Txipen eskasia globala

2020-2022ko munduko txip-eskasia gaur egungo krisia da. Zirkuitu integratuen eskaera (eskuarki, txip erdieroale izenekoak) eskaintza baino handiagoa da. Horrek 169 industriari baino gehiagori eragiten die, eta garestitze, eskasia eta ilarak eragin ditu kontsumitzaileen artean automobilak, txartel grafikoak, bideojokoen kontsolak, konputagailuak eta erdieroaleak behar dituzten bestelako produktuak erosteko.[1][2][3][4] Eskasia horren arrazoi nagusiak hauek dira: COVID-19aren pandemia, Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra eta zenbait gertakari klimatiko larri.

Arrazoiak aldatu

Txipen mundu mailako krisiaren arrazoia hainbat gertaeraren konbinazioa da, eta COVID pandemiaren elur-bola efektua da arrazoi nagusia. Beste arrazoi batzuk izan dira Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra eta Taiwango 2021eko lehortea.[5][6]

COVID-19 pandemia aldatu

Urruneko lana eta urruneko ikaskuntza[7][8] handitzeak ordenagailuen, sare-periferikoen eta txipekin kontsumitzeko beste produktu elektroniko batzuen eskaera handitzea ekarri zuen.[9][7][9] Konfinamenduen ondorioz, txipak ekoizteko instalazioak itxi egin ziren, eta inbentarioak agortu egin ziren.[10][11][12] 2020ko laugarren hiruhilekoan, konputagailu tradizionalen salmentak % 26,1 igo ziren aurreko urtearekin alderatuta.[13]

Txinaren eta Estatu Batuen arteko merkataritza-gerra aldatu

2020ko irailean, Txinaren eta Estatu Batuen arteko gatazka ekonomikoaren zati gisa, AEBko Merkataritza Sailak murrizketak ezarri zizkion Txinako txip-fabrikatzaile handienari, Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC), eta horrek zaildu egin zien Estatu Batuetan presentzia zuten enpresei saltzea.[14] Murrizketa horiek direla eta, enpresek beste fabrikazio-instalazio batzuk erabili behar izan zituzten, hala nola Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited (TSMC) eta Samsung.[15] Hala ere, enpresa horiek beren ahalmen maximoan ari ziren ekoizten.[16]

Klima gogorra aldatu

Neguko ekaitz gogor batek, 2021eko otsailean, Austinen, Texas, Samsung eta NXP Semiconductorsen bi fabrika ixtera behartu zuen, eta horrek hilabete batzuk atzeratu zuen bi instalazio horien hornidura.[17]

Taiwan erdieroaleen munduko industriaren liderra da, eta TSMCk 2020an erdieroaleen-fabrikazioko munduko merkatuaren % 50 baino gehiago kontrolatzen du.[18] 2021ean, Taiwanek mende erdian egondako lehorterik okerrena jasan zuen. Horrek arazoak sortu zituen txip-fabrikatzaileen artean, ur ultrapuru handia erabiltzen baitute fabrikak garbitzeko eta txipak egiteko.[19] Adibidez, TSMCko instalazioek egunean 63.000 tona ur baino gehiago erabili zituzten, tokiko bi urtegiren horniduraren % 10 baino gehiago.[20]

Instalazioetako suteak aldatu

Asahi Kaseiren erdieroaleen instalazio bat, ADC eta DAC osagaietan espezializatzen dena, erre egin zen 2020ko urrian. Renesas Electronics-en beste fabrika japoniar batek, automobiletan erabiltzen diren mikrokontroladoreen munduko merkatuaren % 30 hornitzen duenak, su hartu zuen 2021eko martxoan; Renesasek esan zuen gutxienez 100 egun hartuko zituela produkzio normalera itzultzeko.[17][21] 2022ko urtarrilean, ASMLren Berlingo instalazioan izandako sute batek txipak ekoizteko erabiltzen ziren EUV litografiako ekipoen ekoizpenean eragin zuen.[22]

Kaltetutako industriak aldatu

Goldman Sachs-ek egindako azterketa baten arabera, gutxienez 169 industriari eragin die mundu mailako txip-eskasiak, automobilgintza kontsumo-elektronika direnik kaltetuenak.[1][23][24][25]

Autoak aldatu

 
AEBko automobilgintza, 1993–2021.

Batez besteko auto modernoak 1.400 eta 1.500 txip bitarte izan ditzake, eta horietako batzuk 3.000 txip ere bai.[26] Autoek munduko txip-ekoizpenaren %15 hartzen dute, eta gailu elektroniko pertsonalek, berriz, %50 inguru. Txipek eragindako diru-sarrerak automobilgintzatik kanpoko sektoreetara bideratuago daude.[26] Espero da txip-eskasiaren ondorioz munduko automobilgintza industriak 210.000 milioi dolar estatubatuar galtzea.[27][28]

Pandemiaren hasieran, auto-fabrikatzaileek oker iragarri zuten salmentak erori egingo zirela, txip-eskaerak baliogabetu zituzten eta ez zeuden prest eskaerari erantzuteko.[29] Txipen fabrikatzaileek konpromiso gehiago zituzten ITen sektorean, eta horrek murriztu egin zuen automobiletarako txipen ahalmena. Fordek amaitu gabeko milaka ibilgailu aparkatu zituen Kentucky Speedwayn, baina konpainiak auto horiek muntatzen amaitzea espero zuen.[26][30] Toyotak ibilgailuen ekoizpena % 40 gutxitzea pentsatu zuen mundu osoan 2021eko irailean; General Motorsek, berriz, adierazi zuen Ipar Amerikako ia auto guztien ekoizpena aste batean edo bitan geldituko zituela hilabete horretan bertan.[31][32] 2021eko hirugarren hiruhilekoan, Estatu Batuetako auto berrien salmenten bi heren bakarrik izan ziren 2020ko epe berean, eskaintzak ezin izan baitzuen eskaera bete.[33] Opelek 2022ra arte itxi zuen Eisenach-en fabrikazio-instalazioa, eskasia zela eta, eta 1.300 langile kaleratu zituen aldi baterako.[34]

Txartel grafikoak eta bideojokoetarako PCak aldatu

Munduko txip-eskasiak txartel grafiko berriak eskuratzea zaildu zuen, baina kriptodiru-meatzaritzak gora egin zuen 2021ean.[35][36] Jokoetarako PCko osagaiak aurkitzea zailagoa eta garestiagoa izan zen, eta, jokoetarako PCak AMD edo Nvidiaren mende zeudenez GPU txartel diskretuak egiteko, bi konpainiek beren lerroak eguneratu zituzten pandemian zehar, aurkitzen zailak diren eredu berrien bidez, edo ohikoak baino %50etik %300era garestiagoak diren produktuekin.[37][38]

Kontsola-jokoak aldatu

COVID-19 pandemian, zineak eta antzokiak itxi egin ziren, birusaren hedapena saihesteko, eta, ondorioz, pertsona askok etxean entretenitzera jo zuten autoisolamendu-aldietan. horrek areagotu egin zuen bideo-jokoen kontsolen eskaera.[39][39][40] Pandemiarekin batera, bideo-jokoen kontsolen bederatzigarren belaunaldia merkaturatzean, eskaria are gehiago handitu zen, eta Microsoft-ek eta Sony-k beren kontsola berrien eskaera errekorra jakinarazi zuten.[40] Microsoftek 2021eko otsailean espero zuen Xbox Series X eta Series S eskasia 2021. urtearen erdialdera arte egongo zela, gutxienez; Sonyk, berriz, 2021eko maiatzean ohartarazi zuen PlayStation 5 kontsolaren urritasunak 2022ra arte jarraituko zuela.[41][42] Bi konpainiek TSMCk egindako AMD txipak erabiltzen dituzte bederatzigarren belaunaldiko kontsoletan, eta horrek presio gehigarria eragiten dio hornidura-kateari. Hornidura-arazoek irauten duten heinean, saltzaileak kontsolak saltzen ari dira eBay eta antzeko webguneetan, prezio minorista baino % 50 edo % 100 gehiago ordainduta.[43] Nintendok % 20 Switch kontsola gutxiago egin zituen. Hasieran, 30 milioi unitate produzitzeko asmoa zuen konpainiak, baina 24 milioi bakarrik ekoitzi ahal izango ditu zerga-urtean, 2022ko martxora arte.[44]

Erreakzioak aldatu

Gobernuak aldatu

2021eko otsailaren 24an, AEBko lehendakari Joe Bidenek, agindu betearazle bat sinatu zuen, erdieroaleen hornidura-katea indartzeko aukerak berrikusiz txipen eskasia aztertzen saiatzen dena.[45] Ondoren, apirilean, teknologia-enpresa nagusietako zuzendari exekutiboak eta AEBko gobernuko funtzionarioak gailur birtual batera joan ziren Etxe Zuriarekin, erdieroaleen hornidura-katearen erresilientzia nola hobetu aztertzeko.[46] Beste bilera birtual batean, 2021eko irailaren 23an, Etxe Zuriak presioa egin zien automobil-fabrikatzaileei, txip-fabrikatzaileei eta beste batzuei egungo krisiari buruzko informazioa eman dezaten, konpontzen lagunduz.[47]

2021eko irailaren 15ean, Ursula von der Leyen Europako Batzordeko lehendakariak "Txipei buruzko Europako Legea" aurreratu zuen Batasunaren egoerari buruzko hitzaldian.[48] Aditzera eman zen Europako Batasunak legeria erabiliko duela erdieroaleak hornitzeko eskualde-kateetan erresilientzia eta subiranotasun handiagoa bultzatzeko.[49]

2021eko abenduan, txipak egiteko oinarria bultzatzeko plan bat delineatu zuen Indiak.[50]

Konpainiak aldatu

2021eko uztailaren 22an, Inteleko Pat Gelsinger CEOak esan zuen 2021eko bigarren erdian txip-eskasia okerragotzea espero zuela, eta hornidurak normaltasunera itzuli baino urtebete edo bi urte lehenago gertatuko direla.[51] 2021eko abuztuaren 19an, Jensen Huang-ek, Nvidiako CEOak, esan zuen eskasia 2022ra arte egongo dela, eta AMDko zuzendari exekutiboak, Lisa Suk, irailaren 27an, 2022ko bigarren erdian urritasuna hobetuko zela esan zuen, nahiz eta ohartarazi zuen ordura arte eskaintza estututa egongo zela.[52][53] Hala ere, IBMko CEO Arvind Krishnak urriaren 11n esan zuen optimista dela 2022aren amaierarako txip-eskasiaren ebazpen baten iragarpen oro, eta "seguruago" ikusten duela arazoa ez dela erabat konponduko 2023ra edo 2024ra arte.[54]

2021eko irailaren 24an, Taiwango TSMCk esan zuen alderdi interesdun guztiekin lanean ari dela txipen mundu-krisia gainditzeko, irailaren 23an Etxe Zuriaren bilera birtualean parte hartu ondoren.[55] 2021eko apirilaren hasieran, TSMCk iragarri zuen USD 100 000 milioi euro inbertitzeko asmoa duela hurrengo hiru urteetan, Intelek USD 20 000 milioiko plan bat iragarri eta gero, Arizonan txipak modu aurreratuan fabrikatzeko ahalmena zabaltzeko.[56][57] 2020ko maiatzean, TSMCk US$12 mila milioiko plana iragarri zuen, Arizonan erdieroaleen fabrika bat eraikitzeko eta jarduteko, Estatu Batuetako bigarren fabrikazio-lekua. 2021eko ekainetik aurrera ari dira eraikitzen, eta 2024an hasiko dira txipak ekoizten.[58]

2021eko irailaren 20an, General Motors Estatu Batuetako automobil-fabrikatzaileko zuzendari exekutiboak, Mary Barrak, esan zuen txipen eskasiak horniketa-katea birplanteatzera behartu duela. Barrak esan zuen konpainiak erdieroale gehiago lortuko dituela zuzenean txip-fabrikatzaileetatik, hornitzaileen ordez, gaur egungo txip-eskasiari egokitzeko.[59]

2021eko azaroaren 29an, Nissaneko CEO Makoto Uchidak BBCri esan zion goizegi zela mikrotxipak eta, beraz, amaitutako automobilak noiz entregatuko ziren esateko.[60]

Erreferentziak aldatu

  1. a b Howley, Daniel. (2021-04-25). These 169 industries are being hit by the global chip shortage. .
  2. Global shortage in computer chips 'reaches crisis point'. 2021-03-21.
  3. Shead, Sam. (2021-05-07). The global chip shortage is starting to have major real-world consequences. .
  4. Leprince-Ringuet, Daphne. (2021-05-04). «The global chip shortage is a much bigger problem than everyone realised. And it will go on for longer, too» ZDNet.
  5. Taylor, Emily. (2021-03-23). «How COVID, Climate Change and Trump Created a Global Chip Shortage» World Politics Review.
  6. Pizzemento, Allie. (2021-04-15). «The 2021 Semiconductor Chip Shortage: What, Why, and What's Next?» MAU Workforce Solutions.
  7. a b Yang, Heekyong. (2020-03-23). Home work triggers demand jump for chips, laptops and network goods. .
  8. Abril, Danielle. (2020-03-17). «Computer monitors and other work-at-home essentials are in big demand in the coronavirus era» Fortune.
  9. a b Leswing, Kif. (2021-02-10). Why there's a chip shortage that's hurting everything from the PlayStation 5 to the Chevy Malibu. .
  10. Ro, Christine. (2020-12-16). «How the microchip powered pandemic life» BBC.
  11. Ravi, Sarah. (2020-10-13). From Microchips to Medical Devices: Semiconductors as an Essential Industry during the COVID-19 Pandemic. Semiconductor Industry Association.
  12. Peters, Trent. (2021-06-28). «The Global Chip Shortage's Impact on You» Umbrella Managed Systems.
  13. «PC Sales Remain on Fire as Fourth Quarter Shipments Grow 26.1% Over the Previous Year, According to IDC» IDC 2021-01-11.
  14. Lyons, Kim. (2020-09-26). «US tightens trade restrictions on Chinese chipmaker SMIC» The Verge.
  15. «Chip shortage peaks during pandemic, how does it affect the industry?» The Finery Report 2021-09-06.
  16. Massie, Graeme. (2021-02-11). Major chip shortage caused by Trump trade war blamed for PS5 shortage. .
  17. a b Patel, Nilay. (31 August 2021). Why the global chip shortage is making it so hard to buy a PS5. .
  18. «Taiwan to remain largest semiconductor material market in 2020, 2021» Focus Taiwan 2020-09-22.
  19. Barrett, Eamon. (2021-06-12). «Taiwan's drought is exposing just how much water chipmakers like TSMC use (and reuse)» Fortune.
  20. Taiwan is facing a drought, and it has prioritized its computer chip business over farmers. 2021-04-08 ISSN 0362-4331..
  21. Global auto recovery to take more hits from Japan chip plant fire, severe U.S. weather: IHS. 2021-03-31.
  22. ASML reports fire at its Berlin factory. 3 January 2022.
  23. Rexaline, Shanthi. (2021-04-14). «The Global Chip Shortage: Worst-Hit Stocks And Industries, Potential Beneficiaries» Benzinga.
  24. Dooley, Dan. (2021-06-07). «4 sectors hardest hit by the global chip shortage» FierceElectronics.
  25. Lisa, Andrew. (2021-08-25). 4 Critical Industries Affected by the Chip Shortage. .
  26. a b c «Stock take: Experts drill into the motor industry's chip issues» Autocar 2021-09-20.
  27. Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman auto izeneko erreferentziarako
  28. Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman auto1 izeneko erreferentziarako
  29. Bicer, Aysu. (2021-03-31). Automakers' chip crisis spreading to other sectors. .
  30. Holderith, Peter. (2021-05-05). «Stockpile of Unfinished Ford Super Duty Pickups Missing Chips Is Now Visible from Space» The Drive.
  31. Chip shortage: Toyota to cut global production by 40%. 2021-08-19.
  32. Isidore, Chris. (2021-09-03). GM shutting down production at most of its plants in North America. .
  33. Isidore, Chris. (2021-10-01). Car sales plunge as chip shortages choke off supply. .
  34. Waldersee, Victoria. (2021-09-30). Chip shortage leads carmaker Opel to shut German plant until 2022. .
  35. Vicente, Vann. «Why Is It So Hard to Buy a Graphics Card in 2021?» How-To Geek.
  36. Crypto-miners are probably to blame for the graphics-chip shortage. 2021-06-19 ISSN 0013-0613..
  37. Dragan, Lauren. (2021-03-08). «A Silicon Chip Shortage May Delay Headphones and Game Consoles, but Don't Panic» Wirecutter.
  38. «GPU Market Pricing Back in Uptrend, Shattering Expectations of Price Normalization» TechPowerUp 2021-08-30.
  39. a b Clement, J.. (2021-06-04). «Increase in video games and consoles sold due to coronavirus worldwide 2020» Statista.
  40. a b «The COVID-19 Consoles Thriving in Lockdown» PricewaterhouseCoopers.
  41. Cryer, Hirun. (2021-02-02). Xbox Series X and Series S shortages are expected until at least June 2021. .
  42. Takashi, Mochizuki. (2021-05-10). Sony Warns Tight PlayStation 5 Supply to Extend Into Next Year. .
  43. Murphy, Mike. (2021-03-16). «Can consoles overcome the chip shortage?» Protocol.
  44. «Nintendo to make 20% fewer Switch consoles due to chip crunch» Nikkei Asia 2021-11-02.
  45. Biden signs executive order to address chip shortage through a review to strengthen supply chains. 2021-02-24.
  46. Hatmaker, Taylor. (2021-04-12). Tech and auto execs tackle global chip shortage at White House summit. .
  47. Shepardson, David. (2021-09-24). White House prods companies on chips information request. .
  48. «2021 State of the Union Address by President von der Leyen» European Commission 2021-09-15.
  49. Lomas, Natasha. (2021-09-15). Europe plans a Chips Act to boost semiconductor sovereignty. .
  50. Phartiyal, Sankalp. (2021-12-15). India outlines $10 bln plan to woo global chip makers. .
  51. Martin, Dylan. (2021-07-22). «Intel Expects CPU Shortage To Worsen In Q3 As PC Sales Grow» CRN.
  52. White, Monica J.. (2021-08-19). «Nvidia CEO Expects Chip Shortage to Continue Throughout 2022» Digital Trends.
  53. Leswing, Kif. (2021-09-27). AMD CEO Lisa Su says chip shortage likely to end next year. .
  54. Alspach, Kyle. (2021-10-11). «IBM CEO Arvind Krishna: Chip Shortage 'More Likely' Continuing Until 2023 Or 2024» CRN.
  55. Taiwan's TSMC says working to overcome global chip shortage. 2021-09-24.
  56. TSMC to invest $100 billion over 3 years to meet chip demand. 2021-04-01.
  57. Intel Announces Major Expansion in Arizona. 2021-03-24.
  58. Nellis, Stephen. (2021-06-02). TSMC says has begun construction at its Arizona chip factory site. .
  59. Scammell, Robert. (2021-09-20). General Motors CEO: Chip shortage has forced supply chain rethink. .
  60. Nissan boss warns no end in sight to global chip shortage. 2021-11-29.

Kanpo estekak aldatu