Wenceslas Kalibushi (Byimana, 1919ko ekainaren 29a1997ko abenduaren 20a) ruandar elizgizon katolikoa izan zen, 1977tik 1997ra Nyundoko apezpikua izan zena.

Wenceslas Kalibushi
3. elizbarrutiko apezpiku

1976ko abenduaren 9a - 1997ko urtarrilaren 2a
Vincent Nsengiyumva (en) Itzuli - Alexis Habiyambere (en) Itzuli
Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Nyundo (en) Itzuli
Bizitza
JaiotzaRuhango District (en) Itzuli1919ko ekainaren 29a
Heriotza1997ko abenduaren 20a (78 urte)
Jarduerak
Jarduerakapaiz katolikoa eta apezpiku katolikoa
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaErromatar Eliza Katolikoa

Bizitza

aldatu

Wenceslas Kalibushi 1919ko ekainaren 29an jaio zen Byimanan. 1947ko uztailaren 25ean apaiztu zen. 1976ko abenduaren 9an Paulo VI.a aita santuak Nyundoko apezpiku izendatu zuen, eta 1977ko martxoaren 27an apezpiku ordenatu zuten Nyundoko katedralean[1].

Ruandako genozidioa hasi baino lehen gobernuaren ekintzen aurka hitz egin zuen apaiz gutxietako bat izan zen. 1993ko abenduaren 28an, berak eta Kibuye eta Gisenyi apaizek gutun bat igorri zuten, gobernuak zibilei armak ematea kritikatuz[2]. Banatutako armen erabilgarritasuna herritarrei argi eta garbi azaltzeko eskatu zuen[3]. Tutsiei laguntzeko prest egoteagatik eta gobernuari egindako kritikengatik, Kalibushiren egoitza muturreko hutuen lehen helburuetako bat izan zen[4].

Juvénal Habyarimana presidentea hil eta biharamunean, 1994ko apirilaren 7an, hainbat familia tutsi etorri ziren Nyundora segurtasun bila. Miliziak iritsi ziren bertara eta jendea erailtzen hasi ziren, kaperan errefuxiatu ziren emakumeak eta haurrak barne[5]. Apirilaren 8ko goizean miliziek apezpikua harrapatu, biluztu eta hilko zutela mehatxatu zuten, baina armadako ofizial batek gelditu zituen[4]. Kalibushi apezpikua Gisenyira eraman zuten eta gero aske utzi zuten Vatikanoak eskatuta[5]. Maiatzaren 3an Vincent Nsengiyumva artzapezpikuak gutun bat idatzi zien Nyundoko kristauei, Kalibushi seguru zegoela ziurtatzeko[6].

1997ko urtarrilaren 2an, Kalibushik erretiroa hartu zuen eta urte bereko abenduaren 20an hil zen[1].

Ondorengotza apostolikoa

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. a b c (Ingelesez) «Bishop Wenceslas Kalibushi †» Catholic Hierarchy (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  2. (Ingelesez) Longman, Timothy. (2010). Christianity and Genocide in Rwanda. Cambridge University Press, 184 or. ISBN 978-0-521-19139-5. (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  3. (Frantsesez) Dupaquier, Jean-François; Mugenzi, Richard. (2010). L'agenda du génocide: Le témoignage de Richard Mugenzi, ex-espion rwandais. Karthala Editions, 248 or. ISBN 978-2-8111-0413-9. (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  4. a b (Ingelesez) Longman, Timothy. (2010). Christianity and Genocide in Rwanda. Cambridge University Press, 189 or. ISBN 978-0-521-19139-5..
  5. a b (Ingelesez) Melvern, Linda. (2006). Conspiracy to murder: the Rwandan genocide. Verso, 170 or. ISBN 978-1-84467-542-5. (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
  6. (Frantsesez) Desouter, Serge. (2000). Rwanda le procès du FPR. Editions L'Harmattan, 117 or. ISBN 978-2-296-59948-2..

Kanpo estekak

aldatu