Christian Egenolff
Christian Egenolff edo Egenolph, baita ere Christian Egenolff, Nagusia (Hadamar, 1502ko uztailaren 26a - Frankfurt am Main, 1555eko otsailaren 9a),[1] Frankfurteko lehendabiziko inprimatzaile eta argitaratzaile garrantzitsua izan zen. Bere inprimategian Adam Ries, Erasmo Rotterdamgoa eta Ulrich von Hutten egileen liburuak berrargitaratu ziren.[2] Egenolffek argitaratutako liburuen artean Herbarum, arborum, fruticum frumentorum ac legaminum... izenburukoak ospe berezia eman zion.
| Christian Egenolff | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Hadamar, 1502ko uztailaren 26a |
| Herrialdea |  Alemania |
| Heriotza | Frankfurt am Main, 1555eko otsailaren 9a (52 urte) |
| Familia | |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Johannes Gutenberg University Mainz (en)  |
| Hizkuntzak | alemana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | inprimatzailea eta argitaratzailea |
| Lantokia(k) | Estrasburgo Frankfurt am Main eta Marburg |
  | |
Biografia aldatu
Egenolff 1516an Mainzko Unibertsitatean Humanitateak ikasi zituen. Ondoren, ogibide moduan, Estrasburgon argitalgintzari ekin zion; han Wolfgang Küpfelekin lan egin zuen. Margarethe Karpf-ekin ezkondu zen. 1530an Frankfurt am Mainera joan zen eta han buru-belarri argitaratzaile eta inpresio lanari ekin zion. Hogeita bost urtetan 400 liburu argitaratu zituen. Liburu horietan Nuremberg hiriko Hans Sebald Beham eta Virgil Solis ilustratzaileen laguntza izan zuen. 1555an Frankfurten hil eta Peterskirchhofen lurperatua izan zen. Haren familiak 1602 arte inprimategi negozioarekin jarraitu zuen.
Herbarum, arborum, fruticum, frumentorum ac leguminem
Egenolff Nafarroan aldatu
Egenolffenen liburu bat, Herbarum, arborum, fruticum frumentorum ac legaminum alegia, Orreagako kolegiatan gordeta dago. 1552ko data erakusten du. Liburuan ikusten diren "ex libris"en arabera liburuaren hasierako jabea Nicola Hiradier izan zen baina ez bakarra. Urteen poderioz eskuz esku ibili zen, Orregan bukatu arte. Tarteko jabeek liburuan oharrak gehitu zituzten; horietako batek liburuan jasotako espezien gaztelaniazko izenekin batera valentzierakoak jarri zituen, hizkuntza horretan botanika alorreko normalkuntzaren bidean saiakera goiztiarra izanik.[3] Liburu horrek Dioscorede liburu klasikoak hasitako bidea jarraitu zuen: landareen eta animalien deskribaneak sendabide moduan erabiltzeko. 2001an Vianako Printzea instituzioak liburuaren berreskurapena ahal bideratu zuen eta, ondoren, Nafarroako Gobernuak faksimile moduan berrargitatu zuen.
Eponimoa aldatu
Bibliografía aldatu
- Christian Egenolff : 1502 - 1555 ; ein Frankfurter Meister des frühen Buchdrucks aus Hadamar, eds. Kulturvereinigung Hadamar, Limburg : Glaukos. 2002 ISBN 3-930428-15-6
- Herbarum, arborum, fruticum frumentorum ac legaminum. Bi liburuki: bat Roberto San Martín, Ana Isabel Martínez de Aguirre Aldaz eta Juan Erviti Unzué egileen azterketekin eta, bestea, jatorrizko liburuaren faksimilearekin. Iruñea: Nafarroako Gobernua, 2001. ISBN: 84-235-2125-7.
Erreferentziak aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Christian Egenolff  |
Datuak: Q74924
Multimedia: Christian Egenolff / Q74924
