Hauteskundeak demokratikoki, botoa emateko eskubidea dutenen artean agintariak aukeratzeko prozesua da. Estatuko administrazioentzat, beren garapen demokratikoan, legegintza-hauteskundeak egiten dituzte aldizka. Gainera, demokrazia adierazgarri askotan Estatuburua edo Gobernuko burutzarako hauteskundeetarako deia ere egiten da.[1]

1933ko azaroaren 5ean Autonomia Estatutua aldarrikatzeko hauteskundeak Eibarren (Indalecio Ojanguren argazkilari).

Gainera, zenbait demokraziatan indarrean dauden legeria deszentralizatzaileen esparruan, zenbait herrialdetan ere hauteskundeetarako deia egiten da legegile, lehendakari betearazle eta/edo parrokiako, udaleko, eskualdeko, probintziako eta/edo eskualdeko agintari judizialetarako.

Era berean, Europar Batasuneko kide diren herrialdeetan "europar hauteskundeak" deitzen dira, eta herrialde bakoitzeko herritarrek demokratikoki aukeratzen dituzte beren herrialdea zuzenean ordezkatuko duten pertsonak, Europako nazioz gaindiko batzar legegilearen aurrean.

Administrazioaz gain, hauteskundeak izaten dira kooperatiba, sindikatu eta beste hainbat taldeetan.

Hauteskunde-sistemak aldatu

Hauteskunde-sistemak, botere-posizioetan zein norbanako eta alderdi politiko aukeratzen diren zehazteko, konstituzio-moldaketa zehatzei eta bozketa-sistemei dagozkie.

Lehenengo urratsa botoak zenbatzea da, horretarako botoak eta boto-paperak zenbatzeko sistema ezberdinak erabiliz. Sistema gehienak kategorizatu daitezke ordezkaritza proportzionaleko eta handizkako sistemetan. Hauteskunde-sistema ohikoak dira gehiengo soila, taldeko botoa edo boto alternatiboa.

Ikus, gainera aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. «Hauteskunde kudeaketa» www.elecciones.mir.es (Noiz kontsultatua: 2022-12-27).

Kanpo estekak aldatu


  Artikulu hau politikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.