Katalain
Katalain[1][a] Orbaibarrako Garinoain udalerriko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Erdialdea eskualdean.
| Katalain | |
|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |
 Katalaingo Kristo Santuaren baseliza eta etxe bat | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea | Nafarroa Garaia |
| Eskualdea | Erdialdea |
| Udalerria | Garinoain |
| Administrazioa | |
| Mota | herri hustu |
| Izen ofiziala | Katalain |
| Posta kodea | 31395 |
| Herritarra | katalaindar |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 42°36′08″N 1°37′38″W / 42.60234074°N 1.62709384°W |
| Garaiera | 512 metro |
| Distantzia | 27,9 km (Iruñetik) |
| Demografia | |
Orbaibarrako ibarburua da. Bertako biztanleak katalaindarrak ziren.
Izena aldatu
Katalain beste hizkuntza batzuetan ere ezagutzen da, hala nola:
- gaztelaniaz: Cataláin ("kataláin" ahoskatua)
Gainera, toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]
- Catalayn (1559)
- Catalain (1702)
- Catalain (1802)
- Katalain (1996)
Etimologia aldatu
Orbaibarrako beste herri asko bezala: Katal izeneko pertsona baten lekua. Toponimo hori, Katalan jentilizioaren antz handia duenez, gaztelaniaz askotan asimilatu izan da hitz horrekin, eta Katalain abizena duten pertsona gehienek, gaur egun, Katalan edo Catalán bezala idazten dute, Alberto Catalán politikari nafarraren kasuan bezala.
Historia aldatu
Antzinako monasterioa edo berezko eliza, zeinaren titularrek, Semenok eta Migul Garinoainek, 1207an Orreagako Santa Mariari eman zioten. XIII. mendetik aurrera, kabildo horretako iltze-dendetako baten egoitza izan zen, eta, ziurrenik, baita erromesen aterpe ere. XVI. mendetik baseliza bihurtu zen, eta gero, Orreagak izendatutako kaperauaren eta Garinoaingo bikarioaren artean sarritan izan ziren gatazkak.
XIX. mendearen hasieran, jaurerri-erregimenaren mende zegoen etxalde gisa iraun zuen, erregimen mota hori desagertu zenean. 1802an hiru etxe eta baselizara mugatzen zen, eta bertara prozesioan joaten ziren ibarreko herri guztiak, beharrak eta ur eskasia zeuden garaian.
Oharrak aldatu
Erreferentziak aldatu
- Jose Maria Jimeno Jurio (zuzendaria), Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXXV, Iruñea, 1996. ISBN 84-235-1505-2.
- ↑ Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
- ↑ «Gandiriain - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q112618788
