Rafael Zabaleta Fuentes

Rafael Zabaleta Fuentes (Quesada, Jaen, 1907ko azaroaren 6a - 1960ko ekainaren 24a) pintore espainiarra izan zen.

Rafael Zabaleta Fuentes
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Quesada, 1907ko azaroaren 6a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Quesada, 1960ko ekainaren 24a (52 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Ikaslea(k)	ikusi Rafael Munoa
Jarduerak
Jarduerak	margolaria

Biografia

Jaenen kokatutako euskal jatorriko familia aberats batean jaio zen. Zabaletak Batxilergoko ikasketak Jaengo Santo Tomas ikastetxean egin zituen, eta 1925ean, hemezortzi urterekin, Madrilera joan zen, eta han Arte Ederren ikasketak San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademiara egitera joan ziren 1932ra arte. Besteak beste, Lainez Alcalá, Cecilio Plá eta Ignacio Pinazo izan zituen irakasle eskolan. Eskolan, Modesto Ciruelos margolari burgostarrraren lagun egin zen.

1935. urtean Parisa joan zen, bertan pintura garaikidea ikasi eta Picasso eta Manuel Ángeles Ortiz ezagutu zituen. 1937an, Espainiako Errepublikako Gobernuak Altxor Artistiko Nazionalaren ordezkari izendatu zuen, eta ondarea babesteko eta berreskuratzeko lanak egin zituen Valentzian, Guadixen eta Bazan.

Espainiako Gerra Zibila amaitzean, salatua izan zen eta Santiago de Calatravako kontzentrazio-esparru frankistan eta Jaengo espetxean egon zen. Garai horretan hiru urte lehenago hasitako Gerra Zibilari buruzko marrazki sorta konfiskatu zioten.

1942an Madrilgo Biosca galerian egin zuen lehen banakako erakusketa. Urtebete geroago, ONCEko Lehen Aretorako hautatu zuten, eta kritikariek orokorrean bere arteagatik aitortu zuten.

1945. urtean, "interior campestre" eta "El Balcón" obrekin, Arte Modernoaren Museo Nazionalean egindako lan kolektiboan parte hartu zuen. Bi urte geroago, banakako lehen erakusketa egin zuen Bartzelonan, Argos galerian. Era berean, banakako erakusketa bat egin zuen Estilo Galerian, eta "Espainiako arte garaikidearen erakusketa: pintura eta eskultura" erakusketan parte hartu zuen. Erakusketa hori Buenos Airesen egin zen, honako lan hauekin: "Gallinero", "Era y Serrania", "Bodegón", "Interior Campestre" eta "Otoño".

1951n bere jaioterriak Seme Kutun titulua eman zion. UNESCOren III. Biurteko Hispanoamerikarreko saria lortu zuen 1956an, eta urte horretan bertan parte hartu zuen Alexandrian egindako Mediterraneoko Biurtekoan.

1960an, 16 olio-pintura eta 10 marrazki aurkeztu zituen Veneziako XXX. Biurteko pabiloi espainiarrean. Han izan zen bere erakusketa garrantzitsuena. Azaldutako lanaren artean, honako hauek nabarmentzen dira: "Los gatos", "El carro", "Recolecó", "Campesinos y paisaje del Sur", "Cuervos en la noche", "El cabrero" eta "Noches".

1960ko ekainaren 24an, Quesadan hil zen garun-odoljarioa baten ondorioz, Almerian egonaldi batean bihotzeko batetik bizirik atera ostean. Camilo José Celaren El solitario y los sueños de Quesada eta autore beraren La familia de Pascual Duarte galegorako itzulpena ilustratu zituen.

Estiloa eta bildumak

Bere estiloa aldatu egin zen, hala nola espresionismo iluna, espresionismo rutilista, postkubismoa -Picassoren eragina-, arte pertsonala lortuz.

Bere lanean, pintura, argia eta kolorea ulertzeko eta bere jaioterriko familia-objektuak eta nekazariak erakusteko modu berezia agertu zuen, eta gaur egun munduko museo garrantzitsuenetan daude (New York, Tokyo, Buenos Aires, Alexandria, Lisboa, besteak beste). Zabaletaren lan-bilduma garrantzitsuena Zabaleta Museoan dago, bere jaioterrian. Bilboko Arte Ederren Museoan, Madrilgo Reina Sofía Museoan eta Bartzelonako NACean bere lanak ere aurki daitezke.

Erreferentziak

• Rafael Zabaletaren biografia
• Rafael Zabaleta Arxivat biografia .
• Zabaleta 101 I Centenario Rafael Zabaleta. Sevilla: Consejería de Cultura. Junta de Andalucia, 2008. ISBN 9788482668314. 

Kanpo estekak

• Zabaleta Museoa
• Zabaleta Arxivat Fundazioa.

• Datuak: Q3816775
• Multimedia: Rafael Zabaleta / Q3816775