Trumoi-ekaitz

Trumoi-ekaitza edo trumonada bat-bateko atmosferako deskarga elektriko bat edo gehiago argi-pirrinta (oinaztu) eran eta soinu supituko edo burrunbatsu (trumoi) gisa nabaritzen den^[1] fenomeno meteorologikoa da.

Eboluzioa aldatu

Trumoi ekaitza Herbehereetako Enscheden.

Trumoi ekaitz guztiek, axolik ez zein motakoak diren, hiru fase dituzte:

Kumulu fasea
Fase heldua, eta
Lasaiakeria fasea

Atmosferaren egoeraren arabera, fase bakoitzak 20 minututik zenbait ordutara iraun dezake.

Motak aldatu

Haizearen arabera, lau trumoi ekaitz motak daude:

Barrunbe bakanekoak
Barrunbe anizkunekoak
Barrunbe anizkuneko lerroak
Gainbarrunbeak

Kokapena aldatu

Trumoi ekaitzak munduko edozein lekutan ager daitezke, eskualde polarretan ere, baina arruntagoak dira baso tropikaletan. Munduan trumoi ekaitz gehiago izan dituzten herriak Ugandako Kampala eta Tororo edo Indonesiako Bogor eta Java dira. Euskal Herrian oso arruntak dira baita ere.

Mitologia aldatu

Historian zehar, gizakiok trumoi ekaitzen indarra miretsi izan dugu. Erromatarrek Jupiterrek sortuak zirela uste zuten. Amerindiarrek, era berean, Izpiritu Handiak.^[2]

Erreferentziak aldatu

↑ Euskalmeteren definizioa^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ (Ingelesez) "A Haudenosaunee Pantheon "

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q2857578
Multimedia: Thunderstorms / Q2857578

[1] Euskalmeteren definizioa^{[Betiko hautsitako esteka]}

[2] (Ingelesez) "A Haudenosaunee Pantheon "

[1]

[2]