Inocybe praetervisa Inocybaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Oso susmagarria da. Muskarina du.

Inocybe praetervisa
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaInocybaceae
GeneroaInocybe
Espeziea Inocybe praetervisa
Quél., 1883
Mikologia
 
orriak himenioan
 
ezkila-formako txapela
 
himenioa sabeldua da
 
hanka biluzik dago
 
espora marroiak dauzka
 
mikorrizak eratzen ditu
 
ez jatea aholkatzen da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Deskribapena aldatu

Kapela: Haritsua, 3 eta 5 cm bitarteko diametrokoa, hasieran koniko-kanpai itxurakoa, titiduna, gero zabaldu egiten da, baina jatorrizko formari eusten dio, titia beti bertan dela, ertza lobatua eta gero pitzatua. Kolore hori-okrea du edo hori-alutazeoa, gainazala zuntzexka erradialez apainduta dago, leuna titian eta argixeagoa.

Orriak: Estu samar, ia libreak, oinean mehetuak eta koska txiki batez itsatsiak. Hasieran zurixkak, ondoren gris-errauts kolorekoak, bukaeran arre-oliba kolorekoak.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak, baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: Gehienetan itxura liraina eta luzea izaten du, izurtu-okertua, zilindrikoa, betea edo haritsu betea, goiko aldean pruinaduna, oinarrian erraboil formako zabalgune bat du, batzuetan la laua, nahiko bereizgarria. Kolore zurixka-horia du, ondoren okre-lasto kolorekoa, eta azkenik arrea.

Haragia: Zuria, kolorez aldatzen ez dena, usain espermatikoa, ez oso atsegina.[2]

Etimologia: Inocybe terminoa, muskulua, nerbioa, zuntza esan nahi duen "is inós" hitzetik eta burua esan nahi duen "cybe" hitzetik dator; hau da, zuntzezko kapela. Praetervisa epitetoa latinetik dator, aldatuta esan nahi duen "Praetervisus" hitzetik. Beste Inocybe-ekin nahasteko erraztasunagatik.

Jangarritasuna aldatu

Susmagarritzat jo behar da, Inocybe gehienak bezala.[3]

Nahasketa arriskua aldatu

Inocybe bresadolae delakoarekin. Inocybe mixtilis espeziearekin ere bai, hau lerdenagoa da, kapela txikiagoa du eta hori-okre kolore biziagoak ditu.[4]

Sasoia eta lekua aldatu

Uda amaieran eta udazkenean. Nahiko arrunta da Picea excelsa zuhaitzen basoetan edo beste koniferoen basoetan, baita hostozabalen basoetan ere, belarra dagoen lurrean. Batzuetan ale asko elkarren ondoan agertzen dira, ia soropildua.[5]

Banaketa eremua aldatu

Europa, Ipar Amerika, Asiako iparraldea.

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 431 or. ISBN 84-404-0530-8..
  3. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 358 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
  4. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 233 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  5. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 242 or. ISBN 84-282-0865-4..

Kanpo estekak aldatu