Zigala (Nephrops norvegicus) edo langustina krustazeo dekapodo espezie bat da, sukaldaritzan oso aintzat hartzen dena.

Zigala / Langustina
Iraute egoera

Arrisku txikia  (IUCN 3.1)
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaArthropoda
KlaseaMalacostraca
OrdenaDecapoda
FamiliaNephropidae
GeneroaNephrops
Espeziea Nephrops norvegicus
(Linnaeus, 1758)

Habitata aldatu

Ipar-ekialdeko Ozeano Atlantikoan eta Mediterraneoaren eskualde batzuetan bizi da, baina ez Itsaso Baltikoan eta Itsaso Beltzan. Itsas hondo hareatsuetan bizi da, itsasertzetik 800 metroko sakonera arte[1].

Deskribapena aldatu

Otarraixknen itxurako gorputza du, estuagoa da ordea. 18-20 zentimetrotako luzera izan ohi du buztanetik aurreko hagin luzeetara eta kolore laranja argia du[2].

Zefalotoraxean giltzurrun itxurako bi begi konposatu beltz ditu[1] eta burualdea arantzatsua du. Bi antena pare ditu, bigarrena luzeagoa eta finagoa. Bost hanka pare ditu, aurreneko biak haginak dira eta luzeak eta sendoak dira. Hurrengo hiru hanka parek arantzak dituzte.

Abdomena segmentaturik dago eta telsonean amaitzen da. Emeak abdomenaren azpian babestuta eramaten ditu arrautzak.

Elikadura aldatu

 
Zigala emea arrautza beltz ugari abdomenean dituela.

Sarraskijalea eta harraparia da eta argi gutxi dagoenean ateratzen da ehizara[3]. Zizareak eta arrain txikiak harrapatzen ditu eta marmokak jaten dituela ere ikusi da[4].

Ugalketa aldatu

Zigalak neguaren amaieran edo udaberriaren hasieran oskola aldatzen du urtero[1]. Oskol berria gogortu baino lehenago elkartzen dira arra eta emea eta ernaldutako arrautzak abdomenean eramaten ditu emeak. Errunaldiaren ondoren larbak jaiotzen dira eta plaktonaren parte bihurtzen dira. Larba egoeran hilabete bat edo bi egon ondoren lurreratu egiten dira eta zigala heldua bihurtzeko prozesua hasten da[5].

Erreferentziak aldatu

  1. a b c (Ingelesez) Bell, Mike C.; Redant, Frank; Tuck, Ian. (2007). «Nephrops Species» Lobsters: Biology, Management, Aquaculture and Fisheries (John Wiley & Sons, Ltd): 412–461.  doi:10.1002/9780470995969.ch13. ISBN 978-0-470-99596-9. (Noiz kontsultatua: 2020-10-06).
  2. «MarLIN - The Marine Life Information Network - Norway lobster (Nephrops norvegicus)» www.marlin.ac.uk (Noiz kontsultatua: 2020-10-06).
  3. (Ingelesez) Chapman, C. J.; Rice, A. L.. (1971-09-01). «Some direct observations on the ecology and behaviour of the Norway lobster Nephrops norvegicus» Marine Biology 10 (4): 321–329.  doi:10.1007/BF00368092. ISSN 1432-1793. (Noiz kontsultatua: 2020-10-06).
  4. (Ingelesez) Dunlop, Kathy M.; Jones, Daniel O. B.; Sweetman, Andrew K.. (2018). «Scavenging processes on jellyfish carcasses across a fjord depth gradient» Limnology and Oceanography 63 (3): 1146–1155.  doi:10.1002/lno.10760. ISSN 1939-5590. (Noiz kontsultatua: 2020-10-06).
  5. (Ingelesez) Phelps, Jack J. C.; Polton, Jeff A.; Souza, Alejandro J.; Robinson, Leonie A.. (2015-01-07). «Behaviour influences larval dispersal in shelf sea gyres: Nephrops norvegicus in the Irish Sea» Marine Ecology Progress Series 518: 177–191.  doi:10.3354/meps11040. ISSN 0171-8630. (Noiz kontsultatua: 2020-10-06).

Kanpo estekak aldatu