Antoine Coysevox
Charles Antoine Coysevox (Lyon, Frantzia, 1640ko irailaren 29a - Paris, Frantzia, 1720ko urriaren 10a) frantses eskultore eta dekoratzailea izan zen. Luis XIV.a erregearen garaiko eskultore garrantzitsuena izan zen, eta Le Brunek zuzenduriko Versaillesko apaindura-lanetan jardun zuen. Bereak dira, besteak beste, Garonne eta La Dordogne estatuak eta Vénus accroupie (Venus makurtua) eta Mercure eskulturak.
| Antoine Coysevox | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Lyon, 1640ko irailaren 29a |
| Herrialdea |  Frantzia |
| Heriotza | Paris, 1720ko urriaren 10a (80 urte) |
| Familia | |
| Aita | Pierre Coysevox |
| Ama | Ysabeau Morel |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Familia | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa |
| Ikaslea(k) | ikusi
|
| Jarduerak | |
| Jarduerak | eskultorea |
| Lan nabarmenak | ikusi
|
| Kidetza | Académie royale de peinture et de sculpture (en)  |
| Mugimendua | Barrokoa Louis XIV style (en) |
Estiloaren aldetik Girardonen areriotzat hartua zen, eta garai hartako estilistikaren eta gustuaren bilakaera zela-eta Girardon baztertu zutenean, haren lekua hartu zuen gortean.
Biografia aldatu
Jaiotzaz Lyongoa izan arren, oso gazterik joan zen Parisa, eta Akademian egin zituen ikasketak. Hasiera-hasieratik nabaritzen da tradizio barrokoaren eragina Coysevoxen obretan. Garai hartan oraindik indarrean zen klasizismoari aurre egin zion.
1679. urtean hasi zen Versaillesko jauregian lanean, Charles Le Brunen zuzendaritzapean. Gorabehera handiak izan zituen hasieran, muga handiak aurkitu baitzituen sarrerako patioko eta lorategietako iturriak eta estatuak egiterakoan. Izan ere, Girardon zen garai hartan gorteko lehen eskultorea eta hura hartzen zen, horrenbestez, eredu. Baina Coysevox ez zetorren haren formulekin bat: haren hoztasun eta artifizialtasuna gutxiesten zuen Coysevoxek, baina nagusien nahia betetzeko estilo klasikoko ereduari jarraitu behar izan zien, Girardonen erara moldatuz bere lanak. Pixkanaka arreta erakarri zuen Coysevoxek, ordea, eta barnealdeko apainketarako bera hautatu zuten azkenik. Aipatzekoak dira Ispiluen galeria eta, batez ere, Gerraren aretoan egindako Luis XIV.aren estuko-lan bikaina, zeinetan ageri-agerian gelditu baitziren Coysevoxen barrokismoa eta konposizioaren dinamismoa, formula klasikoak alde batera utzita.
Barrokoarekiko zaletasun hori are garbiago ikus daiteke hileta-monumentuetan. Obra horietan erliebe nabarmenak, bizitasun handiagoa eta xehetasun handiagoko fisionomia eta jantziak agertzen dira, adibidez Mazarinoren hilobi bikainean (1689-1693, Louvreko Museoan). Garai hartatik aurrera finkatu zuen Coysevoxek erabat bere estiloa, eta beste lanengatik baino gehiago, erretratugile gisa nabarmendu zen. Erretratu garrantzitsuena Luis XIV.a erregearena du (1680 ingurukoa). Brontzez egina dago, eta Berninik errege hari herari egindako bustoaren eragina sumatzen da.
Erretratuetan psikologia-azterketa bikainak eskaini zituen, oro har, eta horrela bere garaiko pertsonaien galeria ikusgarria osatu zuen.
Erreferentziak aldatu
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Antoine Coysevox  |
Datuak: Q505134
Multimedia: Antoine Coysevox / Q505134
