Caloscypha fulgens Caloscyphaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ez da erabiltzen sukaldean.

Caloscypha fulgens
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaPezizomycetes
OrdenaPezizales
FamiliaCaloscyphaceae
GeneroaCaloscypha
Espeziea Caloscypha fulgens
Boud., 1907
Mikologia
 
gleba formako himenioa
 
txapelik ez
 
espora zuriak dauzka
 
saprobioa da
 
ez da jangarria

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Deskribapena aldatu

Karpoforoa: 2 eta 4 cm bitarteko zabalerako apotezioa da, lehenengo hemisferikoa, gero ziatiformea, baina nahiko itxia; kanpotik hurraren kolore argia du, feltroduna eta pikortsua; Barrutik gorri-bermiloi kolorekoa edo gorri-laranja kolorekoa.

Haragia: Mehea, hauskorra, argizari itxurakoa, koloregabea; ebakitzean berdexka kolorekoa bihurtzen da.

Askak: Gailurrean ez dira amilonoideak.[2]

Etimologia: Caloscypha terminoa, eder, esan nahi duen grezierazko "kalós" hitzetik dator eta kopa, esan nahi duen latinezko "scyphus" hitzetik. Hau da, kopa ederra. Fulgens epitetoa bere kolore ederragatik du.

Jangarritasuna aldatu

Ez du balio gastronomikorik.[3]

Nahasketa arriskua aldatu

Peziza-en ordenatik, hau da berde-urdinez tindatzen den espezie bakarra. Aleuria aurantia ez da berdez tindatzen, eta udazkenean hazten da. Sarcoscypha coccinea delakoak kolore gorri-eskarlata du eta hostogalkorren basoetan hazten da.[4]

Sasoia eta lekua aldatu

Udaberrian, elurra urtu ondoren, ondo jasaten du hotza. Batez ere kare lurra duten koniferoen basoetan.

Banaketa eremua aldatu

Kanada, Ameriketako Estatu Batuak, Europa, Errusia, Japonia

Espeziearen egoera aldatu

Aranzadi Elkartearen arabera, Caloscypha fulgens desagertzeko arriskuan dauden onddoen eusko-kantauriar Zerrenda Gorrian dago.[5] Azken urteotan mikologia adituek onddo batzuen beherakada kuantitatibo eta kualitatibo handia egon dela ohartarazi dute. Adituen esanetan, egoera honek hainbat eragile ditu, tartean klima aldaketa, pestiziden erabilera eta bilketa masiboak.

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 551 or. ISBN 84-282-0541-X (T. 3). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  3. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo, 75 or. ISBN 84-87997-86-4..
  4. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 489 or. ISBN 84-505-1806-7..
  5. Zerrenda Gorria, Aranzadi Zientzia Elkartea

Kanpo estekak aldatu