Larnakako gaztelua

Larnakako gaztelua
	Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Zipre
Zipreren banaketa administratiboa	Larnakako barrutia
Municipalities of Cyprus Republic	Larnaca Municipality
Koordenatuak	34°54′38″N 33°38′16″E / 34.91052°N 33.63769°E
Altitudea	1 m, itsas mailaren gainetik

Larnakako gaztelua (grezieraz: Κάστρο Λάρνακας, Kastro Larnakas; turkieraz: Larnaka Kalesi) Zipre hego-ekialdeko Larnaka hirian dagoen gaztelua da. Hiriko itsas-portu garrantzitsua babesteko eraiki zen.

Historia aldatu

Larnaka ingurua K.a. XIV. mendetik populatua izan da, mizenas-akaziar grekoek sortu zuten herrixka txikia^[1].

K.o. XII. mendean bizantziarrek gotorleku txiki bat eraiki zuten. Genovarrek Famagusta hiria konkistatu zutenean Larnakako kaia bihurtu zen Zipreko Erresumako itsas-portu nagusia. Egoera berriaren aurrean James I.a erregearen agintaldian (1382-1398) gotorleku txiki hura gaztelu handi bihurtu zuten^[2].

XVIII. menderako gazteluak garrantzia galdu eta bertan behera utzi zen. Mendearen hasierako urteetan Giovanni Mariti exploratzaileak gaztelua ia hondarretan zegoela idatzi zuen, baina soldadu talde batek zaintzen zuen oraindik^[3]. Turkiar estiloko idazkiak aurkitu zituenez Otomandarrek 1625 inguruan berreraiki zutela ondorioztatu zuen^[4].

1878an Britainiarrek Zipre eskuratu zutenean Larnakako gaztelua gartzela bihurtu zuten eta urkamendiak ezarri zituzten presoak exekutatzeko^[5]. Azkenengo exekuzioa 1948an izan zen. Zipreko Gerra Zibilean ere presondegi gisa erabili izan zen.

Arkitektura aldatu

Larnakako gazteluaren aurrealdea.

Eraikinak bi solairu ditu eta goiko solairuan dago museoa. Oinplano karratuko dorre bat du eta azpian abside erdi-zirkularra du. Barneko patioan hainbat kainoi kronologikoki kokaturik daude eta 1765eko iturri txiki bat ere badago. Barneko patio hau aire libreko antzoki bihurtu da eta 200 ikuslerentzako aforoa du^[6].

Museoa aldatu

Zipreko independentziaren ondoren Larnakako gazteluak gartzela izateari utzi eta museo bihurtu zen. Kristau goiztiarren, bizantziarren eta bizantziar ondorengoen objetuak daude ikusgai mendebaldeko aretoan, erdialdeko gelan bizantziar gariko hormirudiak daude eta ekialdeko aretoan Erdi Aroko keramika, tresnak, armak, ezpatak eta kaskoak^[7]^[1].