Montenegroko Erresumako Ministroen Kontseilua

Montenegroko Erresumako administrazio-organo zentrala

Montenegroko Erresumako Ministroen Kontseilua (serbieraz/montenegroeraz: Министарски савет Краљевине Црне Горе; Ministarski savjet Kraljevine Crne Gore) Montenegroko Erresumako administrazio-organo zentrala zen.

Montenegroko Erresumako Ministrosn Kontseilua
Montenegroko Erresumako Ministro Kontseilua
Datuak
Izen ofizialaМинистарски савјет Краљевине Црне Горe
Ministarski savjet Kraljevine Crne Gore
MotaKontseilu
HerrialdeaMontenegroko Printzerria
Montenegroko Printzerria
Kide kopurua7
Erabilitako hizkuntzaSerbiera
Sorrera1905eko abenduaren 6 (juliotar egutegi)
1905eko abenduaren 19 (egutegi gregoriano)
SorlekuaCetinje
Ordezkatzen duMontenegroko Printzerriko Estatu Kontseilua
Desagerpena1916eko urtarrilaren 16
Voivoda Božo Petrović, Estatu Kontseiluko epe luzeko presidentea
Cetinjeko Gobernu Etxea 1916ko otsailean Austria-Hungariako okupazioan

Historia aldatu

1879an Cetinjen ezarritako Estatu Kontseilua izan zen gobernu printzearen zeregina zuen Ministro Kontseiluaren aurrekoa.

1916rako, Ministro Kontseiluko zortzi presidente zeuden, eta guztira 14 gobernu osatu ziren. 1879tik 1905era Estatu Kontseiluko presidentea Božo Petrović voivoda izan zen etengabe. Nikolas-eko Konstituzioa (1905) aldarrikatu ondoren, Lazar Mijušković Ministroen Kontseiluko lehen presidentea izan zen.

Lazar Mijušković (1905—1906) ondoren, hauek izan ziren presidenteak: Marko Radulović (1906—1907), Andrija Radović (1907), Lazar Tomanović doktorea (1907—1910[1]; 1910-1912[2]), Mitar Martinović jenerala (1912—1913) eta Janko Vukotić jenerala (1913— 1915).

Lazar Mijušković (1915-1916) herrialdeko azken Ministro Kontseiluko buru izan zen berriro. 1916. urtearen hasieran, Nikolas I.a, Montenegroko erregeak, herrialdea utzi zuen Lehen Mundu Gerran inbasio militarraren ostean eta Frantziara erbesteratu zen.

Konsposizioa aldatu

Nikolas Konstituzioaren (1905) arabera, Ministroen Kontseilua funtzio publikoaren buru eta printze jaunaren menpe zegoen zuzenean. Ministroen Kontseilua estatuko administrazioko zenbait lanbidetarako izendatutako ministroek osatzen zuten. Printzeak ministro guztiak izendatu eta kargutik kendu zituen. Ministroetako bat printzeak izendatu zuen Ministroen Kontseiluko presidente. 1914an, zazpi ministro zeuden:

  1. Justizia Ministerioa
  2. Hezkuntza eta Elizaren gaietako Ministerioa
  3. Barne Arazoetako Ministerioa
  4. Kanpo Arazoetako
  5. Finantza Ministerioa
  6. Ministerio Militarra
  7. Ekonomia Nazionala eta Eraikuntzako Ministerioa.

Ministroak printzearen eta Batzar Nazionalaren egintza ofizialen erantzuleak ziren. Ministroari leporatzeko eskubidea zuten:

  • Aberriaren edo agintariaren kontra traizioa egin bazuen;
  • Konstituzioa urratuko balu;
  • Eroskeria jaso bazuen;
  • Bere interesagatik estatua kaltetuko balu;
  • Herritar montenegroarrei boto-eskubidea askea bermatzen zien hauteskunde-legean ezarritakoa urratzeko agindua emateagatik; nahita eragozteagatik,
  • Beren aginteaz abusua eginez, legeak edo legegintza-erabakiak betearaztea edo epai judizialen betearazpena, horrek interes publikoei edo pribatuei kalte eragiten dien kasuetan;
  • Printzeari edo Batzar Nazionalari egiazko txostenak maltzurki bidaltzeagatik, horien ondorioz estatuarentzat kaltegarriak diren legegintzako erabakiak hartuko liratekeenean.

Ministroa salatzeko proposamena idatziz aurkeztu behar zen eta salaketa puntu guztiak jasota. Salaketa printzeak egin zuenean, Ministroen Kontseiluko presidenteak sinatuko zuen. Inpugnazio proposamena Batzar Nazionalaren erditik iritsi zenean, gutxienez diputatuen heren batek sinatu behar zuen. Akusazioko puntuetako bat ere ez bazuen onartu bertaratutako diputatuen bi herenek, salaketaren proposamena baztertu egin zen. Batzar Nazionalak akusazioetarako tarterik badagoela erabakitzen badu, auzia ikerketa batzordera eramaten da Estatuko Auzitegian auzia jar dezan.

Salatutako ministroa Estatuko Kontseiluko kideek eta Auzitegi Nagusiko kideek osatutako Estatuko Auzitegiak epaitu zuen. Asanblea Nazionaleko presidenteak dado bat erabili zuen Estatuko Kontseiluko kide guztien artean hiru kide zehazteko, baita Auzitegi Nagusiko kide guztien artean hiru kide ere. Horrela hautatutako sei pertsonek Estatuko Auzitegia osatu zuten.

Erreferentziak aldatu

  1. Montenegroko Printzerriko Ministroen Konstseiluko presidente bezala, Montenegroko Erresumako aladarrikapen-egun aurretik, 1910eko abuztuaren 28an.
  2. Montenegroko Erresumako Ministroen Konstseiluko presidente bezala, Montenegroko Erresumako aladarrikapen-egun eta ondoren, 1910eko abuztuaren 28an.

Kanpo estekak aldatu