Teresa Mañé

idazlea, pedagogoa, kazetaria, anarkista

Teresa Mañé Miravet (Cubelles, Katalunia, 1865eko azaroaren 29a - Perpinyà, 1939ko otsailaren 5a ) irakasle, editore eta idazlea izan zen Soledad Gustavo izenordetzapean. Juan Montseny Carret-ekin ezkondu zen (alias Federico Urales), eta Federica Montseny- ren ama izan zen. [1]

Teresa Mañé

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakTeresa Mañé Miravet
JaiotzaCubelles eta Vilanova i la Geltrú1865eko azaroaren 29a
Herrialdea Katalunia
HeriotzaPerpinyà1939ko otsailaren 5a (73 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Joan Montseny (en) Itzuli
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakkatalana
gaztelania
Jarduerak
Jarduerakpedagogoa, argitaratzailea, idazlea, kazetaria eta editorea
Lan nabarmenak
MugimenduaHezkuntza Berria
anarchism in Spain (en) Itzuli
Izengoitia(k)Soledad Gustavo

Cubellasen jaio bazen ere, Villanuevan eta Geltruan hazi zen, familia aberats batean, bertako ostatu ezagun baten jabe zena.

Gaztaroan Centro Democratico Federalista rekin lotura izan zuen, eta honen laguntzaz, 1887an, eskola laiko bat sortu zuen Vilanova y la Geltru-n eta urte batzuk geroago beste eskola bat Reusen . Confederación de Maestros Laicos de Cataluñako kidea izan zen, eta Sanfeko Tramuntana ikastetxean irakaskuntza ikasi zuen. Geroera, bertako irakasle izan zen, Francisco Ferrer Guardiaren zuzendaritzapean Eskola Modernoa deituriko ereduari jarraituz.

Teresa Mañé-k aldi berean El Vendaval tokiko egunkarian kolaboratzen zuen, errepublikako joera federala zuena. El Productor egunkariarekin lankidetzan hasi zen eta bertan anarkismoarekin zuen harremana ere hasi zen . Han Juan Montseny Carret eta espainiar anarkismoaren luma garrantzitsuak ezagutu zituen: Anselmo Lorenzo, Fernando Tarrida del Mármol edo Josep Llunas i Pujals, La Tramontana egunkariaren editorea.

1889an Bartzelonan ospatu zen "II. Lehiaketa Sozialistetan" parte hartu zuen, " Maitasun librea" bere testua aurkeztu zuen. 1891n Juan Montseny Carret-ekin ezkondu zen gai zibiletan, bere literatura eta pedagogia lana jarraituz.

1896an Bartzelonako Corpus Christi prozesioan izandako atentatuaren eta honen ondoren etorri zen Montjuïc Prozesuaren eta honen ondoriozko errepresioa zela eta Joan Montseny eta Teresa Mañé erbestera joan behar izan zuten. Bikotea 1897an Londresa joan zen, eta han brodatzaile bezala aritu zen lanean. Urtebete geroago Madrila joan ziren. 1898an La Revista Blanca sortu zuen. Zuzendari izan zen eta, bertan, Soledad Gustavo pseudonimoaren pean jarritako iritzi artikuluak idatzi eta autore anarkistek ingelesez eta frantsesez egindako artikuluak ere itzuli zituen. Juan Montseny aldizkari honetako kolaboratzaile izan zen. La Revista Blanca aldizkariaren lehenengo aldia 1905era arte iraungo du. [2]

1905ean Federica Montseny Mañé, bere alaba, jaio zen. Handik gutxira Madriletik alde egin zuten eta Cerdanyola del Vallèsen kokatu ziren, eta hurrengo urteetako ekitaldi guztietan aktiboki parte hartzen jarraitu zuten: Bartzelonako Aste Tragikoa eta bere lagun Francisco Ferrer Guardiaren fusilamendua 1909an, CNTren fundazioa 1910ean., Lehen Mundu Gerra (1914-1918), Primo de Riveraren diktadura (1923-1930), 1927an FAIren sorrera, Espainiako Bigarren Errepublika (1931-1939), estatu-kolpe militarra eta gerra (1936-1939).

1925 eta 1936 artean, familia La Revista Blanca berriro editatzen hasi zen, orain Joan eta Federica Montseny-en ardurapean. Bigarren aldi honetan, Teresa Mañé-k artikulu teoriko eta historikoekin kolaboratzera mugatu zen, aldi horretan Max Nettlau historialari anarkistarekin lagun egin zen, aldizkarian ere kolaboratzen zuena.

Gerra zibilaren amaieran Frantziara erbesteratu zen. 1939ko otsailaren 5ean hil zen Perpinyàn.

Erreferentziak aldatu

  1. .
  2. .