Arsfenamina

konposatu kimiko

Arsfenamina XX. mendearen hasieran sifilia sendatzeko erabiltzen zen botika da, Salvarsan izen komertzialarekin merkaturatu zena. Paul Ehrlich mikrobiologo alemaniarrak aurkitu zuen 1907an.

Arsfenamina
Formula kimikoaC12H14As2Cl2N2O2
SMILES kanonikoa[As=[As]C2=CC(=C(C=C2)O)N)N)O.Cl.Cl&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua]
MolView[As=[As]C2=CC(=C(C=C2)O)N)N)O.Cl.Cl 3D eredua]
KonposizioaNitrogeno, artseniko, karbono, oxigeno, kloro eta hidrogeno
Motakonposatu kimiko
Masa molekularra437,886 Da
Erabilera
Rolaantitreponemal agent (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyVLAXZGHHBIJLAD-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia139-93-5
ChemSpider8444
PubChem8774, 9548903 eta 91997747
Gmelin9016
ChEBI269938
EC zenbakia205-386-6
ECHA100.004.897
MeSHD001153
KEGGC11744

Artsenikoaren deribatua da arsfenamina. Aspalditik ezagutzen dira artsenikoaren onura terapeutikoak [1], baina baita bere toxikotasuna ere. Ehrlich-ek lortutako deribatu batek (606 deritzonak),aldiz, toxikotasunik ez zuela eta sifiliaren bakterioa (Treponema pallidum) hiltzen zuela ikusi zuten zientzialariek. Arsfenamina zen deribatu hori.

Gaixotasun infekziosoak arrakastaz tratatzeko erabilitako lehenengoetako botikaren bat izan zen arsfenamina. "Bala magikoa" deitu zitzaion, bere toxitasun hautakorra dela-eta.

Garrantzi historikoa izan arren, gaur egun arsfenamina ez da erabiltzen. Antibiotiko modernoen agerpenak XX. mendeko 40ko hamarkadan botika hori alboratu zuen. Sifiliaren aurkako tratamenduan, esaterako, gaur egun erabiltzen den farmakoa penizilina da.

Erreferentziak

aldatu
  1. Stéphane Gibaud eta Gérard Jaouen, « Arsenic - based drugs: from Fowler’s solution to modern anticancer chemotherapy », Topics in Organometallic Chemistry [archive], vol. 32,‎ 2010, p. 1-20

Kanpo estekak

aldatu