Meccano Ltd jostailuen fabrikazio konpainia britainiarra izan zen, Frank Hornbyk 1908an sortu zuen Liverpoolen, Ingalaterran, Meccano eta konpainiak sortutako beste jostailu eta kit modelo batzuk fabrikatzeko eta banatzeko. 1920ko eta 1930eko hamarkadetan Erresuma Batuko jostailu fabrikatzaile handiena bihurtu zen eta XX. mendeko jostailu-lerro ezagunenetako hiru ekoiztu zituen: Meccano, Hornby Trains eta Dinky Toys. [1]

Meccano Ltd
Datuak
Motanegozioa eta ekoizlea
Jarduera sektoreatoy industry (en) Itzuli
HerrialdeaErresuma Batua
Jarduera
Ekoizpena
Agintea
Egoitza nagusi
Egoitza nagusi
Zeren jabe
Historia
Sorrera1908
Sortzailea
Desagerpena1964

Finantza-arazoek 1960ko hamarkadaren hasieran inguratzen zuten konpainia eta Meccano Ltd Lines Bros Ltd-ek hartu zuen 1964an. [2]

Historia

aldatu
Ikusi Frank Hornby Meccano Ltd-en sorrerako gertakariei buruz .

1901ean Frank Hornbyk, Ingalaterrako Liverpooleko funtzionario batek, "Mechanics Made Easy" izeneko eraikuntza jostailu berri bat asmatu zuen, laster Meccano izenez ezagutzen zena. Meccano fabrikatzeko eta banatzeko, Hornbyk kapitala bildu behar zuen fabrikan eta lantegietan inbertitzeko, eta horren ondorioz Meccano Ltd sortu zen 1908an, Hornby jabe bakarra zela. Liverpool-eko West Derby Road-en fabrika bat erosi zuen eta konpainia Erresuma Batuan zehar saltzeko Meccano multzoak ekoizten hasi zen. [2]

Lerro berriak

aldatu

1909an Meccano Ltd-ek bere gama gehitu zuen "Hornby System of Mechanical Demonstration" martxan jarriz. Hornbyk eskoletan erabiltzeko sortu zuen hezkuntza-multzoa zen, 44 orrialdeko eskuliburua barne, eta neurri guztiak zentimetrotan erakusten zituen. Hala ere, ez zuen arrakasta komertziala izan eta bost urteren buruan bertan behera gelditu zen. Hau izan zen Hornby izenaren lehen erabilera, geroago konpainiaren Hornby Dublo 00 eskalerako trenbide -sistemaren sinonimo bihurtuko zena. [3]

1910erako Meccano mundu osora esportatu zen, eta bere arrakastak bultzatu zuen Meccano Ltd bere eragiketak zabaltzera. 1912an, Hornbyk eta bere semeak, Rolandek, Meccano (France) Ltd sortu zuten Parisen, Meccano fabrikatzeko, eta bulego bat ireki zuten Berlinen, Alemanian, non Märklin Meccano lizentziapean fabrikatzen hasi zen. Espainian eta Argentinan ere Meccano lantegiak ezarri ziren. 1912an Hornby-k Märklin-eko erloju-mekanismoko motorrak inportatzen hasi zen, baina 1914an Lehen Mundu Gerra hasi eta gero Alemaniatik hornidura gelditu zenean, bere erloju-mekanismoko motorrak fabrikatzen hasi zen Liverpoolen. [4]

Ordura arte Meccano Ingalaterran fabrikatzen ari zen West Derby Road-eko (Liverpool) lantegi txikian, baina laster ikusi zen ezin zuela Meccano-ren eskaera gero eta handiagoa bete, eta 1914an fabrika berri bat eraiki zuten Binns Road-en, Liverpoolen. Binns Road fabrika konpainiaren egoitza bihurtu zen 60 urte baino gehiagoz.

 
Hornbyren miniaturazko merkantzien bagoia

1920an konpainiak 0 bide-zabalerako miniaturazko trenbideak ekoizten hasi zen, eta ekoizpen-lerro horrek 1960ko hamarkadan jarraitu zuen. 1922an, Meccano Ltd-ek Elizabeth-en (New Jersey) lantegi bat ireki zuen, non Ipar Amerikako merkaturako bere eraikuntza-multzoak ekoitzi zituen. 1927an erloju-mekanismoko litografiatutako 0 bide-zabalerako trenak ekoizten hasi zen bertan ere. Hala ere, 1929an, New Jerseyko negozioa AC Gilbert konpainiari saldu zion, zeinaren antzeko Erector Set jostailua ezaguna zen Estatu Batuetan, eta Meccanoren trenak eta eraikuntza multzoak AEBetako merkatutik desagertu ziren 1930ean [5] .

 
"Speed of the Wind" George Eyston-en aurrekaririk gabeko autoaren Dinky 23e miniaturazkoa. Jostailua 1936tik 1940ra egin zen

1934 hasieran Meccano Ltd-k Dinky Toys aurkeztu zuen, "Meccano Dinky Toys" marka komertziala duen miniaturazko auto eta kamioien modelo berri bat. Urte berean, Dinky Builder izeneko eraikuntza-jostailu bat ere aurkeztu zuten haur txikiagoentzat. Azkar eta erraz munta zitezkeen metalezko plaka angeluzuzenak eta triangeluarrak osatzen zituzten. Zatiak jade berdez eta izokin arrosaz margotu zituzten neskak mutilentzako jostailuen merkatura erakartzeko asmoz. [5]

1938an Meccano Ltd-ek 00 bide-zabalera duen Hornby Dublo trenbide-sistema jarri zuen martxan, erloju-mekanismopko eta tren elektrikoen multzoak osatuta. Ekoizpena 1964 arte jarraitu zuen. [5]

1942an gerra garaiko legediaren ondorioz jostailu guztien produkzioa gelditu zen eta konpainiak gerrako fabrikaziora pasatu zuen. Gerra garaian Liverpool-en bonbardaketa handiak egin baziren ere, Binns Road fabrika ez zen kaltetua izan. Meccano, Dinky Toys eta Hornby Dublo-ren ekoizpena poliki-poliki berriro hasi zen gerra ostean 1945ean, baina 1950ean berriro eten zuen Koreako Gerrak, metalaren eskasia zela eta.

1960an Meccano Ltd-ek Bayko erosi zion, bakelitazko miniaturazko eraikuntza jostailu bat, Liverpool-eko Plimpton Engineering-i, eta bere ekoizpen guztia Liverpool-eko Speke -ko Meccanoren fabrikara eraman zuen. Eraikuntza-multzoak eguneratu ziren eta bakelitaren ordez plastikozko pieza guztietan poliestirenoa erabili zen. Baykoren fabrikazioa 1967ra arte jarraitu zuen. [6] Meccano Ltd-k Kemex (kimika-multzoak) eta Elektron (multzo elektrikoak) ere fabrikatu zituen.

Eskuratzeak

aldatu

1960ko hamarkadaren hasieran, Meccano Ltd finantza-arazoak izaten hasi zen, milioi £ 1 baino gehiagoko esportazioak izan arren, eta Lines Bros Ltd-ek (merkataritza-izena: "Tri-ang"), Meccanoren lehiakiderik handienak, erosi zuen 1964ko otsailean. Erosketa horrek Meccano fabrika britainiarrak eta frantsesak barne hartzen zituen. Aldaketa handiak ezarri ziren, besteak beste, Hornby familiako azken kideak kargutik kentzea eta "Hornby" izena Tri-ang plastikozko trenei aplikatzea. 1970ean Lines Brothersek konpainiaren izena aldatu zuen "Meccano-Tri-ang" izenera.

1971n Lines Brothers Tri-ang taldea borondatezko likidazioan sartu zen eta 'Meccano-Tri-ang' azkenean Airfix industriei saldu zioten 1972an, konpainiaren izena "Meccano Ltd" bihurtuz. Aldi berean, General Millsek, Ameriketako Estatu Batuetako jostailuen fabrikatzaileak, Meccano France SAren akzio gehienak erosi zituen, "Miro-Meccano" enpresa frantsesari izena jarriz.

Meccano berria

aldatu
 
Meccano modeloko autoa 2018ko Parisko Motor Show-en

Mundu osoko beste fabrikatzaileen lehiarekin eta telebistaren ospe handiagoarekin, Meccano Ltd-ek jostailuen merkatuan duen nagusitasuna nabarmen murriztu zen. Haien galerak murrizteko, Airfix-ek Meccano Ltd-ren Binns Road fabrika enblematiko bat itxi zuen Liverpool-en 1979ko azaroan, eta hiru mende laurdeneko jostailu britainiarra amaitu zen. Meccanoren fabrikazioak, ordea, Frantzian jarraitzen zuen. Airfix azkenean likidatu egin zuten bi urte geroago eta 1981ean General Millsek Meccano Ltd UK erosi zuen, Meccano frankiziaren kontrol osoa hartuz. Meccano eta Airfix operazio guztiak Frantziara eraman zituen eta Miro-Meccano eraikuntza multzoak guztiz berritu zituen.

1985eko abuztuan Marc Rebibo kontulari frantsesak Miro-Meccano erosi zuen General Mills-i, Frantziako konpainiaren izena "Meccano SA" bihurtu zuen eta bertan behera utzitako Meccano multzo batzuk berriro sartu zituen. 1989an Finamac-ek (Financière de Serbie) erosi zuen Rebibo, eta Frantzian Meccano fabrikatzen jarraitu zuen. 1990ean Meccano Francek "Erector Set" marka erosi zuen AEBetan eta AEBetan "Erector Meccano" izenarekin markatutako Meccano multzoak saltzen hasi zen.

2000. urterako Meccano France kolokan zegoen eta 2000ko maiatzean erosi zuen Japoniako Nikko jostailu konpainiak, Frantzian eta Txinan Meccano multzoak fabrikatzen jarraitzen baitzuen, nahiz eta hasiera batean Binns Road fabrikak fabrikatu zuen Meccanoren oso ezberdina izan.

2013an Meccano Spin Master-ek erosi zuen. [7]

Ikus, gainera

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. «Frank Hornby (1863-1936): Inventor of the world's most famous toy» Museum of Liverpool.
  2. a b Dalefield, Wes. «History of Meccano» Meccano Erector Page.
  3. «Meccano: The Early Years» Transvaal Meccano Guild.
  4. Jost, Graham. «A Brief History of English Meccano 1901-1981» International Meccanomen.
  5. a b c Esplen, Alan. Alan's Meccano Pages. .Esplen, Alan. . Archived from the original on 29 June 2011. Retrieved 28 August 2008.
  6. Wright, Melvyn. Bayko Building Site. .
  7. Strauss, Marina. (13 August 2013). «Spin Master acquires iconic Meccano in bid to take on Lego» The Globe and Mail.

Kanpo estekak

aldatu