Wikipedia

Amelia Opie

Ingeles idazlea, abolizionista

Amelia Opie (1769ko azaroaren 12a - 1853ko abenduaren 2a) idazle ingelesa izan zen eta eleberri ugari argitaratu zituen XIX. mende hasierako garai erromantikoan, 1828ra arte. Opie abolizionista nabarmena ere izan zen Norwichen, Ingalaterran. Amelia Opierena izan zen Britainia Handiko Parlamentuari aurkeztutako 187.000 izenetatik lehena, emakumeek esklabotza geldiarazteko egindako eskaera batean.

Amelia Opie

(1798)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakAmelia Alderson
JaiotzaNorwich, 1769ko azaroaren 12a
Herrialdea Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
HeriotzaNorwich, 1853ko abenduaren 2a (84 urte)
Hobiratze lekuaGildencroft Quaker Cemetery, Norwich (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)John Opie  (1798ko maiatzaren 8a -
Familia
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakidazlea, poeta, eleberrigilea, biografoa eta abolitionist (en) Itzuli
Lan nabarmenak
Musicbrainz: a1896542-ad64-4963-bd7a-8151bf49051b IMSLP: Category:Opie,_Amelia Find a Grave: 34193302 Edit the value on Wikidata

Printzipioa eta eraginak aldatu

Amelia Alderson 1769ko azaroaren 12an jaio zen.James Alderson medikuaren eta Amelia Briggs Norwichekoaren alaba bakarra izan zen. [1] Amak jatorri ez hain pribilegiatua zutenak zaintzeko ere hazi zuen. 1784ko abenduaren 31n ama hil ondoren, bere aitaren etxekoandre eta anfitrioi bihurtu zen, eta 1807an hil zen arte harengandik oso gertu egon zen. [2]

Opie-ren biografoaren arabera, "bizia zen, erakargarria, arropa bikainekiko interesa zuen, jendearen lorpenetan hezitakoa eta hainbat miresle zituen". Edward Hall Alderson epailearen lehengusua zen, harekin bat egin zuen bere bizitzan zehar, eta Henry Perronet Briggs artistaren lehengusua ere izan zen. Aldersonek printzipio erradikalak heredatu zituen eta John Horne Tookeren miresle sutsua zen. John Philip Kemble, Sarah Siddons, William Godwin eta Mary Wollstonecraft aktibistengandik hurbil zegoen.

Literatur ibilbidea aldatu

 
David d'Angers-en Amelia Opie (1836).

Opiek gaztaroa olerkiak eta antzerkiak idazten eta antzoki afizionatuak antolatzen eman zituen. [1] 18 urte zituela idatzi zuen The Dangers of Coquetry (koketeriaren arriskuak) .

Aita eta alaba (Aita eta alaba) izenburuko eleberria osatu zuen 1801ean. Benetako fantasia eta patetismoaren erakusgarri gisa, eleberriak bertute engainatuak eta familia adiskidetzea jorratzen ditu. Argitaratu ondoren, Opie aldizka argitaratzen hasi zen. Bere Olerki liburuak, 1802an argitaratuak, sei edizio zituen. Senarrak idazten jarraitzera bultzaturik, Adeline Mowbray (1804) argitaratu zuen, emakumeen hezkuntzaren, ezkontzaren eta esklabutzaren abolizioaren azterketa. Nobela berezi honek Opie-ren lagun zaharraren istorioa jorratzen du, Mary Wollstonecraft-ek, bere ezkontzaz kanpoko Gilbert Imlay estatubatuarrarekin izandako harremanak nolabaiteko iskanbila eragin baitzuen, baita William Godwin filosofoarekin izandako ezkontzak ere. Aurretik Godwinek ezkontzaren aurka egin zuen emakumeak jabetza ziren erakunde gisa, baina Wollstonecraft haurdun gelditu zenean, aurretik sinetsi arren ezkondu ziren. Eleberrian, "Adeline" hasieratik dago filosofo batekin lotuta, ezkontzaren aurkako jarrera tinkoa hartzen duena, bere iritzi hobearen aurka Mendebaldeko Indiako lurjabe batekin ezkontzeko konbentzituta egoteko. Eleberriak sentimendu abolizionistari ere egiten dio aurre, "Adeline" -k bere buruari kalte eginez pobreziatik salbatzen duen emakume mestizo baten eta bere familiaren istorioan. Nobela gehiago jarraitu ziren: Simple Tales (1806), Temper (1812), Tales of Real Life (1813), Valentine's Eve (1816), Tales of the Heart (1818), Madeline- rekin (1822). Gerrariaren itzulera eta bestelako olerkiak 1808an argitaratu ziren [3]

 
Esklabutzaren aurkako nazioarteko lehen konferentzia gogoratzen duen margolana (1840). [4]

1825ean, Opie Lagunen Elkarte Erlijiosoan sartu zen, Joseph John Gurney eta Norwicheko aspaldiko lagunak eta bizilagunak zirenen eraginez . Bizitzaren gainerakoa batez ere ongintzarekin bidaiatzen eta lanean eman zuen. Bitartean, ordea, esklabutzaren aurkako olerkia argitaratu zuen, The Black Man's Lament izenburukoa, 1826an eta deboziozko poema liburuak, " Lays for the Dead in 1834" [5] Opie Anna Gurney lan egin Anti-Esclavitud Ladies of Society batean sortu nahi Norwich . [6] Esklabutzaren aurkako gizarte honek parlamentuan aurkeztu zen 187.000 izenen inguruko eskaera antolatu zuen. Eskaeraren lehen bi izenak Amelia Opie eta Priscilla Buxton izan ziren . Opie Londresen esklabutzaren aurkako munduko hitzarmenera joan zen 1840an, oroigarri koadroan jasotako emakume bakanetako bat izan zen.

Bizitza pertsonala aldatu

1798an John Opie margolariarekin ezkondu zen. Bikoteak bederatzi urte eman zituen zorionez ezkonduta, senarrak ez zuen gizartearekiko maitasuna partekatzen. Denbora Londres eta Norwich artean banatu zuen. Walter Scott, Richard Brinsley Sheridan eta Germaine de Staël idazleen lagun izan zen. Bizitzan berandu ere, Opiek lotura izan zuen idazleekin, adibidez George Borrow gonbidatu gisa hartu zuen. Ipar Norfolkeko kostaldean dagoen Cromer-era bisita egin ondoren, katarroa hartu zuen eta bere logelara erretiratu zen. Urtebete geroago, 1853ko abenduaren 2an, Norwichen hil zen eta bere bizitasuna azkenera arte mantendu zuela esan zuten. Norwich-eko Gildencroft Quaker hilerrian lurperatu zuten.

1854an Opie-ren biografia garbitu samarra argitaratu zuen, Cecilia Lucy Brightwell-ek A Life izenburupean.

Lanak aldatu

Eleberriak aldatu

  • Dangers of Coquetry 1790
  • The Father and Daughter 1801
  • Adeline Mowbray 1804
  • Simple Tales 1806
  • Temper, or, Domestic Scenes 1812
  • First Chapter of Accidents 1813
  • Tales of Real Life 1813
  • Valentine's Eve 1816
  • New Tales 1818
  • Tales of the Heart 1820
  • The Only Child; or, Portia Bellendon 1821
  • Madeline, A Tale 1822
  • Illustrations of Lying 1824
  • Tales of the Pemberton Family for Children 1825
  • The Last Voyage 1828
  • Detraction Displayed 1828
  • Miscellaneous Tales (12 Vols) 1845–1847

Biografiak aldatu

  • Memoir of John Opie 1809
  • Sketch of Mrs. Roberts 1814

Poesia aldatu

  • Maid of Corinth 1801
  • Elegy to the Memory of the Duke of Bedford 1802
  • Poems 1802
  • Lines to General Kosciusko 1803
  • Song to Stella 1803
  • The Warrior's Return and other poems 1808
  • The Black Man's Lament 1826
  • Lays for the Dead 1834

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ a b .
  2. ↑ .
  3. ↑ Armstrong, I, Bristow, J, et al (eds). Nineteenth-Century Women Poets. Oxford University Press. 1996
  4. ↑ The Anti-Slavery Society Convention, 1840, Benjamin Haydon, 1841, National Portrait Gallery, Londres, NPG599, Given by British and Foreign Anti-Slavery Society]] en 1880
  5. ↑ Armstrong, Bristow et al
  6. ↑ Women's Anti-Slavery Associations, Spartacus, acceso 30 de julio de 2015

Bibliografia aldatu

  • Howard, Susan K. "Amelia Opie", British Romantic Novelists, 1789–1832. Ed. Bradford K. Mudge. Detroit: Gale Research, 1992.
  •  doi:10.1086/TWC24040631..
  • Kelly, Gary. English Fiction of the Romantic Period, 1789–1830. Londres: Longman, 1989.
  • King, Shelley and John B. Pierce. "Introduction", The Father and Daughter with Dangers of Coquetry. Peterborough: Broadview Press, 2003.
  • Simmons, Jr., James R. "Amelia Opie". British Short-Fiction Writers, 1800–1880. Ed. John R. Greenfield. Detroit: Gale Research, 1996.
  • Spender, Dale. Mothers of the Novel: 100 Good Women Writers Before Jane Austen. London: Pandora, 1986.
  • St. Clair, William. The Godwins and Shelleys: The Biography of a Family. London: Faber and Faber, 1989.
  • Kunitz, Stanley (1936). British Authors of the Nineteenth Century. Nueva York: H. W. Wilson Co. 
  • Staves, Susan. "British Seduced Maidens", Eighteenth-Century Studies 12 (1980–81):109–34.
  • Ty, Eleanor. Empowering the Feminine: The Narratives of Mary Robinson, Jane West, and Amelia Opie, 1796–1812. Toronto: University of Toronto Press, 1998.
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Amelia_Opie&oldid=8905345"(e)tik eskuratuta