IXPE

Imaging Ray Polarimetry Explorer (euskaraz X izpi irudien polarimetria esploratzailea), IXPE eta SMEX-15 izenez ezaguna, Explorer programako X izpi kosmikoen polarizazioa neurtzeko diseinatutako hiru teleskopio berdinekin osatutako behatoki espaziala da. Behatokia 2021eko abenduaren 9an jarri zen abian, eta NASAren eta Italiako Espazio Agentziaren (ASI) arteko nazioarteko lankidetza da.

IXPE
Irudi gehiago
Fabrikazioa
Fabrikatzailea	Ball Aerospace & Technologies (en) , Italian Space Agency (en) eta Marshall Space Flight Center (en)
Jatorrizko herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Kostua	214.000.000 $ eta 188.000.000 $
Historia
Aurrekoa	Ionospheric Connection Explorer (en) eta Gravity and Extreme Magnetism Small Explorer (en)
Selection	2017ko urtarrilaren 3a
Espazio jaurtiketa	2021eko abenduaren 9a
Kudeatzailea	Laboratory for Atmospheric and Space Physics (en) eta Marshall Space Flight Center (en)
Honen parte	Small Explorer program (en)
Ezaugarriak
Dimentsioak	1,1 () × 2,7 () × 5,2 () m
Masa	325 kg

Misioak objektu astronomiko exotikoak aztertuko ditu eta zulo beltzen, neutroi-izarren, pulsarren, supernoba-soberakinen, magnetarren, kuasarren eta nukleo galaktiko aktiboen eremu magnetikoak mapatzea ahalbidetuko du. Objektu horien inguruko energia handiko X izpien erradiazioa polariza daiteke, norabide jakin batean bibratuz. X izpien polarizazioa aztertzeak objektu horien fisika erakusten du, eta sortzen diren tenperatura altuko inguruneei buruzko informazioa eman dezake.

IXPE, Falcon 9aren bigarren etapatik bereizi aurretik

Ibilbidea

IXPE misioa 2017ko urtarrilaren 3an iragarri zen eta 2021eko abenduaren 9an jarri zen martxan. Nazioarteko lankidetza 2017ko ekainean sinatu zen eta Italiako Espazio Agentziak (ASI) X izpien polarizazio-detektagailuak jartzeko konpromisoa hartu zuen. Misioaren eta bi urteko operazioaren kostua $188 milioi da (jaurtiketaren kostua $50,3 milioikoa da). IXPE misioaren helburua da energia handiko prozesu astrofisiko eta iturrien ulermena areagotzea, astrofisikako NASAren lehen helburu zientifikoari laguntzeko: "Unibertsoak nola funtzionatzen duen ulertu".

X izpien polarimetria eta iturri kosmikoen irudi polarimetrikoa lortzean, IXPEk bi helburu zientifiko espezifiko lantzen ditu: erradiazio-prozesuak eta X izpien iturri espezifikoen propietate zehatzak (kosmikoak edo iturri-kategoriak) zehaztea; eta muturreko inguruneetako erlatibitate orokorreko eta kuantikako efektuak aztertzea.

IXPEren bi urteko misioan, nukleo galaktiko aktiboak, quasarrak, pulsarrak, haize nebulosak, magnetarrak, X izpi bitarrak, supernoba-hondarrak eta Erdigune Galaktikoa aztertuko ditu.

Ball Aerospace & Technologies-ek eraiki zuen ontzia. Ikertzaile nagusia, NASAko Marshall Hegaldi Espazialeko Zentroko Martin C. Weisskopf da. Bera, NASAko Marshall Hegaldi Espazialeko Zentroko X izpien astronomiako zientzialari nagusia eta Chandrako X izpien Behatokiko espazio-ontzirako proiektuen zientzialaria da.

Beste bazkide batzuk McGill Unibertsitatea, MIT (Massachusettseko Teknologia Institutua), Stanfordeko Unibertsitatea, Colorado Boulder Unibertsitatea eta OHB Italia dira.

Helburuak

Hauek dira helburu tekniko eta zientifikoak:

• Orbitako Eguzki-behatokia 8an (OSO 8) polarizazioarekiko sentikortasuna hobetzea X izpien polarimetroaren gaineko bi magnitude-mailatan
• Aldi bereko espektro, espazio eta denbora-neurketak egitea
• Nukleo galaktiko aktiboen eta mikroquasarren geometria eta emisio-mekanismoa zehaztea
• Magnetarretan eremu magnetikoaren konfigurazioa aurkitu eta eremuaren magnitudea zehaztea
• Pulsarretan X izpiak sortzeko mekanismoa (bai isolatuak, bai akretikularra) eta geometria aurkitu
• Partikulak pulsar haize nebulosetan nola azeleratzen diren zehaztu

Kanpo estekak

• Datuak: Q30750693
• Multimedia: Imaging X-ray Polarimetry Explorer / Q30750693