Lanperna zuri

Lanperna zuria
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Fungi
Klasea	Agaricomycetes
Ordena	Agaricales
Familia	Amanitaceae
Generoa	Amanita
Espeziea	Amanita citrina
Barietatea	Amanita citrina var. alba; L. Quélet & F. Bataille
Mikologia
	orriak himenioan
	txapel ganbila
	himenioa askea da
	hankak eraztuna eta bolba dauzka
	espora zuriak dauzka
	mikorrizak eratzen ditu
	ez da jangarria

Lanperna zuria (Amanita citrina var. alba) Amanitaceae familiako onddo espezie bat da.^[1] Toxikoa ez bada ere, ezin da jan haragiaren usain eta zapore desatseginagatik. Gainera, kontuan hartu behar da Amanita zuri hilgarrien antzekoa dela.

Deskribapena

Kapela: 4 eta 10 cm bitarteko diametrokoa. Haragitsua, hasieran biribildua, hemisferikoa, gero zabaldu egiten da; kolore zuria du (Amanita citrina horia da), zuri garbi koloreko plakez estalia. Azal likatsua du, leuna, distiratsua.

Orriak: Libreak, estu, sabeldunak, Irregularrak, zuriak.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: 5 eta 12 cm bitarteko luzerakoa eta 0,8 eta 1,5 cm bitarteko lodierakoa. Zilindrikoa, betea, gero barnehutsa; zuria, globo itxurako erraboil lodi batean amaituta, alboratua. Eraztuna mintzezkoa, zabala, esekia eta zuria.

Haragia: Zuria, trinkoa. Errefauaren usaina edo sustraiena du eta zapore desatsegina.^[2]

Etimologia: Amanita hitza grekotik dator eta Zilizia eta Siria arteko mendiari egiten dio erreferentzia, han oso ugariak ziren eta. Grezieraz beste esanahi bat ere badu, perretxikoa, kontzeptu orokor gisa. Alba epitetoa latinetik dator, zuria esan nahi duen "albus" hitzetik. Onddoaren koloreagatik.

Jangarritasuna

Amanita citrina bezala jangarritzat jo daiteke. Hala ere, ez da gomendatzen biltzea, kalitate eskasa duelako eta hori baino okerragoa, Amanita zuri hilgarriekin nahas baitaiteke.^[3]

Nahasketa arriskua

Amanita zuri, pozoitsu eta hilgarriekin nahas liteke.^[4]

Sasoia eta lekua

Udazkenean. Hostozabalen edo koniferoen basoetan agertzen da. Urria da.

Banaketa eremua

Euskal Herria, Eskandinaviako herrialdeak, Alemania, Herbehereak, Belgika, Hungaria, Eslovenia, Polonia, Austria, Suitza.

Galeria

Erreferentziak

↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
↑ (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 13 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 300 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
↑ (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 172 or. ISBN 84-505-1806-7..

Kanpo estekak

Datuak: Q3613602

[1] Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.

[2] (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 13 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..

[3] (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 300 or. ISBN 978-84-617-0196-4..

[4] (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 172 or. ISBN 84-505-1806-7..

[1]

[2]

[3]

[4]