Artibonite (ibaia)

Artibonite (ibaia)
Artibonite (ibaia)
Datu orokorrak
Mota	ibai
Luzera	240 km
Geografia
Koordenatuak	19°01′59″N 71°00′19″W / 19.0331°N 71.0053°W
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Rivière Blanche (en) ; Rivière de l’Estère (en) ; Guayamouc River (en) ; Rivière de Fer à Cheval (en) ; Libón River (en) ; Macasía River (en) ; Rivière Locaine (en) ; Q10361596 ;
Arroaren azalera	9.013 km²
Ur-emaria	99 m³/s
Iturburua	Cordillera Central (en)
Bokalea; ()	Gulf of Gonâve (en)

Artibonite (gaztelaniaz: Artibonito; frantsesez: Artibonite; Haitiko kreoleraz: Latibonit) Hispaniola uharteko ibaia da, 321 kilometroko luzera duena. Uharteko ibairik luzeena da eta Antilletako bigarrena, Kubako Cauto eta gero.^[1] Toponimoak tainerazko jatorria du, Hatibonico.^[2]

Ibilbidea

Ibaia Erdialdeko Mendikatean sortzen da, Dominikar Errepublikan. Haitiko mugan zehar doa eta gero ipar-mendebalderantz egiten du, Artibonite lautadaren alde batetik bestera, Gonâve golkora isuri arte. 321 km inguruko ibilbidea egiten du, neurri handi batean Haitiko izen bereko departamenduan.

Ibaiadarrak

Artibonitek zenbait ibaiadar ditu, gehienak Haitin. Ibaiadar garrantzitsuenak Libón eta Macasía dira, Dominikar Errepublikan, eta Rivière de Fer à Cheval, Haitin.

Ingurumena

Deforestazioak eta kutsadurak eragin negatiboa izan dute Dominikar Errepublikako Artiboniteko uraren kalitatean eta kantitatean, eta are gehiago Haitin. Arrain gutxi geratzen da ibaian. Krokodilo muturzorrotzak (Crocodylus acutus) behin Artibonita eta Hispaniolako beste ibai batzuetan bizi izan ziren,^[3] baina orain uharteko aintzira handietan (Enriquillo aintziran eta Étang Saumâtren) baino ez daude.

Erreferentziak

↑ De la Fuente, Santiago. (1976). Geografía Dominicana. Santo Domingo: Editora Colegial Quisqueyana, 144 or..
↑ Las Casas, Bartolomé de. (1967). Apología Histórica Sumaria. Mexiko: UNAM.
↑ (Frantsesez) de Saint-Méry, M.L.E. Moreau. (1797–1798). Description topographique, physique, civile, politique et historique de la partie française de l'isle Saint-Domingue. Philadelphia, Paris, Hamburg.

Kanpo estekak

Datuak: Q48245
Multimedia: Artibonite River / Q48245

Artikulu hau Dominikar Errepublikako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[DelaFuente-1] De la Fuente, Santiago. (1976). Geografía Dominicana. Santo Domingo: Editora Colegial Quisqueyana, 144 or..

[2] Las Casas, Bartolomé de. (1967). Apología Histórica Sumaria. Mexiko: UNAM.

[3] (Frantsesez) de Saint-Méry, M.L.E. Moreau. (1797–1798). Description topographique, physique, civile, politique et historique de la partie française de l'isle Saint-Domingue. Philadelphia, Paris, Hamburg.

[1]

[2]

[3]