Assumpció Puigdelloses Vila

Etxekoandre fusilatua

Asunción Puigdelloses Vila (Vic, 1906Sant Adrià de Besòs, 1940ko martxoaren 27a) Les Corts emakumeen kartzelako hamabi emakume errepublikanoetako bat izan zen, erregimen frankistak La Bota zelaian exekutatua. Etxekoandrea zen.[1]

Assumpció Puigdelloses Vila
Bizitza
JaiotzaVic, 1897
Herrialdea Katalunia
HeriotzaSant Adrià de Besòs1940ko martxoaren 27a (42/43 urte)
Heriotza modua: bala zauria
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak

Ibilbidea

aldatu

1939ko apirilaren 1ean Errepublikako Armada Popularrak porrot egin ondoren, Espainiako gerra zibila amaitu eta Franco jeneralaren diktadura hasi zen. Garaituen eta disidenteen aurkako errepresio gogorra hasi zen.[2] Kausa Orokor bat zabaldu zen eta partikularren delazioak bultzatu ziren. Landa-eremuetan bildu ziren salaketa gehien, gorrotoak edo mendeku pertsonalak zirela eta, eta biktimak identifikatzeko eta atxilotzeko erraztasunagatik.[3]

Puigdelloses salatu eta Bartzelonako Les Corts emakumeen kartzelara eraman zuten 1939ko abuztuaren 16an. Irailaren 14an gerra-kontseilu batean azaldu zen, hamalau akusatuetako emakume bakarra izanik. Ideia marxisten, ez-moralaren eta portaera oso txarraren propagandista gisa definitu zen. Komentu baten arpilaketa, bi apaizen delazioa eta Vic-eko katedraleko, Carmen, Piedad eta Merced elizetako suteetan parte hartzea leporatu zioten. Matxinada militarra egotzi zioten eta hil egin zuten.[4] Bulego juridikoak ia sei hilabete behar izan zituen jakinarazitakoa bidaltzeko, eta, hala, agonia luzatu egin zuen. Azkenik, 1940ko martxoaren 27an, goizeko seietan, La Bota zelaian fusilatu zuten beste lau lagunekin, eta horietako bi Esquerra Republicana de Catalunyako alkateak izan ziren.

1939ko apiriletik 1940ko azarora bitartean La Bota zelaian fusilatu zituzten hamaika emakumeetako bat izan zen, ondorengo hauekin batera; Magdalena Nolla, Carme Claramunt i Barot, Eugènia González Ramos, Cristina Fernàndez, Ramona Peralba Sala, Dolors Giorla Laribal, Elionor Malich Salvador, Virginia Amposta Amposta, Inés Jiménez eta Neus Bouza Gil[5][6]

Aintzatespenak

aldatu
 
La Bota zelaian exekutatutakoen panela
  • 2015ean, plaka bat jarri zen La Bota zelaian fusilatutako hamaika emakumeen omenez, Assumpció Puigdellosesen izena eta adina barne.[7]
  • 2016an, Assumpció Puigdelloses eta La Bota zelaian fusilatutako beste hamar kideak eta Maria Salvo Francoren aurkako ekintzailea omendu zituen Grup Promotor del Futur Monument a la Presó de Dones de Les Corts taldeak Espainiako Bigarren Errepublikaren aldarrikapenaren 85. urteurrenean.[8]
  • 2017an, La Minako eta El Botako Artxibo Historikoa eta Dokumentazio Zentroa elkarteak bideo bat aurkeztu zuen, Botako zelaian fusilatutako hamaika emakumeen oroimenez, gerra zibilaren ondoren emakumeek jasandako errepresioari buruzkoa.[9]
  • 2019ko otsailaren 24an, exekuzioetatik laurogei urte betetzean, Bartzelonako Udalak "Exekutatuen panela" inauguratu zuen San Martin barrutian.

Erreferentziak

aldatu
  1. [Els Consells de Guerra: Les onze afusellades del Camp de la Bota Extracte Consells de guerra sumaríssims, Documentació de la Presó. ].
  2. Bella, Emili. (10 desembre 2016). «La revenja de l'Estat contra les dones» El Punt Avui - digital.
  3. Osona.com. El règim franquista va executar 171 osonencs i en va jutjar gairebé dos mil | Osona.com. .
  4. "Perilloses i roges": la història de disset dones afusellades. 2016-11-18.
  5. «Las ‘11 rosas’ fusiladas en el Camp de la Bota» La Vanguardia 2016-03-25.
  6. Merino, Olga. (2016-04-14). «Las once rosas» elperiodico.
  7. Descoberta de placa en homenatge a les dones afusellades al Camp de la Bota.. .
  8. Merino, Olga. (2016-04-14). «Las once rosas» elperiodico.
  9. «Las ‘11 rosas’ fusiladas en el Camp de la Bota» La Vanguardia 2016-03-25.

Kanpo estekak

aldatu