Geastrum quadrifidum Geastraceae familiako onddo espezie bat da.[1]

Geastrum quadrifidum
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaGeastrales
FamiliaGeastraceae
GeneroaGeastrum
Espeziea Geastrum quadrifidum
Pers., 1794
Mikologia
 
gleba formako himenioa
 
txapelik ez
 
espora marroiak dauzka
 
saprobioa da
 
ez da jangarria

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Sinonimoak: Geastrum minus, Geastrum coronatum, Lycoperdon coronatum, Geaster coronatus.

Deskribapena aldatu

Esporokarpoak: Txikiak (2-3, zabalak baino altuagoak izatera iritsiz) eta gogorrak, bola formako marroi-gris-purpura kolorekoak, ehun-geruza desberdinez osatutako peridio batek bilduak.

Kanpoko exoperidioa: 4 eta 5 puntatan banatzen da (laktiniak, hankak), ez da higroskopikoa (hezetasunak ez du eraginik irekitzeko edo ixteko), hori-marroi koloreko eta haragi zuria duen izar bat osatuz, okertutako muturrak beherantz lurperatuz, esporen zakua altxatzeko.

Endoperidioa: Emankorra, zorro biribil zuri eta irmo baten barruan gaztetan, baina marroia eta hautsez betea zaharretan.

Hanka: Motza eta mehea. Poroa edo peristoma goian. Espora-jalkina marroi ilun kolorekoa.[2]

Etimologia: Geastrum terminoa grekotik dator, lurra esan nahi duen "gé" hitzetik eta izarra esan nihi duen "àster" hitzetik. Quadrifidun epitetoa, lautan zatitzeagatik du; esporei egiten die erreferentzia.

Jangarritasuna aldatu

Jangarri kaskarra.[3]

Nahasketa arrixkua aldatu

Geastrum fornicatum, askoz handiagoa da (15 baino handiagoa izan daiteke). Geastrum minimun delakoak 7 latiniatik gora izan dezake.[4]

Sasoia eta lekua aldatu

Udan eta udazkenean. Espezie ez oso arrunta, baina kosmopolita (5 kontinenteetan). Saprofita, humusetan eta orbeletan koniferoen azpian (izei gorria)

Banaketa eremua aldatu

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Alaska, Mexiko, El Salvador, Jamaika, Brasil, Bolivia, Europa, Errusia, Japonia, Australia, Zeelanda Berria.[5]

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 302 or. ISBN 84-282-0865-4..
  3. (Gaztelaniaz) Sociedad micológica Barakaldo. Investigación y divulgación de la micologia.
  4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  5. Geastrum quadrifidum: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak aldatu