Gilen I.a Eskoziakoa

Gilen I.a Eskoziakoa
	; Irudi gehiago
Eskoziako erregea	; 1165eko abenduaren 9a - 1214ko abenduaren 4a ; ← Malcolm IV.a (Eskoziako erregea) - Alexandro II.a Eskoziakoa →
Eskoziako erregea
Bizitza
Jaiotza	Huntingdon, 1142 (egutegi gregorianoa)
Herrialdea	Eskoziako Erresuma
Heriotza	Stirlingeko gaztelua, 1214ko abenduaren 4a (71/72 urte)
Hobiratze lekua	Arbroatheko abadia
Familia
Aita	Henrike (Malcolm IV.aren aita)
Ama	Ada de Warenne
Ezkontidea(k)	Ermengarde de Beaumont (en) (1186ko irailaren 5a (egutegi gregorianoa) -
Bikotekidea(k)	ikusi unknown daughter Avenal (en) ; unknown daughter de Hythus (en) ; NN (en) ;
Seme-alabak	ikusi Margaret of Scotland, Countess of Kent (en) ; Isabella of Scotland, Countess of Norfolk (en) ; Alexandro II.a Eskoziakoa; Margaret (?) (en) ; Robert de London (en) ; Henry Galightly (en) ; Aufrica (?) (en) ; Ada (?) (en) ; Isabella Mac William (en) ; Marjorie of Scotland (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Margaret of Huntingdon, Duchess of Brittany (en) ; Ada of Huntingdon (en) ; Malcolm IV.a (Eskoziako erregea); David of Scotland (en) ;
Leinua	Dunkeld etxea
Jarduerak
Jarduerak	politikaria
Jasotako sariak	ikusi Golden Rose ;

Gilen I.a Eskoziakoa, Erdi Aroko Eskoziako gaeleraz Uilliam mac Eanric eta egungoan Uilleam mac Eanraig, ezizenez Eanraig, hots, "Lehoia" (Huntingdon, Huntingdonshire, Ingalaterra, c. 1143 - Stirling, 1214ko abenduaren 4a) Eskoziako Erresumako erregea izan zen, garai hartan Alba erresuma izenaz ezagutzen zena. Eskoziako erregeen artean bigarren erregealdi luzeena izan zuen.

Biografia aldatu

Dabid I.a errege handiaren biloba eta Malcolm IV.aren anaia zen eta hau 1165eko abenduaren 9an hil zenean erregetza eskuratu zuen. Malcolm erlijiotsua eta gorpuzkeraz ahula bazen, Gilen handia, indartsua eta borrokazalea izan zen. Lehoia ezizena ondoren jarri zioten, berea baita gaur egungo Eskoziako armarrian dagoen lehoi gorri tentearen irudia.

Dabid I.arengandik Northumbriako Earlaren titulua eskuratu zuen baina 1157an Henrike II.a Ingalaterrakoari eman behar izan zion. Horregatik errege bihurtu zenean sarritan egin zion gerra, baina hark Falaise-n garaitu zuen (1173), askatasuna ordaindu eta hari joputza aitortu behar izan zion (1174). Ingalaterrako armadaren kostua ordaindu behar izan zuen eta Eskoziako Eliza Ingalaterrakoaren azpian gelditu zen. Orduan baino ez zioten utzi Eskoziara itzultzen. Egoera honek hainbat matxinada sorrarazi zituen Eskozia barnean.

1189an Rikardo Lehoi-Bihotzek ituna bertan behera utzi zuen urrezko 10.000 markoren truke, hau gurutzadetarako diru bilketan ari baitzen, baina Ingalaterraren menpekotasuna mantendu zen.^[1] 1194an 15.000 marko eskaini zituen Gilenek Northumbria bereganatzeko baina Rikardok ez zion eskaintza onartu.

Eskoziarren independentzia nahiak baziren ere Ingalaterrarekiko loturak ez ziren hautsi eta 1212an Gilen I.ak alaba nagusiak noble ingelesekin ezkonarazi zituen.

Erreferentziak aldatu

↑ Lur entziklopedietatik hartua.

Aurrekoa
Malcolm IV.a Eskoziakoa

Eskoziako Erresumako erregea
1165–1214

Ondorengoa
Alexandro II.a Eskoziakoa

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gilen I.a Eskoziakoa

Datuak: Q312594
Multimedia: William I of Scotland / Q312594

[1] Lur entziklopedietatik hartua.

[1]