Txikizkari

Txikizkaria, halaber banatzaile txikizkaria edo xehekaria, azken kontsumitzaileari produktuak saltzen dizkion enpresa edo pertsona da. Banaketa-kanaleko azken katea dira, merkatuarekin harremanetan dagoena, alegia. Kontsumitzailearekin harreman zuzenik ez duen saleroslea handizkaria da.

Barazkiak eta kosmetikoak saltzen dituen denda txikizkari bat, Tangeren, Maroko.

Txikizkako merkataritza honela sailka daiteke:

• Tradizionala
• Zerbitzu librekoa
• Mistoa
• Saltokirik gabea

Merkataritza tradizionala

Farmazi munizipala, Alcázar, Jerez de la Frontera

Hiru elementu ditu: salmahaia, saltzailea eta biltegia. Eroslearen eta erosi nahi den salgaiaren artean dago; hala, salgaia ez dago eroslearen eskura. Saltzaile batek produktuak erakutsi, eroslearen eskura jarri eta salgaiaren ezaugarriak edo indarguneak azaltzen ditu (saldu edo argudiatu).

Erosleak saltzailearen bidez ezagutzen du artikulua. Gainera, biltegi bat dago, salmentarako gunetik bereizia, salgaiak gorde eta ezkutatzeko; erosleak ez daki artikulu jakin bat eskuragarri edo agortuta dagoen. Denda txikiak dira, harategiak, urdaitegiak, tabako-dendak, farmaziak, frutadendak, mertzeriak, paperdendak, kioskoak, zapata dendak,...

Zerbitzu libreko merkataritza

Supermerkatua

Kontsumitzaileari askatasuna ematen dio dendaren espaziotik mugitzeko, eta behar duen tokitik ibiltzen da bere “erosketa-otarra” egiteko, eta aukera zabala edo produktu-sorta zabala aukeratzen du, behar bezala paketatuta, etiketatuta eta identifikatuta. Saltzeko modu hori hartzen duten saltokiek aukera ematen dute bezeroa zuzenean salgaiarekin harremanetan jartzeko, hau da, saltzaileak esku hartu gabe.

Horrela, merkataritza tradizionala saltzeko prozedura eta metodoak ez dira egokiak, eta berrikuntza hori garatzeko egokitu eta ahalbidetuko diren salmenta-teknika berrien beharra agertzen da. Atal honetan sartzen dira hipermerkatuak, supermerkatuak, autozerbitzuak eta abar. Beste saltoki batzuk ere barne har ditzake, hala nola denetatik 100era bitarteko dendak, deskontu-dendak edo komenentzia-dendak.

Merkataritza mistoa

Establezimendu honek, salmenta-aretoa zerbitzu libreko azalera gisa izateaz gain, erosleak salgaiak inolako oztoporik gabe eskuratzeko aukera izateaz gain, artikulu egokiak hautatu eta eskuratzeko aholkularitza eta profesionaltasuna ematen duten saltzaileak ditu. Atal honetan denda espezializatu batzuk sartzen dira, hala nola liburu-dendak; saltoki handiak edo departamentukako dendak, azalera handi deituak; azalera espezializatu handiak, Category killer eta outlet ere deituak.

Saltoki komertzialik gabeko salmenta

Edarien vending makina

Hainbat motatakoak izan daitezke:

Salmenta automatikoa edo "vending"

Banatzailea edo saltzailea makina bat da, eta erosleak artikulu bat aukeratu, prezioa sartu eta jaso egiten du.

Kalez kaleko salmenta

Azoka eta tiangietan egiten da, eta ohiko merkataritzaren oso antzekoa da. Etxez etxeko salmenta ere izan daiteke, edo lagunen edo bizilagunen bilera txiki batean ematen dena.

Urrutiko salmenta

Zuzeneko hainbat komunikabide erabiltzen ditu mota guztietako produktuak saltzeko, hala ondasunak nola zerbitzuak. Urrutiko salmenta mota batzuk hauek dira: posta bidezko salmenta, katalogo bidezko salmenta, telefono bidezko salmenta (telemarketina), telebista bidezko salmenta (telesalmenta), ordenagailu bidezko salmenta edo merkataritza elektronikoa.

Txikizkako merkataritza, bere agregazioaren arabera

Bere antolamendu juridiko eta finantzarioaren arabera (erosketa-sistemari eragiten diona), honela sailka daiteke: merkataritza independentea, merkataritza elkartua edo merkataritza integratua, banaketa handia, frankiziak eta kooperatibak.

Merkataritza independentea edo saltoki txikia

Auzo-denda tradizionala da, tamaina txikikoa eta mostradore bidezko salmenta-sistema dituena. Sektore bakar batean aritzen da: tindategia, ehungintza, oinetakoak, mertzeria, etab. Modu autonomoan funtzionatzen du, bere gremioko edo inguruko beste saltoki batzuetatik aparte.

Merkataritza elkartua edo merkataritza integratua

Banaketa-sisteman, merkaturatzeari dagozkion funtzio guztiak egitea errazten duten formulak daude, merkataritza txiki eta ertainari balioa eman nahi diotenak. Kontratuzko elkartze-formulak edo banaketa-sistema horizontalak dira, eta hauek dira nagusiak: kate sukurtsalista, kate frankiziatuak eta erosketa-zentralak. Denda independenteen elkarte batzuek ere eskaintza koordinatuak edo bestelako animazio-ekintzak (Gabonetako argiak, etab.) eskaintzen dituzte bezeroak ingurura erakartzeko. Lokal berean dauden dendak dira, hala nola merkatu edo elikadura-galerietan biltzen diren elikadura-establezimendu txikiak; beste adibide bat eraikin berezietan dauden merkataritza-galeriak dira.

Merkataritza-zentroak elkarte txiki horien garapenetik sortzen dira; oro har, hipermerkatu bat edo azalera handi bat eta beste denda txikiagoak dituzte inguruko bezero potentzialari ematen zaion eskaintza osatzen dutenak. Merkataritza zentro hauekiko azpimarratu daiteke, irudi jakin bat dutela eta bezero-profil jakin batera bideratuta daudela.

Banaketa handia

Handizkari eta txikizkari gisa aldi berean jarduten duten enpresa handiak dira. Fabrikatzaileei edo ekoizleei zuzenean erosten diete eta kontsumitzaileari saltzen diote. Normalean, talde multinazionalak dira. Banaketa handiak hipermerkatuak eta azalera handiak garatu ditu, marka zuriekin edo banatzailearen markekin batera.

Frankizia

McDonalds Moncton-en (frankizia)

Kate bateko dendak. Izen eta irudi berarekin antzeko produktuak saltzen dituzten dendak dira, herri berean edo herri desberdinetan. Dendak jabe berarenak izan daitezke edo kudeatzen duen frankiziatuarekin kontratua sinatu duen jabearen frankizia izan daitezke.

Kontsumo-kooperatiba

Garai bateko ekonomatoa ere deitzen zaio. Frankizia beste pertsona baten negozio-eredua erabiltzea da. Frankizia deribazio anglo-frantseseko hitz bat da. Espainiar  hiztegiak, honela definitzen du: "enpresa batek eremu jakin batean pertsona bati edo gehiagori, jarduera edo izen komertzial bat ustiatzeko eskubideak ematea"

Prezioak finkatzea

Prezioak finkatzeko tekniken barruan, xehekari gehienek erabiltzen dutena, kostua hartu eta  kostu honi portzentaia bat kargatzea da. Beste teknika bat ekoizleak aholkatutako prezio-zerrenda erabiltzearena da. Ekoizleak gomendatutako prezio jartzen da (prezio hau askotan produktuan bertan inprimatuta etortzen da).

Mendebaldeko herrialdeetan, prezio psikologikoak jarri ohi dira, adibidez, zenbaki oso batek (5,95) edo billete batek adierazten duen kopurua (9,95) baino zertxobait txikiagokoa. Txinako gizarteetan, prezioak zenbaki biribilak edo zortearekin zerikusia duten zenbakiak erabiliaz finkatzen dira.

Askotan, prezioak karteletan edo etiketetan jartzen dira. Beste batzuetan, prezio diskriminazioa egiten da. Kasu horietan, bezero batzuei beste batzuei baino prezio handiagoak aplikatzen zaizkie. Horrela jokatzen da, bezero batek erosteko gogo handia duela edo merkantziaren balioa ez dakiela ikusten denean. Salmenta mota hau ohikoa da antikuarioetan edo merkatu txikietan.

Bibliografia

• Salén, Henrik (1994). «Banaketa komertzialaren testuinguru berria». Merchandising aktiboaren sekretuak. Madril (Espainia): Ediciones Díaz de Santos, S.A. ISBN 84-7ί124-6.

Ikus, gainera

• Handizkaria

Kanpo estekak

• Datuak: Q126793
• Multimedia: Retail / Q126793