María Lacrampe
María Lacrampe Iglesias (Madril, 1909ko irailaren 17a - Ibídem, 1994ko uztailaren 7a) erizain sozialista izan zen.
| María Lacrampe | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Madril, 1909ko irailaren 17a |
| Heriotza | Madril, 1994ko uztailaren 7a (84 urte) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | erizaina eta politikaria |
| Kidetza | Unión General de Trabajadores |
.jpg)
Ibilbidea aldatu
Madrilen jaio zen, eta aita frantsesa zen; beraz, nazionalitate bikoitza zuen: espainiarra eta frantsesa. Madrilgo Compañía Telefónica Nacional de Españaren Nazioarteko Zerbitzuan lan egin zuen. 1932an Langileen Batasun Orokorrean (UGT) eta 1934ko urrian Madrilgo Elkarte Sozialistan afiliatu zen.[1]
María Rodrigo, Pura Maortua eta Concepción del Pilar Mongerekin batera, María Lejárragak sortutako Asociación Femenina de Educación Cívica/ Gizalegezko Hezkuntzako Emakumeen Elkartean parte hartu zuen.[2][3] 1934an, 1934ko urriko iraultzaren ondoren, Lejárragarekin batera, Presoen Aldeko Batzordean parte hartu zuen, errepresioak kartzelaratutako presoei laguntzea helburu zuena.[4]
Gerra zibilean aldatu
1936ko uztaileko estatu-kolpea gertatu zenean, lanean gaixotasunagatiko bajan zegoen. San Fernando de Henareseko Adingabeen Erreformatorioan erizain gisa lan egitera joan zen.[1] 1936ko irailean odol-ospitalera eraman zuten, Madrilgo Institutu Oftalmologikoan, Unibertsitate-hirian.[4] 1937ko urtarrilean Telefónican sartzeko eskaera egin zuen, eta urte horren amaierara arte egon zen han, Armamentu eta Abiazio Bulegoan Informazio Militarreko Zerbitzuko mekanografo gisa lanean.[1]
1937ko azaroan, Madrilgo Elkarte Sozialistaren idazkari gisa, haur espainiar batzuk Belgikara eramatearen erantzule izan zen, Belgikako Langileen Alderdiko haurren kolonietako egoitza batean geratu baitziren.[4] Misioa amaitzean, Madrilera itzuli zen Bartzelona eta Valentziatik.
Kartzela eta klandestinitatea aldatu
1939ko martxoan atxilotu zuten Alacanten, frantziar kontsulatuak fletatutako ontzi batean Valentzian ontziratzeari uko egin ondoren, han ez baitzituzten onartu bere laguntzaile espainiarrak.[5] Zinema Zentralean eta Alacanteko komentu batean egon ondoren, Madrilera eraman eta Bentetako espetxean sartu zuten. Han, inkomunikazio-erregimenean egon zen kartzelako lehen hilabetean, 1939ko ekainaren 3tik uztailaren 14ra.[1]
1939ko abuztuaren 5ean, Las Trece Rosasei/Hamairu larrosei kaperan lagun egin zien fusilatu aurreko gauean, Juana Corzo komunistarekin, Joaquina López Laffiteren ahizpekin eta Carmen Castro espetxeko zuzendariarekin batera.[6]
1940ko apirilaren 10ean egindako gerra-kontseiluan, 20 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten: Bentetako espetxeetan, Madrilgo San Isidroko Ama Birjinan, Ávilan eta Alcalá de Henaresen 1943ko maiatzaren 30era arte bete zuten. Urte horretan, askatasun zelatatuan atera zen Manresara desterratua, baina ez zuen inoiz bete.[1]
Ventas-en erizain gisa aritu zen, presoen baldintza gogorrengatik haurren heriotza-tasa oso handia baitzen.[7]
Askatasuna berreskuratzean, Madrilgo erakunde sozialisten jarduera klandestinoan sartu zen Talde Sozialistako Emakumeen Taldean, besteak beste, Carmen Cueli eta Julia Vigre Garcíarekin batera. 1945eko apirilaren 11n atxilotu zuten PSOEren barruko Lehen Batzordea desegin zuen sarekadan, eta bi hilabete geroago aske utzi zuten, prozesatu gabe.[1]
Lejárragarekiko adiskidetasuna hil zen arte mantendu zuen, eta haren gutunak idazlearen biografia-iturri dira. Lacrampeko espetxeko etapan, zentsura salbatzeko, Lejarragak "ahijada/ besoetako" ezizenareekin hasi zituen gutunak.[8]
Demokrazia berrezarri ondoren, Chamberiko Elkarte Sozialistako kide izan zen.[1] Madrilen hil zen 1994ko uztailaren 7an.[4]
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c d e f g «Lacrampe Iglesias, María» Fundación Pablo Iglesias.
- ↑ Juana Coronada Gómez González. [https://eprints.ucm.es/id/eprint/59278/1/T41744.pdf Mujeres escritoras de la preguerra: estudio bio-bibliográfico de Cristina de Arteaga, María Teresa Roca de Togores, Josefina Romo Arregui y Dolores Catarineu. ].
- ↑ Cervantes, Biblioteca Virtual Miguel de. «El exilio literario de 1939 : actas del Congreso Internacional celebrado en la Universidad de La Rioja del 2 al 5 de noviembre de 1999 / edición de M.ª Teresa González de Garay Fernández y Juan Aguilera Sastre» Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes.
- ↑ a b c d Rodrigo, Antonina. (1994-07-10). María Lacrampe, militante socialista histórica. ISSN 1134-6582..
- ↑ (Gaztelaniaz) Holgado, Fernando Hernández. (2003). Mujeres encarceladas: la prisión de Ventas, de la República al franquismo, 1931-1941. Marcial Pons Historia ISBN 978-84-95379-64-1. (Noiz kontsultatua: 2022-03-29).
- ↑ Daniel Gatica Cote. [https://centresderecerca.uab.cat/cedid/sites/centresderecerca.uab.cat.cedid/files/comunicIII-3.pdf UNA CARCEL DE POSGUERRA La Prisión Central de El Puerto de Santa María en 1940: los prisioneros gaditanos. ].
- ↑ asociacioneco. (2018-02-15). «“Que mi nombre no se borre de la historia”» ECO PRENSA.
- ↑ (Gaztelaniaz) Rodrigo, Antonina. (2005). [https://www.worldcat.org/title/maria-lejarraga-una-mujer-en-la-sombra/oclc/433544840 Mari��a Leja��rraga, una mujer en la sombra. ] Algaba ISBN 978-84-96107-38-0. PMC 433544840. (Noiz kontsultatua: 2022-03-29).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q105644443
