Atleta
Atleta (antzinako grezieratik αθλος (athlos), "lehiaketa") batez bestekoaren gainetik gaitasun fisikoa, indarra, arintasuna edo erresistentzia duen pertsona da eta, ondorioz, jarduera fisikoetarako egokia da, lehiakorra.
Antzinean, Olinpiar Jokoetan parte hartzen zutenei "atletak" deitzen zitzaien. Zentzu zehatzago batean, atletatzat hartzen da astean hirutan edo gehiagotan jarduera fisikoa intentsitatez egiten duen eta fisikoki etekina lortzeko dieta eta bizimodu egokiak daramatzan pertsona.
Atleta baten lau ardatzak erresistentzia, indarra, abiadura eta malgutasuna dira (oinarrizko 4 gaitasun fisikoak) eta hainbat atleta nabarmentzen dira hainbat diziplinatan (adibidez, Carl Lewis esprinter gisa eta Mariusz Pudzianowski indarrezko atleta gisa).
Historia
aldatu
Honela, greziarren artean, euren gorputza proba fisikoetan saria lortzeko trebatzen zuten gizon sendo eta ausartak deitzen ziren, baita, lehiaketetan garaileei emandako saria lortzeko publikoki lehiatzen ziren poeta, historialari eta musikariak ere. Erroman atleta bezala ezagutzen ziren borrokalariak eta boxeolariak, beste guztiek izen zehatzak baitzituzten.
Atletismo borroken ezartzea antzinakoa da. Uste da Lycaon izan zen lehena Arcadiakoak ezartzen, eta Herkulesek Olympia ospetsua egin zutenak. Homeroren testigantzaren arabera, badirudi Troiako Gerraren aurretik, gizon handien hiletak modu solemneagoak egiteko ospatzen zirela. Baina uste da orduan ez zela beste lanbide bat, baizik eta gerora gertatu zen bezala, ariketa militarren zati bat, Platon baino mende bat lehenago, jokoen maiztasunak eta sariaren itxaropenak eta ospeak kirolarien gimnastika kreditu handian jarri zutenean.
Grezian, atletak askeak ziren, erromatarrak esklaboak edo libertoak ziren bitartean.
Ausardiak eta bertuteak asmatutako joko horiek bizio eta hutsalkeria bihurtu ziren. Ariketen buru zen ofizialak agonistarco zuen izena, agon, borroka edo pelea, greziar ahotsetik eratorritakoa, eta, beraz, agonistika deitzen zaio borrokaldien zientziari edo atletaren arteari, eta baita biluzik borrokatzeagatik gimnastika ere.
Kanpo estekak
aldatu
Datuak: Q2066131
Multimedia: Sportspeople / Q2066131
