Nieves Fariza

galiziar irakasle, sindikalista eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea

Nieves Fariza Alonso (Cambados, Pontevedra, Galizia, 1911ko urtarrilaren 17a - Vigo, Pontevedra, Galizia, 1975eko irailaren 28a) galiziar irakasle, sindikalista eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzaile aitzindaria izan zen. A Pasionaria Branca goitizenez ere ezaguna zen.[1][2][3][4][5][6]

Nieves Fariza
Bizitza
JaiotzaCambados1911ko urtarrilaren 17a
Herrialdea Galizia
HeriotzaVigo1975eko irailaren 28a (64 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakirakaslea eta sindikalista

Biografia

aldatu

Emilio Fariza San Román guardia zibileko sarjentuaren eta Teodora Alonso Ríosen alaba eta Antón Alonso Ríosen arreba zen. Unibertsitateko Batxilergoa Santiago de Compostelan egin zuen 1929an.[7]

Lan ibilbidea

aldatu

Eskola Modernoa sortu eta zuzendu zuen 1933an Estradan.[8] 1934ko apirilaren 5ean inauguratu zen Guimareiko Sindikatuko eskola pribatuan irakasle izan zen.[9] Xacebansen (Quintela de Leirado) maistra izan zen, eta Eliza katolikoaren aurka agertu zen erlijio-eskolak emateari uko eginez.

1936ko uztailaren 18ko estatu-kolpearekin bere heriotza segurutik ihes egitea lortu zuen. Estrada herriko hainbat atikotan ezkutatu zen. 1940an, bi urteko enplegu-soldata etenaldia ezarri zioten, eta probintziatik kanpo lekualdatzea ezarri zioten. Solduengora (Burgos) bidali zuten. Zigorra amaitzean, Arcucelosera (Laza) bidali zuten.[10] Carlos Martínez senarra, trenbideko langilea, silicosiaz hil zen 1947an. MZOVko enpresaburuei aurre egin zien, gizarte-segurantzarik ez zuten silikosiak jotako “carrinalosen” alargunei pentsioak ordaintzeko eskatzeko, eta horregatik, «A desenterramortos» deitu zioten. Trenbideko langileak ere defendatu zituen, eta soldata-baldintzak hobetzea lortu zuen, beren lantokietarako bidea ordaintzea lortu baitzuten eta «A dos quilómetros» ezizena jarri zioten. Salatu egin zuten abokatu laboralista titulua eduki gabe jarduteagatik eta espetxera kondenatu zuten.

Luis Pérez Colemán abokatu ourensarrak defendatu zuen, haren abokatua izan baitzen. Aske utzi zutenean, Zuzenbidean matrikulatu zen Santiagoko Unibertsitatean, Gizarte Graduatu titulua lortu zuen 1953an eta Adelante izeneko kontsultategi soziala ireki zuen Ourense Pasealekuko kalean, bere abokatua izan zenarekin. Galiziako eta Asturleongo meatze-arroan trenbideko lanak amaitu zirenean, bufeteak jarraipena izan zuen beste leku batzuetan. Gero, maistra izan zen Domecelle (San Xoán de Río), Corvelle (Bande) eta Aciveiron (Forcarei).[11]

1975eko irailaren 28an hil zen Vigon.[12]

Bizitza pertsonala

aldatu

Carlos Martinezekin ezkondu zen eta Maria Elisa, Carlos eta José Emilio Martínez Farizaren ama izan zen.

Aintzatespenak

aldatu
  • Cambados herrian kale batek bere izena du.[13][14]

Erreferentziak

aldatu
  1. Hernández, Publicado por Hortensia. Nieves Fariza Alonso activista pionera en la defensa de los derechos de las mujeres. "A Pasionaria Branca". (Noiz kontsultatua: 2024-01-17).
  2. «Nieves Fariza Alonso | Álbum de Galicia | Consello da Cultura Galega» consellodacultura.gal (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  3. (Gaztelaniaz) Región, La. (2023-03-06). «Nieves Fariza e as “viúvas da vía”» La Región (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  4. R.c.g. (2012-12-04). «Historia das nosas mulleres ourensás: NIEVES FARIZA» Historia das nosas mulleres ourensás (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  5. «Nuestra Historia» ctsfariza.es (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  6. (Gaztelaniaz) «Cambados reivindica cunha rúa a Nieves Fariza, unha figura da loita obreira na posguerra nacida na vila» La Voz de Galicia 2021-05-27 (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  7. El Eco de Santiago, 29-4-1929, p. 2.
  8. El Emigrado, 7-2-1933, p. 4.
  9. El Emigrado, 7-4-1934, p. 3.
  10. La Región, 12-7-1952, p. 4.
  11. La Región, 3-7-1957, p. 2.
  12. Necrolóxica en Hoja Oficial del Lunes, 29-9-1975, p. 6, 16.
  13. «calle Nieves Fariza» Bing (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).
  14. (Gaztelaniaz) A, R.. (2021-05-27). «Nieves Fariza tendrá una calle en el polígono de Sete Pías» Faro de Vigo (Noiz kontsultatua: 2024-01-19).

Bibliografia

aldatu
  • Cid, Rafael (2006). Carrilanos. Os túneles dun tempo. Vigo: Xerais. ISBN 84-9782-389-3. 
  • Marco, Aurora (2007). Dicionario de Mulleres Galegas [Das orixes a 1975]. Edicións A Nosa Terra. pp. 153–154. ISBN 978-84-8341-146-9. 

Kanpo estekak

aldatu