Tamarilo
Tamariloa (Solanum betaceum) Solanazeoen familiako zuhaixka da[1] fruitu jangarria duena. Peruko Andeetan, Argentina iparraldean, Antilletan eta Mexiko hego-mendebaldean du jatorria; gaur egun Brasilen, Kolonbian, Kenian, Kalifornian, Hegoafrikan, Indian eta Zelanda Berrian landatzen dira.
| Tamarilo | |
|---|---|
 | |
| Iraute egoera | |
 Daturik gabe (IUCN 3.1) | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Plantae |
| Ordena | Solanales |
| Familia | Solanaceae |
| Leinua | Solaneae |
| Generoa | Solanum |
| Espeziea | Solanum betaceum |
Ezaugarriak aldatu
Zuhaitza aldatu
3-4 metrotako altuera hartzen duen zuhaixka bat da. Azal grisa du eta hostorik ez du galtzen neguan[2]. Hosto sinpleak ditu adarren muturretan eta 4-8 cm luzerako peziolo gogorrak dituzte. Linboak 15-30 cm luzeradu eta berde iluna eta obalatua da. Hosto berriek iletso finak dituzte baina ondoren azala laztu egiten zaie.
Loreak txikiak dira, 1'3-1'5 cm arteko diametroa dutenak, eta multzo txikitak pilatzen dira adarren muturrean[2]. Bost petalo zurixka eta 5 estamine hori dituzte, eta maiatza eta ekaineak ateratzen dira.
Fruitua aldatu
Tamareloaren fruitua tomatearen antz handia dauka itxuraz, eta arrautz baten tamaina du; luzez 10 cm baino gehiago neurtu dezake; bere azala mehea eta gorri kolorekoa da, baina badaude more, hori edo laranja kolorekoak ere. Bere mamia laranja ilunekoa da normalean eta barnea mamitsua eta gozo-garratz zaporea dauka. Fruituaren haziek kolore gorrixka dute, txikiak dira eta tomate helduaren lurrina daukate.
Nutrizio ezaugarriak aldatu
Kolesterola jaisteko gaitasuna dauka, A, B6, E eta C bitamina ditu, kaloria gutxikoa da (40 kaloria baino gutxiago ditu), eta zuntz asko dauka[3]. Mineral bezala kaltzioa, fosforoa eta burdina dauzka. Pektina iturri anitz dauka, ikusmenerako ona da eta sistema inmunologikorako antioxidante garrantzitsua da.
Propietate sendagarriak aldatu
Eztarriko gaitzak eta gripea sendatzeko erabiltzen da.
Erreferentziak aldatu
- ↑ «Tropicos» www.tropicos.org (Noiz kontsultatua: 2023-05-22).
- ↑ a b «SIB | Solanum betaceum» web.archive.org 2014-10-27 (Noiz kontsultatua: 2023-05-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) Fernández, Sonia. (2019-05-19). «Tamarillo, una fruta exótica similar al tomate con poder antioxidante» alimente.elconfidencial.com (Noiz kontsultatua: 2023-05-22).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q379747
Multimedia: Solanum betaceum / Q379747
Espezieak: Solanum betaceum
