Galba
Galba (latinez: Servius Sulpicius Galba; K.a. 3ko abenduaren 24a - K. o. 69ko urtarrilaren 15a) Lau enperadoretako urtean lehen enperadorea izan zen, 68ko ekainetik hil zen arte.
| Galba | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||
68ko ekainaren 8a - 69ko urtarrilaren 15a ← Neron - Oton →
| |||||||||
| Bizitza | |||||||||
| Jaiotza | Terracina, K.a. 3ko abenduaren 24a | ||||||||
| Herrialdea |  Antzinako Erroma | ||||||||
| Heriotza | Erroma, 69ko urtarrilaren 15a (70 urte) | ||||||||
| Hobiratze lekua | Erroma | ||||||||
| Heriotza modua | giza hilketa | ||||||||
| Hiltzailea | Camurius (en)  | ||||||||
| Familia | |||||||||
| Aita | Gaius Sulpicius Galba | ||||||||
| Ama | Mummia Achaica, Livia Ocellina | ||||||||
| Ezkontidea(k) | Aemilia Lepida (en) | ||||||||
| Seme-alabak | ikusi
| ||||||||
| Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||
| Leinua | Sulpicii Galbae (en) Livii Ocellae (en) | ||||||||
| Jarduerak | |||||||||
| Jarduerak | politikaria eta militarra | ||||||||
| Gradua | legatus (en) | ||||||||
| Sinesmenak eta ideologia | |||||||||
| Erlijioa | Antzinako Erromako erlijioa | ||||||||
  | |||||||||
Botererako bidea aldatu
Familia noble zein aberats batean jaioa, ez zuen inolako harremanik lehen bost enperadoreekin. 20an pretore eta 33an kontsul izendaturik, eta Galia, Germania, Afrika eta Hispaniako probintzien buruan, eskarmentu handia eskuratu zuen. Kaligularen heriotzan, boterea bereganatzeko proposamenei muzin egin zien eta leial zerbitzatu zuen Klaudio. Neronen lehenengo urteetan, erretiroa hartu zuen, baina enperadoreak Hispania Tarraconensisen gobernua eman zion.
68ko udaberrian, Galba jabetu zen Neronek erailtzeko asmoa zuela. Julio Vindex Galian matxinatu zenean, haren alde egin nahi zuen, baina Vindexen porrotak Galbaren ezbaiak areagotu zituen. Pretoriarren prefektua matxinatu zen orduan. Galbaren aginduetara zegoela adierazitakoan, Galbak Senatu eta erromatarren legatua izendatu zuen bere burua. Neronen heriotzarekin, Zesar titulua hartu zuen eta Erromara abiatu zen.
Agintean aldatu
Galbaren kezka nagusia estatuaren ahalmen ekonomikoa berreskuratzea izan zen. Horretarako, gogokoak ez ziren neurriak hartu zituen. Arriskutsuena Pretoriar Guardiari haren izenean agindutako ordainsaria ez ematea izan zen. Ez zuen uste soldaduen leialtasuna erosi behar zela. Haren zuhurtziak eta arrandi ezak ere herritar xumeen kontrako iritzia areagotu zuten. Halaber, jendeak uste zuen adinak lehengo kemena agortu ziola, eta laguntzaileen menpe zegoela Galba.
69ko urtarrilaren 1ean, Germania Superiorko bi legioek ez zioten Galbari zin egin. Haren estatuak lurrera botata, enperadore berri bat eskatu zuten. Hurrengo egunean Germania Inferiorko soldaduak ere matxinatu ziren, eta enperadorea haiek hautatuko zutela erabaki zuten: Vitelio, probintziako gobernaria. Ekaitza atertu nahian, Luzio Kalpurnio Pison oinordekotzat hartu zuen Galbak. Pretoriar Guardia sutan jarri zen, ohiko ordainketa eman ez zitzaiolako.
Oton Lusitaniako gobernaria ere haserretu zen Galbaren hautaketarengatik. Galbaren hasierako babesle sutsua izan arren, Pretoriar Guardiaren borondatea erosi zuen, bera enperadore izenda dezaten. Galba, ohatze batean eramana, hain zegoen ahulduta, matxinoen kontrako bataila batean hil zuten.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Galba  |
