Özlem Türeci
Özlem Türeci (Lastrup, Saxonia Beherea, Alemania, 1967ko martxoaren 6a) jatorri turkiarreko mediku, ikertzaile, immunologo eta enpresaburu alemaniarra da,[1] BioNTech-en sortzaileetako bat eta mediku-zuzendaria. 2020an, Türecik eta bere taldeak SARS-CoV-2aren aurkako txerto bat garatu zuten, RNA mezularian oinarritua.[2]
Bizitza
aldatuÖzlem Türeci Saxonia Behereko Lastrupen jaio zen, guraso turkiarrak zituen eta «turkiar prusiartzat» du bere burua. Aitak zirujau lan egiten zuen Lastrupeko ospitale katoliko txiki batean.[3][4]
Sarreko Unibertsitateko Medikuntza Fakultatean doktoretza lortu zuen minbizi zelulentzako immunoterapia tratamenduari buruzko tesi batekin.[5]
2002an Türeci beste ikertzaile biomediko batekin ezkondu zen eta bikoteak alaba bat du.[3][6] Ezkontza egunean, zeremoniaren ondoren, laborategira itzuli ziren lanera.[7]
Bere senarrarekin batera ehun lagun alemaniar aberatsenen artean sartu zuten, biek sortu zuten enpresaren salmentaren ondorioz.[6]
SPDko Renania-Palatinatuko talde parlamentarioak proposatuta, 2022an Alemaniako presidentea aukeratzeko 17. Batzar Federalean bozkatzeko eskubidea izan zuen.[8]
Lan ibilbidea
aldatuBioNTech-en sortzaileetako bat eta zuzendari medikoa da. Alemaniako Mainz herrian egoitza duen Minbiziaren Immunoterapiarako Elkarteko (CIMT) presidentea ere bada.[9] Rin-Meno eskualdeko Banakako Esku-hartze Immunearen Klusterraren sortzaileetako bat izan zen, eta Mainzeko Unibertsitateko hizlaria da.[10][11][12][5][13]
Minbiziaren aurkako immunoterapian aitzindaria da, eta RNA mezularian oinarritutako minbiziaren aurkako txerto indibidualizatuen garapenean lan egin du.[1]
2001ean, Türecik Ganymed Pharmaceuticals fundazioan parte hartu zuen, bertako zuzendari zientifiko gisa, eta 2008an zuzendaritza exekutiboaz arduratu zen.[5] Ganymed, 2016an, Astellas Pharmaren filiala izatera pasa zen 1.300 milioi euroren truke erosi ondoren, eta Alemaniako industria bioteknologikoan ordura arte egindako erosketa handiena izan zen.[1]
COVID-19ren aurkako txertoa
aldatuCOVID-19aren pandemian, Türecik SARS-CoV-2 COVID-19a eragiten zuen birusaren aurkako txerto baten bila jardun zuen, Pfizerrekin batera.[11] 2020ko azaroaren 11n, Pfizerrek jakinarazi zuen Tozinameranek, Türecik eta bere taldeak garatutako txertoak, % 90etik gorako eraginkortasuna zuela birusaren aurkako immunitatea emateko.[7]
Sariak
aldatu- 2005ean, Alemaniako Immunologia Elkartearen Georges Köhler Saria.[14][15]
- 2020an, Alemaniako Jasangarritasun Nazionalaren Saria, Ohorezko Saria.[16]
- 2020an, Kataluniako Nazioarteko Saria.
- 2020an, Financial Times-en Urteko pertsona.[17]
- 2021ean, Ikerketa Zientifiko eta Teknikoko Asturiasko Printzesa Saria Katalin Karikó, Drew Weissman, Philip Felgner, Uarki Šur Šahin, Derrick Rossi eta Sarah Gilbertekin batera COVID-19aren pandemiari aurre egitera bideratutako ekarpen zientifikoagatik eta ordura arte, «Modu independentean, onartutako txertoren bat garatzen lagundu dute, guztiak estrategia ezberdinetan oinarrituta, S proteina baitute zuri arrunt gisa».[18]
- 2022an, Werner von Siemens Ring.
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b c Rodríguez Fernández, Clara. (9 de octubre de 2017). «The Woman Developing the Next Generation of Cancer Immunotherapy» Labiotech.eu.
- ↑ «Premios Princesa de Asturias: Özlem Türeci, artífice de la vacuna de Pfizer» womennow 2021-10-21.
- ↑ a b Oltermann, Philip. (9 de noviembre de 2020). BioNTech's Covid vaccine: a shot in the arm for Germany's Turkish community. .
- ↑ «Uğur Şahin and Özlem Türeci: German 'dream team' behind vaccine» the Guardian 10 de noviembre de 2020.
- ↑ a b c «Leadership» BioNTech.
- ↑ a b Spotlight: The Turkish-German 'dream team' couple behind Pfizer's COVID-19 vaccine. 9 de noviembre de 2020.
- ↑ a b Gelles, David. (10 de noviembre de 2020). The Husband-and-Wife Team Behind the Leading Vaccine to Solve Covid-19. ISSN 0362-4331..
- ↑ Landtag Rheinland-Pfalz. (15 de diciembre de 2021). Drucksache 18/1875. .
- ↑ «CIMT» CIMT.
- ↑ Cluster for Individualized Immune Intervention (Ci3) e.V.. .
- ↑ a b German pharma company BioNTech nears coronavirus vaccine. 9 de noviembre de 2020.
- ↑ Oltermann, Philip. (9 de noviembre de 2020). Hopes rise for end of pandemic as Pfizer says vaccine is 90% effective. .
- ↑ Chairpersons – Cluster for Individualized Immune Intervention (Ci3) e.V.. Cluster for Individualized Immune Intervention (Ci3) e.V..
- ↑ «Erfolgreiche Suche nach Tumormarkern» Ärzte Zeitung (Springer Medizin) 2005-10-13.
- ↑ Koehler-Preis. Deutsche Gesellschaft für Immunologie.
- ↑ «Deutscher Nachhaltigkeitspreis: Startseite» Deutscher Nachhaltigkeitspreis.
- ↑ Miller, Joe. (16 de diciembre de 2020). «FT People of the Year: BioNTech’s Ugur Sahin and Ozlem Tureci» Financial Times.
- ↑ Las vacunas contra la COVID-19, premio Princesa de Asturias de Investigación Científica y Técnica. Radiotelevisión Española 23 de junio de 2021.
Kanpo estekak
aldatu
Datuak: Q92379963
Multimedia: Özlem Türeci / Q92379963
