Spandauko espetxea Alemaniako Berlin hiriaren Spandau barrutian zegoen espetxe ospetsua da. Monumentu babestua da. 1876an eraiki zuten, eta 1987an eraitsi, azken preso naziak, Rudolf Hessk, bere buruaz beste egin ondoren. Neurri horrekin neonazien kultuko tokia bihurtzea saihestu nahi izan zuten. Gaur egun, toki berean saltokigune bat dago.

Spandauko espetxea
Kriegsverbrechergefängnis Spandau
Kokapena
Estatu burujabe Alemania
Seat of government Berlin
Borough of BerlinSpandau
Koordenatuak52°31′16″N 13°11′07″E / 52.521111111111°N 13.185277777778°E / 52.521111111111; 13.185277777778
Map
Historia eta erabilera
Eraikuntza 1876
Eraistea 1987
Guardia aldaketa, espetxearen aurrean.

Eraikina aldatu

1876an eraikia, Erdi Aroko estiloa imitatzen zuen, gaztelu baten itxura izanik. Adreilu gorriz egina zegoen. 500 preso gordetzeko eraiki zen. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, Nurenbergeko epaiketetan zigortutako zazpi buru naziak bertan espetxeratu zituzten. Debekatuta zegoen eraikinari argazkiak egitea.[1][2]

Administrazioa aldatu

Nahiz eta espetxea Berlingo britaniar aldean egon, haren kontrola lau potentzia irabazleek txandakatzen zuten: Erresuma Batuak, Ameriketako Estatu Batuek, Frantziak eta Sobietar Errepublika Sozialisten Batasunak.

Potentzia Hilabeteak
  Erresuma Batua Urtarrila Maiatza Iraila
  Frantzia Otsaila Ekaina Urria
  SESB Martxoa Ekaina Azaroa
  AEB Apirila Abuztua Abendua

Preso naziak aldatu

Zenbakia Izena Zigorra Kondena amaiera Kargua Hil zen data Alegazioak
1 Baldur von Schirach 20 urte 1966/10/01 Hitleriar Gazteriaren burua eta Vienako Gobernadorea 1974/08/08 Behin kondena beteta kaleratu zuten.
2 Karl Dönitz 10 urte 1956/10/01 Almirante Nagusia, 1943tik 1945ra Kriegsmarineren Buruzagitzan, Hirugarren Reicharen azken Presidentea, 1945an. 1980/12/24 Behin kondena beteta kaleratu zuten.
3 Konstantin Freiherr von Neurath 15 urte 1954/11/06 1932tik 1938ra Kanpo Harremanetako Ministroa, Bohemia eta Moraviako protektoratuaren burua 1939tik 1941ra. 1956/08/14 Osasun arazoak zirela eta, lehenago askatu zuten.
4 Erich Raeder Bizi bitarteko espetxea 1955/09/26 Almirante Nagusia, 1943ko urtarrilaren 30 arte Kriegsmarineren Buruzagitzan, 1960/11/06 Osasun arazoak zirela eta, lehenago askatu zuten.
5 Albert Speer 20 urte 1966/10/01 Armagintzako Ministroa eta Eraikuntza Inspektore Orokorra 1981/09/01 Behin kondena beteta kaleratu zuten.
6 Walther Funk Bizi bitarteko espetxea 1957/05/16 Ekonomia Ministroa, Reichsbanken Presidentea 1960/05/31 Osasun arazoak zirela eta, lehenago askatu zuten.
7 Rudolf Hess Bizi bitarteko espetxea Espetxean hilda Adolf Hitlerren ondokoa 1941 arte 1987/08/17 Bere buruaz beste zuen.

1987ko abuztuan, berrogei urte espetxeratuta egon ondoren, Rudolf Hess hil zen. Urte horien erdiak espetxeko preso bakarra izan zen. Nahiz eta sarritan aipatu humanitario arrazoiengatik kaleratu zutela, sobietarren eta britaniarren aurkako jarrera azken une arte mantendu zen.[2]

 
Espetxeak bete zuen orubea.

Musika taldea aldatu

Musika talde ezagun batek, Spandau Ballet espetxearen izena hartu zuen taldearena sortzeko.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Spandauko espetxea
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Spandauko espetxea