Euskal argentinarrak
Euskal argentinarrak (gaztelaniaz: vasco-argentinos) XIX. eta XX. mendeetan Argentinara iritsitako euskal herritar migratzaileen ondorengoek osatutako gizataldea da. Egun, 3,6 milioiko talde handia osatzen dutela uste da, eta Argentinako biztanleriaren % 10 inguru euskal jatorrikoa dela.
| Euskal argentinarrak | |
|---|---|
     
Notable Basque-Argentines Che Guevara • Hipólito Yrigoyen • Eva Perón • Aníbal Ibarra • Maxima Zorreguieta • Gonzalo Higuaín | |
| Biztanleak guztira | |
| 3.000.000[1] – 3.500.000[2] | |
| Biztanleria nabarmena duten eskualdeak | |
| Herrialdean zehar | |
| Hizkuntza | |
| Gaztelania eta euskara | |
| Erlijioa | |
| Gehiengo katolikoa, gutxiengo sekularizatua | |
| Zerikusia duten beste giza taldeak | |
| Euskaldunak |
Halaber, Hego Amerikako herrialde hartan 15.000 bat euskal deitura daudela estimatzen da eta bertako toponimian ere aztarnak ugari dira.
Euskal argentinar ospetsuak aldatu
Aitzindariak aldatu
Buenos Aires hiriaren fundatzaileak izan ziren Pedro Mendoza eta Juan Garai eta San Salvador de Jujuy sortu zuen Francisco de Argañaraz y Murguia horiengandik hasita, XVI. mendean, ugari izan ziren dira Espainiako konkistaren garaian Argentinara joandako euskal herritarrak, tartean militar eta misiolariak.
XX. mendetik aurrera aldatu
XX. mendetik aurrera, euskal herritar jatorriko argentinar ospetsuen artean aipatzekoak dira Eva Peron eta Che Guevara politikariak, Esteban Maria Laxague apezpikua, Jorge Burruchaga, eta Julio Olarticoechea edota Sergio Goycochea futbol jokalariak.
Oraindik denboran geroago, aipagarri da Herbehereetako printzesa Máxima Zorregieta.
Toponimia aldatu
Besteak beste, Colonia Alberdi, Berazategui, Esteban Echeverría, Ezeiza, Bernardo de Irigoyen, Hipólito Irigoyen, General Madariaga, Necochea, Partido de Olavarría, Uribelarrea, General Urquiza eta Partido de Zárate euskal jatorriko toponimoak dira.
Euskal etxeak aldatu
Gaur egun, hainbat euskal etxe dago Argentinan: Buenos Aires, Necochea, Rauch, Temperley, La Pampa, Resistencia, Posadas, Paraná eta Concordia (Entre Ríos), Mendoza, San Juan, Santa Fe eta Rosario, eta Trelew, Comodoro Rivadavia, Río Negro eta Río Gallegosen (Patagonia).
Horietariko batzuetan euskara ere irakasten da, eta euskalduntzeko prozesuan ez dira gutxi Euskal Herrira ere urtero etortzen direnak .
Ikus, gainera aldatu
Erreferentziak aldatu
- ↑ Ezkerro, Mikel. (2002-7-13). La inmigración vasca en la Argentina. .
- ↑ Auza, Gonzalo Javier. (2004). «Kosmopolita: Los nuevos vascos (I de II)» Euskonews.com.
Kanpo estekak aldatu
- (Gaztelaniaz) Juan de Garay Fundazioa
- "Guk" dokumentala.
Datuak: Q3752558
Multimedia: People of Argentina of Basque descent / Q3752558
