Rosalba Carriera

Rosalba Carriera (Venezia, 1675ko urriaren 7a - ib., 1757ko apirilaren 15a) margolari italiarra izan zen, rococo estilokoa. Gaztaroan, miniaturazko erretratuetan espezializatu zen. Ondoren, kolore pasteletan egiten zuen lanagatik izan zen ezaguna. Pintura-teknika hori oso preziatua zen giro rokoko horretan, profil leunak eta ukitu loretsuak baitzituen. 1720an Parisen zegoenean kolore pastelen erabilera zabaldu zuen.

Rosalba Carriera
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Venezia, 1675eko urriaren 7a
Herrialdea	Veneziako Errepublika
Bizilekua	Venezia Paris
Heriotza	Venezia, 1757ko apirilaren 15a (81 urte)
Familia
Familia	ikusi Giovanni Antonio Pellegrini (koinatu)
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera
Ikaslea(k)	ikusi Gustaf Lundberg (en)
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, marrazkilaria, arkitektura proiektuen marrazkilaria eta artista
Lantokia(k)	Venezia Düsseldorf Paris Modena eta Viena
Kidetza	Académie royale de peinture et de sculpture (en) Accademia di San Luca Accademia di Belle Arti di Bologna (en) Académie royale de peinture et de sculpture (en)
Mugimendua	Rokokoa
Genero artistikoa	erretratua erretratua miniaturist (en) illuminator (en) Autorretratua genero-artea figure (en) allegory (en)
Musika instrumentua	ahotsa

Biografia

Bere ghurasok Alba Foresti eta Andrea Carriera izan ziren, aita soldata txikiko funtzionario publikoa. Txikitan hasi zuen bere ibilbide artistikoa, bere amarentzako enkaje-patroiak eginez, ofizio horretan aritzen baitzen.

Ibilbidea

Tabako hautsak edo rapeak izan zuen ospearen ondorioz, miniaturak pintatzen hasi zen rape-kaxatxoen tapetarako, eta marfila erabili zuen lehen pintorea izan zen. Bere ibilbide artistikoa hasi zuen kutxatxo hauetan emakumeen irudi barregarritxoak margotuz, geroago, gauza bera egin zuen marfilean margotuz. Bere lanak argitasun bereizgarri bat dute eta horixe lortzen du miniaturetan marfila erabiltzean. Arau akademikoak betetzen ez zituen lehena izan zen. Arau horien arabera, miniatura bat marra eta puntu laburrekin egin behar zen, ondo amalgatuta; horren ordez, Carrierak pintura veneziarraren bereizgarri den marra azkarra erabili zuen.

Horren ondorioz, erretratuak margotu zituen, eta aitzindaria izan zen pastela bakarrik erabiltzen. Veneziara joaten ziren bisitari atzerritarrak, nobleziaren seme gazteak Grand Tourrean eta diplomatikoak, adibidez, berak margotzeko lehian aritzen ziren. Lehen aldi horretako erretratuen artean daude Maximiliano II.a Bavariakoa, Federiko IV.a Danimarkakoa, Veneziako gorteko hamabi emakume ederrenak, bere ahizpa Naneta, eta Augusto El Fuerte Sajoniakoa, zeinek bere pastelen bilduma zabala eskuratu baitzuen.

1705ean, Erromako San Lucas Eskola meritu akzesiko gisa onartu zuen. Titulu hori erromatar ez ziren pintoreentzat erreserbatuta zegen, eta Fanciulla con colomba marfil gaineko miniaturaz lortu zuen titulo hori,eta baita Cristiano Cole lagunari esker. Baina lagun batek pastel berriak bidali zizkionean, bide berri bat ireki zitzaion bere artean.

1720an Boloniako Akademian onartu zuten.

1720ko apirilaren 5etik 1721eko martxoaren 11 bitartean, bere egunkariaren arabera, Parisen bizi izan zen. Garai hartan,bizitza sozial bizia izateaz gain, goizez pintatzen zuen, eta arratsaldean museoetara eta bilduma pribatuetara joaten zen. Lehen enkargua Luis XV.aren erretratua egitea izan zen, 10 urterekin errege izendatua. Erretratuaren zenbait kopia gordetzen dira, noble askok haren kopiak nahi izan zituztelako. Parisen zebilela, Pierre Crozat arte-zale eta bildumazale handiak kontzertu bat antolatu zuen, eta artista biolin-jolea ere zenez parte hartu zuen. Watteauk gaur egun Louvrean dagoen marrazkia egin zion eta berak sei hilabete geroago hil zen margolariaren azken erretratua egin zuen.

Urte horretan bertan Academy Royale de Peinture et Sculpture erakundeko kide hautatu zuten. Probaldiaren ordez, errege gaztearen erretratua egin zuten, eta, diplomarako, koadro bat bidali zuten, ereinotza eusten zuen musa bat irudikatzen zuena.

Halaber,Jean–Étienne Liotard eta Maurice Quentin de La Tour ezagutu zituen. Koinatua, Antonio Pellegrini margolaria, Angela ahizparekin ezkondu zen, urte haietan Parisen ere bazegoen. Pellegrini John Law finantza eta abenturazale britainiarrak kontratatu zuen Grand Salleren sabaia Lawko banku berriaren eraikinean margotzeko. Beste ahizpa, Giovanna, eta ama, taldeko kide ziren. Bi ahizpek, batez ere Giovannak, eskatu zizkioten ehunka erretratuak margotzen lagundu zioten. Rosalbaren Parisko 18 hilabete horiei buruzko egunkaria Antonio Zanetti miresleak argitaratu zuen geroago, 1793an. Bere korrespondentzia zabala ere argitaratu zen. 1721ean itzuli zen Veneziara, eta Modena bisitatu zuen. 1723an han zegoela dokumentatuta, Este familia erretratatzeko. Parman ere egon zen, Goritziako Lantieri kondeetako apopilo izan zen eta, 1730ean, Vienako Gortean, errege-familiako hainbat kide erretratatu zituen.

Ondoren, Poloniako erregearen gortera, Augusto III.era, bidaia luze bat egin zuen, eta Erregina izan zuen ikasle. Erregeak bere lanen bilduma zabala bildu zuen, geroago bilduma handiaren oinarria osatu zutenak Dresdeko Altemeister galerian.

Veneziara itzuli zen, eta hainbat enkargurekin jarraitu zuen. Azken urteotan, ikusmen arazoak izan zituen, gaztaroko miniaturazko pinturaren kalte-ondorioak, eta erabat itsu geratu zen. Bi katarata-ebakuntza egin zizkioten, baina ez zioten ezertarako balio izan. Senideak baino luzeago bizi izan zen, eta azken urteak Veneziako Dorso-Duro eremuko etxe txikian igaro zituen.

Azken erretratua 1746koa da eta bere lehengo patroiarena, Augusto III.arena, da. 1757an hil zen.

Prideaux Place, Padstow, Cornualles filmean, Humphrey Prideauxek egindako artista horren erretratua dago. Grand Tourrean margotu zuen, eta bertan, maitasun-gutun bat ezkutatzen zuela dioen kondaira dago.

Lana

Carrierak pasteleko pinturaren erabilera zabaldu zuen. Teknika horrekin, hainbat bezero dirudunen erretratua egin zuen. Bere lanek pertsonaiak nabarmentzen dituen karakterizazio bat aurkezten dute, eta, aldi berean, leuntasuna erakusten du, xehetasunen erreprodukzio sotilagatik. Bere teknika pastelarekin zuzenean pintatzea zen, aldez aurreko diseinurik gabe.

Haren erretratuak oso trebeak ziren, ia beti busto-pose bat zeukaten, gorputza pixka bat itzulita eta burua ikusleari begira biratuta. Testurak eta diseinuak irudikatzeko trebezia handia zuen, oihalak, urrezko galoiak, ahokadurak, larruak, bitxiak, ilea eta azala leialki birsortuz, eta patroi aberatsen eta eraginkorren bizi-estilo bikaina nabarmenduz.

Rosalbak egin zituen autorretratuak dira ikusleen jakin-mina piztu duten obrak. Horietako batzuk Venezian daude, XVIII. mendeko museoan, Ca' Rezzonicon.1740ko autorretratua Windsoren bilduma errealaren parte da. Autorretratu horiek pertsonaren garapen psikologiko eta morala erakusten dute, 1709ko lehen autorretratuaren gaztetasuna eta poza, Uffizietan kontserbatua. Bertan, bere burua irudikatu zuen ahizpa pintatzen zuen bitartean, eta azkena, 1746an, "tragedia", lortu zuen. Aurpegi zahartua eta sorgorra, tristea eta gogorra,bere egoera pertsonala adierazten du, kornean egindako ebakuntza baino lehentxeago margotu zuen erretratoan. Arrakastarik gabeko ebakuntza izan zen, izan ere bere ikusmen urria korapilatu egin zen, itsututa geldituz. Autorretratu horietako bat Florentzian dago, Vasariko korridorean, Palazzo Vecchio eta Pitti jauregia lotzen dituen tokian, autorretratuen bilduma batean.

Iruditegia

• 
  Diana tunika larrosaz, 1725
• 
  Elderly Lady
• 
  A Tyrolean Innkeeper
• 
  Allegorie der Wachsamkeit
• 
  Madame Lethieullier
• 
  Pisana Mocenigo
• 
  Maria Theresa Habsburgeko Artxidukesa
• 
  Melchior de Polignac, 1732
• 
  Leblond familiako gaztea, 1740
• 
  Antoine Watteauren erretratua, 1721
• 
  Anna Katharina Orzelska kondesa, 1730
• 
  Rosalba Carriera plaka
• 
  Rosalba Carrieraren egunerokoa

Iturriak

• Senserren biografiak, bere egunkariaren itzulpenekin (Paris, 1865), Von Hoerschelmann (Leipzig, 1908) eta Malamani (Milan, 1910).

Kanpo estekak

• Rosalba Carriera en Artcyclopedia (en inglés)

• Datuak: Q237726
• Multimedia: Rosalba Carriera / Q237726