza | Isfahan, 1514ko otsailaren 22a | ||
| Herrialdea |  Safaviden Inperioa | ||
| Heriotza | Qazvin, 1576ko maiatzaren 14a (62 urte) | ||
| Hobiratze lekua | Imam Reza santutegia Safi al-Din xekearen hilobia Ardabil | ||
| Heriotza modua | : Pozoia | ||
| Familia | |||
| Aita | Ismail I.a | ||
| Ama | Tajlu Khanum, Behruzeh Khanum | ||
| Ezkontidea(k) | Sultanum Begum (en)  Sultan-Agha Khanum (en) | ||
| Seme-alabak | ikusi
| ||
| Leinua | Safavi | ||
| Hezkuntza | |||
| Hizkuntzak | azerbaijanera persiera | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | subiranoa | ||
| Sinesmenak eta ideologia | |||
| Erlijioa | islama Xiismoa | ||
Bere erregealdiaren hasiera, Qizilbash tribu buruzagien arteko liskarrekin hasi zen. Hauek Tahmaspen erregeorde izaten ziren, tronura iritsi zenean 10 urte besterik ez zituelako. Hala ere, Tahmaspek bere boterea berresten jakin zuen helduarora iritsi zenean eta Safaviden Inperioa modernizatzen hasi zenean, garai hartako Irango gizarteari elementu europarrak sartuz. Sartutako neurrien artean egon zen gizarte-geruzak maximizatzea eta errege-administrazioa birbanatzea.
Alde batetik, Suleiman Handiarekin eta, bestetik, Bukharako Khanerriko uzbekiarrekin Khorasanen izandako liskarrek, Tahmaspen erregealdia, izan zitekeena baino askoz aurrerapen txikiagoko garai bezala markatu zuten. Tahmaspek, urre kopuru handiak gastatu behar izan zituen otomandarren aurkako erresistentzia militarra mantentzeko. 24 urtez indarrean egon zen gerra, Amasyako Ituna sinatu zuen arte. Ondorengo 30 urteko bake garaiak Tahmaspi Inperioaren modernizazioan eta bere industria eskasean zentratzea ahalbidetu zion.
Familia aldatu
Erreferentziak aldatu
- ↑ (Ingelesez) Tahmasp I. in: Encyclopedia Britannica..
  |
Artikulu hau Irango biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |