Casta Álvarez

Napoleonen aurkako aragoiar heroia

 

Casta Álvarez

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakCasta Álvarez Barcelóna
JaiotzaZaragoza eta Oran, 1776
Herrialdea Espainia
HeriotzaCabañas de Ebro1846ko apirilaren 26a (69/70 urte)
Hobiratze lekuaMausoleum of the Heroines of the Sieges of Zaragoza (en) Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakmilitarra
Zerbitzu militarra
Parte hartutako gatazkakIberiar Penintsulako Gerra
First Siege of Zaragoza (en) Itzuli
Casta_Álvarez[1]

Casta Álvarez Bravo (Orán, Aljeria, 1786Cabañas de Ebro, Zaragozako probintzia, 1846ko apirilaren 29a)[2] aragoiar heroia da. Napoleon frantsesaren aurkako Iberiar penintsulako gerran Zaragozaren defentsan parte hartu zuen emakumeetako bat izan zen, besteak beste, Manuela Sancho, María Agustín, Villahermosa dukesa (María Manuela Pignatelli de Aragón  Gonzaga) eta Agustina Aragoikoa.[3]

Setioan emandako merezimenduengatik Goraipatzeko Armarria jaso zuen. Gainera Fernando VII.aren erregimenak pentsio bat (4 erreal eguneko)[4] esleitu zion eta Aberriaren Defendatzailearen Armarria eman zioten.[5][6]

Biografia aldatu

Jatorri apalekoa zen, eta gurasoak Diego Álvarez eta Manuela Bravo izan ziren, biak Figueruelasekoak.

Ibilbidea aldatu

Zaragozako hiri setiatuaren defentsarako hornidura- eta logistika-lanetan nabarmendu zen; gainera, gogotsu borrokatu zen ekintza militarretan, batez ere poloniar ulanoen aurkako ekintzan, Napoleonen armadako zalditeriako eliteko gudariak. Poloniako zalditeria Karmengo Atearen bidez hirian sartzeko mehatxua egin zuenean, Casta Álvarez eta Zaragozako beste defendatzaile batzuk aurre egin zioten Frantziako armadari.

1908an Sitios de Zaragoza/Zaragozako Lekuen lehen mendeurrena ospatzeko, hiri horretako kale batek heroiaren izena jaso zuen, eta haren gorpuzkiak Zaragozako Portilloko Andre Maria elizan lurperatu zituzten, Agustina Aragikoaren eta Manuela Sanchoren ondoan.

Haren irudi ikonografikoa, lehenik, Juan Gálvezen eta Fernando Brambillaren Ruinas de Zaragoza grabatu-serieak zabaldu zuen, 1812-1813an Cadizen argitaratuak. Geroago, Marcelino de Uncetak 1875ean erretratua egin zuen Zaragozako Udalean dagoen mihise handi batean.[4]

Borrokalari aldatu

22 urte zituela, hiriaren defentsan parte hartu zuen, eta herritarrei lagundu zien Puerta Sanchoko arroila-baterian eta Arrabaleko borroketan. Frantziako armadaren aurrean desafiatzaile gogoratzen zaio, lantza gisa erabiltzen zuen baioneta batekin armatua.[4]

Frantziarrek hiria konkistatu ondoren, gurasoek bertan bizitzeari uko egin zioten eta Cabañas de Ebron kokatu zen haiekin, inguruko herri batean. Hantxe ezkondu zen, gerra amaitu ondoren, 1814an nekazari aberats batekin.

Leiendak aldatu

Bere bizitzak diskrezio-kutsua hartu zuen istilu historikoaren ondoren, bere pertsonaia elezaharretako bat izan den arte. Zenbaiten esanetan, zorotzat hartzen zuten, eta jendea barre egiten omen zion; beste batzuen arabera, Zaragozara gerra-pentsioa kobratzera joaten zenean ere, kontularitzako langileek beren defentsa-gabezia aprobetxatzen zuten eta diruaz geratzen ziren.[2]

Heriotza aldatu

1846ko apirilaren 29an hil zen 60 urte zituela, alarguna, bakarrik eta denek ahaztuta.[4]

Gaur egun, haren gorpuzkiak Portilloko Andre Mariaren elizan daude, Manuela Sancho eta Agustina Aragoikoarekin batera.

Aintzatespenak aldatu

  • 1908an Sitios de Zaragoza/Zaragozako Lekuen lehen mendeurrena ospatzeko, hiri horretako kale batek heroiaren izena jaso zuen.

Erreferentziak aldatu

  1. «Imagen de casta álvarez de zaragoza (Fotos antiguas)» www.plusesmas.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
  2. a b Berdejo, Helga Martínez, Silvia. (2017-06-06). «Los Sitios de Zaragoza» Especiales (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
  3. Martín Arruengo, Nuria. «Casta Álvarez Bravo» Diccionario biográfico español (Real Academia de la Historia).
  4. a b c d (Gaztelaniaz) CASTA ÁLVAREZ BARCELÓ. 2017-05-29 (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
  5. «CASTA ÁLVAREZ BRAVO – ASOCIACIÓN CULTURAL LOS SITIOS DE ZARAGOZA» www.asociacionlossitios.com (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).
  6. «Casta Álvarez Bravo | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es (Noiz kontsultatua: 2023-11-01).

Bibliografia aldatu

Kanpo estekak aldatu