Wikipedia

Rangina Hamidi

Afganistango politikaria, idazlea eta aktibista

Rangina Hamidi (Kandahar, Afganistan, 1978) Afganistan eta Ameriketako Estatu Batuetako idazle, hezitzaile, gizarte-aktibista eta politikaria da.[1]

Rangina Hamidi
Hezkuntza ministroa

Bizitza
JaiotzaKandahar, 1978 (45/46 urte)
Herrialdea Afganistan
Familia
AitaGhulam Haider Hamidi
Hezkuntza
HeziketaVirginiako Unibertsitatea
Hezkuntza-mailagradua
Hizkuntzakingelesa
paxtuera
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, idazlea eta ekintzailea

Afganistango emakumeen eskubideen defendatzaile gisa ezagutzen da, eta Afganistango neskatilak eta emakumeak ahalduntzeko hainbat gizarte-proiektutan parte hartu du.

Ragina Hamidik Afganistango hezkuntza ministro kargua bete du talibanek boterea hartu zuten arte. Afganistango lehen emakume hezkuntza ministroa da.[2] Talibanak Afganistanez jabetu ziren arren, Afganistanen jarraituko zuela eta ahalegin humanitarioekin jarraituko zuela agindu zuen, Afganistango emakumeen ahalduntzean aktiboki parte hartuz.[3]

Biografia aldatu

Ragina Hamidi Kandaharren jaio zen, Afganistanen, 1978an, Pashtun familia batean. Aita Kandaharreko alkatea izan zuen, Ghulam Haider Hamidi.[4] 1980an sobietarrek Afganistan inbaditu ondoren, lau urte zituela, 1981ean Pakistanera emigratu zuen familiarekin, eta Quettan errefuxiatu gisa bizi izan zen.[5] Geroago, 1988an, familia Estatu Batuetara joan zen bizitzera, Washington Hiritik gertu. Erlijio-ikasketetan eta genero-ikasketetan espezializazio bikoitza lortu zuen Virginiako Unibertsitatean.

Ibilbidea aldatu

Ragina Hamidi 2003an itzuli zen bere jaioterrira, Afganistanera, eta herrialdeko egoiliar iraunkor bihurtu zen. 2001eko irailaren 11n AEBn izandako erasoaren ondoren, bere aberrira itzultzeko erabakia hartu zuen. Bere jaioterria, Afganistan, berreraikitzeko eta garatzeko lan egingo zuela agindu zuen.[6]

Afganistanen aitzindaria izan zen gizarte-proiektuak garatzen, eta Afganiarrentzat Emakumeen Diru-sarrerak Sortzeko Proiektuaren kudeatzaile gisa lan egin zuen, Gizarte Zibilaren esparruan, Kandahar hirian bizi diren emakumeentzako gizarte-programak eta jarduerak eskaintzeko.[1]

Ragina Hamidi CNN 2007 Hero Award sariko 18 finalistetako bat izan zen, eta Radio Free Europe/Radio Liberty irratiak "Asteko pertsona ospetsu" izendatu zuen.

2008an, Kandahar Treasure sortu zuen, Kandahar probintzian emakumeen jabetzako eta emakumeek zuzendutako lehen gizarte-enpresatzat hartzen dena.

Artikuluak idatzi ditu eta hainbat argitalpenetan kolaboratu du: Asia Times, The Guardian, The Daily Telegraph, BBC, Voice of America eta NPR. Egilekide izan zen eta liburu bat argitaratu zuen Mary Littrellekin batera, Bordado dentro de los límites: mujeres afganas creando un futuro en 2017 deiturikoa.[7]

Ragina Hamidi Open Society Afganistan-eko, Gizarte Zibilerako Afganistango Institutuko eta Afganistango Emakumeen Merkataritza eta Industrien Ganberako aholkularitza-batzordeetako kide ere izan zen.

Hezkuntza Ministerioa aldatu

2020an, Ragina Hamidi Afganistango Hezkuntza Ministerioko bitarteko buru izendatu zuten, eta Hezkuntza Ministerioa zuzendu zuen lehen emakumea izan zen 30 urtean. Hamidik lan egin zuen bereziki nesken hezkuntzara bideratutako ekimenei laguntza emateko. Urte bereko abenduan, Afganistango parlamentuak atzera bota zuen Hamidiren aldeko konfiantzazko boto bat.[2]

2021eko martxoan, Afganistango Hezkuntza Ministerioak ekitaldi publikoetan abestea debekatu zien 12 urtetik gorako ikasleei. Ministerioko bozeramaile batek, Najeeba Arianek, esan zuen erabakia ikasleen eta gurasoen iradokizunen ondoren hartu zela. Erabakiak haserrea eragin zuen sare sozialen plataformetan eta kritikak egin zizkion Hamidiri. Zenbait behatzailek esan zuten Hamidik sustatutako maniobra politikoak zirela, ildo gogorreko parlamentari erlijiosoak baretzeko, baina ministerioak "ulertezin" gisa deskribatu zuen debekua, esanez neskatoen eta mutikoen arteko bilera masiboak saihesteko neurriekin lotuta zegoela, 2019ko koronabirusaren (COVID-19) gaitzaren hedapena gelditzeko saiakeran. Apirilaren hasieran, Ministerioak atzera egin zuen erabaki batean, eta Arianek komunikatu bat igorri zuen, esanez gutunak ez zuela islatzen ministerioaren jarrera ofiziala. 2020an, Hezkuntza Ministerioak erreakzio bortitz bati aurre egin behar izan zion, ikasleek lehen hiru urteko eskolatze-aldian ikasgai guztiak meskitetan jaso zitzaten dekretatzeagatik, ikasleei “espiritu islamiarra” sartzen laguntzeko, baina kritika publikoen ondoren, erabaki hori ere atzera bota zen.[8]

2021eko uztailean, Londresko Hezkuntzari buruzko Munduko Goi Bileran hitz eginez, Hamidik esan zuen konfiantza zuela bere herrialdeko segurtasun indarretan, talibanek Afganistan osoa erabat har ez zezaten, eta itzuleraren beldur zela. "Nire beldurrik handiena da, Jainkoak ez dezala nahi, 1996ra itzultzea, hitzez hitz, neskak eskolatik atera zituztenean, eskolak itxi zituztenean, maistrak etxera bidali zituztenean, edozein sektoretako langileak etxera bidali zituztenean".[9]

Profil handiko politikari batzuek, Ashraf Ghani Afganistango presidentea barne, 2021eko abuztuan Kabulen erortzean Afganistandik ihes egin zutenean, Hamidik Afganistanen geratzea erabaki zuen hezkuntza ahaleginen buru izaten jarraitzeko. BBC World News-ekin egindako elkarrizketa batean, Ghaniren ihesarengatik hunkituta zegoela adierazi zuen, eta aurre egin diezaiekeen ondorioen beldur zela adierazi zuen.[10] 2021eko abuztuaren 23an, Afganistango albiste-agentzia batek Hamidiren argazki bat txiokatu zuen talibanekin biltzen, eta askok pentsatu zuten artean jarduneko hezkuntza-ministroa zela.[11] Baina abuztuaren 29an, albisteek "Abdul Baqi Haqqani bitarteko hezkuntza ministro berria" aipatu zuten talibanei buruzko kontuetan, klase guztiak generoaren arabera bereizita egotea eskatzen dutenak.[12]

Lanak aldatu

  • Hamidi, Rangina (2017). Mugen barruan bordatzen: emakume afganistandarrak etorkizuna sortzen

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ a b (Ingelesez) «Leading Change: Featuring Rangina Hamidi» Leading Change: Featuring Rangina Hamidi (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  2. ↑ a b «Education Cannot Wait Interviews Afghanistan’s Minister of Education Rangina Hamidi» Inter Press Service 2021-04-12 (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  3. ↑ (Ingelesez) «Afghani Education Minister Rangina Hamidi Vows to Stay in Kabul and Fight» Al Bawaba (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  4. ↑ «Home - Who is who in Afghanistan?» www.afghan-bios.info (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  5. ↑ «Rangina Hamidi | CCCB» www.cccb.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  6. ↑ (Ingelesez) «Activist Rangina Hamidi Works to Improve Lives of Afghan Women» VOA (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  7. ↑ (Ingelesez) Hamidi, Rangina; Littrell, Mary. (2017). Embroidering Within Boundaries: Afghan Women Creating a Future. Thrums Books ISBN 978-0-9984523-0-2. (Noiz kontsultatua: 2022-10-20).
  8. ↑ «Why did Afghanistan's government try to ban schoolgirls from singing?» The New Arab 2 April 2021.
  9. ↑ (Ingelesez) Prentis, Jamie. (2021-07-29). «Afghan education minister insists that women's dark days under the Taliban must not return» The National (Noiz kontsultatua: 2022-10-21).
  10. ↑ (Gaztelaniaz) «"Tendré que enfrentarme a consecuencias que nunca imaginé": la exministra afgana que decidió quedarse tras el triunfo del Talibán» BBC News Mundo (Noiz kontsultatua: 2022-10-21).
  11. ↑ «https://twitter.com/1tvnewsaf/status/1429854573947150346» Twitter (Noiz kontsultatua: 2022-10-21).
  12. ↑ (Ingelesez) «Taliban: Male and Female Students to Study in Separate Classrooms» TOLOnews (Noiz kontsultatua: 2022-10-21).
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Rangina_Hamidi&oldid=9228985"(e)tik eskuratuta