Irulegi (Aranguren)
Irulegi[1] Nafarroako mendi bat da, Arangurengo mendietako hirugarren mendi altuena. Itzagaondoa eta Arangurenen arteko mugan dago eta azken honetako Lakidain herrixka oso hurbil dagoenez Lakidaingo haitzak edo Peñas de Laquidáin izenez ere ezaguna da. 893 metroko garaiera du.
Irulegi | |
---|---|
Datu orokorrak | |
Garaiera | 893 m |
Mota | mendi |
Geografia | |
Koordenatuak | 42°46′46″N 1°30′48″W / 42.779458°N 1.5134228°W |
Mendikatea | Arangurengo mendilerroa |
Herrialdea | Euskal Herria |
Foru erkidego | Nafarroa Garaia |
Udalerria | Aranguren |
Mendizaletasuna | |
Ohiko bidea | Lakidain (Aranguren), Idoate (Itzagaondoa) |
Luberri | Luberri |
Geologia | |
Garaia | Brontze Aroa Lehen Burdin Aroa Bigarren Burdin Aroa Erdi Aroa |
Gailurrean Erdi Aroko Irulegiko gaztelua zegoen, zein azken hamarkadan induskatu eta berreskuratua izan den. Halaber, gaztelu aurreko lautadan erromatarrak iritsi aurreko Burdin Aroko eta Brontze aroko herrixka bat egon zen. 2020 urte inguruan hura induskatzeari ekin zioten eta aurkikuntza handiak erdietsi, Irulegiko eskua delakoa kasu.
Izena
aldatuJatorria "hirur egi" litzateke[2]. Erdiko "R" horri "L" bilakatzen da disimilazio prozesu baten bidez. Beste teoria batzuek iratxe hitza ikusten dute lehen zatian, edo hiri izenaren forma zaharra.[2]
Igoera ohikoak
aldatuEkialdetik, Idoatetik ere igotzen bada ere, igoerarik erabiliena mendebaldetikoa da, Lakidainen hasten dena. 45 bat minututan tontorrera heltzen da.
Iruditegia
aldatu-
Irulegiko gaztelua (2020-8-23)
Erreferentziak
aldatu- ↑ Mendi-zerrenda EMFko webgunean.
- ↑ a b (Gaztelaniaz) Belasko, Mikel. (2013). Irulegi. Mikel Belasko. Toponimia. (Noiz kontsultatua: 2020-07-13).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatu- Irulegi luberri.net webgunean
- Irulegi mendiari buruzko artikulua elcorreodigital webgunean
- Irulegiko gazteluari buruzko artikulua hiru.com webgunean
Artikulu hau Nafarroako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |