Ardagai ezpaingorri
Ardagai ezpaingorria (Fomitopsis pinicola) Fomitopsidaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Sukaldaritzarako interesik gabea. Antzina hemostatiko gisa erabiltzen zen hemorragiak mozteko.
| Ardagai ezpaingorria | ||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||||||||||
| Sailkapen zientifikoa | ||||||||||||||||||||||||||||
| Erreinua | Fungi | |||||||||||||||||||||||||||
| Klasea | Agaricomycetes | |||||||||||||||||||||||||||
| Ordena | Polyporales | |||||||||||||||||||||||||||
| Familia | Fomitopsidaceae | |||||||||||||||||||||||||||
| Generoa | Fomitopsis | |||||||||||||||||||||||||||
| Espeziea | Fomitopsis pinicola P.Karst., 1881 | |||||||||||||||||||||||||||
| Mikologia | ||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||
Deskribapena aldatu
Karpoforoa: 40 cm arteko luzera eta 20 cm arteko zabalera; dimidiatua edo ungulatua, eremu zentrokide arinekin, azal bereizgarri batekin: hasieran hori-laranja kolorekoa, gero beltzaxka, ertza izan ezik, kamutsa eta hori-gorrixka da; ur tantak exudatu ditzake.
Tutuak: Estratuak eratzen dituzte.
Poroak: Txikiak, 3 - 4 mm batean, zurixketatik horixketara, zauritzean zikintzen direnak.
Trama: Suberosoa, krema-okre kolorekoa; pixka bat erretxinaren zaporekoa.[2]
Etimologia: Fomitopsis terminoak, Fomes generoko perretxikoen antzekoa dela esan nahi du, eta sua pizteko ardagaia esan nahi du, Fomes hitzak. Pinicola epitetoak esan nahi du, pinua erabiltzen duela ostatu gisa.
Jangarritasuna aldatu
Ez dana garria.[3]
Nahasketa arriskua aldatu
Azal erretxinaduna duten espezieen artean, hemen, bi baino ez dira aipatzen: Ganoderma pfeifferi delakoa, honek bilbea askoz ilunagoa du eta kolorea berriz arrea edo herdoil-arrexka. Ganoderma resinaceum espeziea, hau haritzetakoa da, baina ez bakarrik, honek bilbea oso argia du, eta gaztea denean biguna da.[4]
Sasoia eta lekua aldatu
Urte osoan, baina batez ere udazken osoan, koniferoetan eta hostozabaletan.[5]
Banaketa eremua aldatu
Ipar Amerika, Erdialdeko Amerika, Europa, Errusia, Iran, Kaukaso mendikatea, Turkmenistan, Kazakhstan, Kirgizistan, Uzbekistan, Australia, Txina, Himalaiako mendikatea eta Japonia.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 658 or. ISBN 84-404-0530-8..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 456 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. Jose Luis Añanos Echo Editorial Pirineo,, 124 or. ISBN 84-87997-86-4..
- ↑ (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 320 or. ISBN 84-282-0865-4..
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q1928270
Multimedia: Fomitopsis pinicola / Q1928270
