Sam Walton

enpresaburu estatubatuarra

Samuel Moore Walton (Kingfisher, Oklahoma, 1918ko martxoaren 29aLittle Rock, Arkansas, 1992ko apirilaren 5a) estatubatuar enpresaburu eta militar bat izan zen, Walmart munduko txikizkako denda kate handiena sortu zuelako ezaguna.

Sam Walton

Bizitza
JaiotzaKingfisher (Oklahoma)1918ko martxoaren 29a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
BizilekuaKingfisher (Oklahoma)
HeriotzaLittle Rock1992ko apirilaren 5a (74 urte)
Hobiratze lekuaBentonville Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: Mieloma
Familia
AitaThomas Gibson Walton
AmaNancy Lee Lawrence
Ezkontidea(k)Helen Walton  (1943ko otsailaren 14a -  1992ko apirilaren 5a)
Seme-alabak
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaMissouriko Unibertsitatea
David H. Hickman High School (en) Itzuli
Trulaske College of Business (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakekintzailea, enpresaburua eta ekonomialaria
Jasotako sariak
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakBigarren Mundu Gerra
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaPresbiterianismoa

Discogs: 675033 Find a Grave: 6779534 Edit the value on Wikidata

Biografia aldatu

Kingfisher-en (Oklahoma) inguruan jaio zen 1918ko martxoaren 29an, eta han gurasoekin bizi izan zen euren baserrian 1923ra arte. Samen aitak uste zuen nekazaritzak ez zuela nahikoa diru-sarrerarik sortuko familia hazteko, eta horregatik bere antzinako lanbidera itzultzea erabaki zuen, hipoteka-artekaria. Beraz, bera eta bere familia (1921ean jaiotako James beste seme batekin) Oklahomatik Missourira joan ziren bizitzera. Hainbat urtez herri batetik bestera mugitzen ibili ziren. Shelbinan 8. mailan joaten zen bitartean, Sam estatuko historiako Eagle Scout gazteena bihurtu zen. Helduaroan, Walton Boy Scouts of America-ren Distinguished Eagle Scout Award saria jaso zuen.

Walton atletismoan nabarmendu zen institutuan, eta estatuko bi titulu irabazi zituen saskibaloian eta futbolean. Columbia David H. Hickman High Schooleko quarterback (QB) gisa, Waltonek ez zuen inoiz partidarik galdu. Hickman-en zegoen bitartean, ikasleen presidenteorde gisa ere aritu zen bere junior urtean eta presidente gisa bere azken urtean. Ohorezko ikasle izateko nahikoa ongi aritu zen akademikoki.

Hazitzean, Depresio Handian, Waltonek lan ugari egin zituen bere familiari ekonomikoki laguntzeko. Familiako behiak jezten zituen, eta gero soberakinak botilaratu eta bezeroei banatzen zizkien. Geroago, egunkariak etxeetara eramaten zituen eta aldizkarien harpidetzak ere saltzen zituen. Gradua amaitzean, bere belaunaldiko "Mutilik polifazetikoena" izendatu zuten.

Batxilergoaren ostean, Waltonek unibertsitatera joatea erabaki zuen, bere familiari laguntzeko modu hobe bat aurkitzeko asmoz. Missouriko Unibertsitatean ikasi zuen eta ekonomian lizentziatu zen, gero ROTC-n (Reserve Officers Training Corps) ofizial postu bat lortu zuen. Garai horretan, hainbat lan egin zituen, besteak beste, zerbitzari lanak egitea janariaren truke. Gainera, unibertsitatean egon zen garaian, Walton Zeta Phi Theta anaitasun estimatuan sartu zen, Beta Piren menpekoan. Era berean, QEBH-k adineko gizonak omentzen dituen eskolako elkarte sekretu ezagunak hartu zuen. Graduatu ondoren, klaseko "presidente iraunkor" aukeratu zuten.

Walton JC Penney-n sartu zen Des Moines-en (Iowa) praktiketako kudeatzaile gisa, unibertsitatean graduatu eta hiru egunera. Kargu horrek 75 dolar ordaintzen zizkion hilean. 1942an dimisioa eman zuen Bigarren Mundu Gerran zerbitzatzeko armadan izena emateko aukeragatik . Bitartean, DuPont munizio planta batean lan egin zuen Tulsa-n, Oklahomatik gertu. Handik gutxira, Walton Estatu Batuetako Armadako Inteligentzia Taldean sartu zen, hegazkinen lantegietan eta gerrako presoen kanpamenduetan segurtasuna gainbegiratuz. Kargu horretan Salt Lake City-ko (Utah) Fort Douglas-en aritu zen. Azkenean kapitain mailara iritsi zen.

Lehenengo dendak aldatu

1945ean, Armada utzi zuenean, Waltonek denda handi bat ireki nahi zuela erabaki zuen, eta bertan salgai asko saltzen zituen, hala nola janariak eta garbiketa produktuak. Bere aitaginarrebaren laguntzaz, hark maileguan eman zizkion 20.000 dolar eta bere soldaduaren aurrezkiak, 5.000 dolar, Waltonek janari denda bat erosi zuen Newporten, Arkansasen. Denda Butler Brothers katearen frankizia bat zen.

Hantxe berritu zituen Waltonek bere arrakastarako funtsezkoak izango ziren kontzeptu asko, adibidez, apalak prezio baxuetako produktu sorta zabal batekin hornituta zeudela ziurtatzea. Gainera, beste dendak baino beranduago itxi zuen negozioa, batez ere Gabon garaian. Era berean, aitzindaria izan zen salgaiak merkatzen, hornitzailerik merkeenei lote osoak erosiz. Horrek bere bezeroei aurrezkiak eskaintzeko aukera eman zion, eta horrek salmentak areagotu zituen.

Bizitza pertsonala aldatu

Walton Helen Robsonekin ezkondu zen 1943ko otsailaren 14an. Lau seme-alaba izan zituzten: Samuel Robson (Rob) 1944an jaiotakoa, John Thomas (1946–2005), James Carr (Jim) 1948an jaioa eta Alice Louise 1949an [1] .

Ongintzazko hainbat kausa lagundu zituen. Bera eta Helena Bentonvilleko 1. Eliza Presbiteriarrekoak izan ziren; [2] Sam adineko eta igandeko irakasle gisa aritu zen, batxilergoko ikasleei irakasten. [3] Familiak ekarpen handiak egin zizkion kongregazioari.

Walton 1992ko apirilaren 5ean, igandean, hil zen, mieloma anizkoitzak jota Little Rock-en, Arkansasen. [4] Haren heriotzaren albistea satelite bidez helarazi zen 1.960 Walmart denda guztietara. Garai hartan, bere enpresak 380.000 langile zituen.

Gorpuzkia Bentonvilleko hilerrian dago lurperatuta. Bere emazteari eta seme-alabei utzi zien Walmart-en jabetza: Rob Walton-ek bere aitaren ordez Walmart-eko presidente izan zen, eta John Walton zuzendari izan zen 2005ean hil zen arte. Besteek ez dute zuzenean enpresan parte hartzen (akziodun gisa duten boto-ahalmenaren bidez izan ezik), hala ere haien semea Jim Walton Arvest Bankeko presidentea da. Walton familiak bost postu zituen Estatu Batuetako hamar pertsona aberatsenen artean 2005ean.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu