Lactarius trivialis Russulaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da sukaldean erabiltzen, mingotsa baita.

Lactarius trivialis
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaRussulales
FamiliaRussulaceae
GeneroaLactarius
Espeziea Lactarius trivialis
Fr., 1815
Mikologia
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Sinonimoak: Agaricus trivialis, Galorrheus trivialis. Lactifluus trivialis.

Deskribapena aldatu

Kapela: Tamaina handikoa, 4 eta 20 cm bitarteko diametrokoa, ganbila, ertza biribildutik laura eta deprimitua, baita inbutu forman ere. Azal leuna, likatsu samarra eta eremu zirkularrekin, arre-more kolorekoa edo gris-arrosa, orban ilunagoekin.

Orriak: Adnatuetatik dekurrenteetara, krema zurbil kolorekoak, batzuetan latexarekin zurbildu egiten diren orban hori-berdexkekin. Latexa, krema zurbil kolorekoa du, lehortzen denean berde-gris, gris kolorekoa bihurtzen da eta potasarekin horitu egiten da.

Hanka: 3 eta 9 cm bitarteko garaierakoa, goian mehetua, leuna, ez oso likatsua, helduaroan barnehutsa, krema kolorekoa

Haragia: Tinkoagoa eta lodiagoa kapelan, zurixka. Fruta usain arin batekoa, zaporea garratza. Espora-jalkin arrosa.[2]

Etimologia: Lactarius terminoa "lac" "lactis" esnetik dator, esneari dagokio. Latexa jariatzen dutelako ebakitzean edo haustean.

Jangarritasuna aldatu

Ez du sukaldaritzarako balio.[3]

Nahasketa arriskua aldatu

Lactarius curtus delakoarekin nahas daiteke, honen kapelak tonu gorrixka ilunak izaten ditu, zain erradialez osatutako sare bat izaten du eta honen latex zuria ez da kolorez aldatzen. Lactarius lividus-ak latex morea du. Lactarius musteus-ak horixka bihurtzen den latex zuria du. Lactarius necator eta Lactarius quietus espezieak ere gris-berdexka koloreko latexa dute, baina kapelaren azala morea eta ez hain likatsua.

Sasoia eta lekua aldatu

Uztailetik urrira. Urkien eta koniferoen azpian. Goroldiotan eta zohikaztegietan. Lurzoru azido eta hezeetan.

Banaketa eremua aldatu

Ameriketako Estatu Batuak, Kanada, Alaska, Mexiko, Europa, Svalbard, Errusia, Himalaiako eremua.[4]

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 84 or. ISBN 84-282-0865-4..
  3. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  4. Lactarius trivialis: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak aldatu