Amduateko Liburua

Amduateko Liburua
	Irudi gehiago
Jatorria
Ezaugarriak
Hizkuntza	Egiptoera

Amduateko Liburuak (jmj dwꜣt, "Beste mundu batean dagoena") Ra eguzki jainkoak Duatetik, beste mundutik, bere eguzki txalupan egiten duen bidaia deskribatzen du, gaueko hamabi orduetan zehar, arrisku mota anitz garaituz, eta goizeko lehen argiarekin Khepri bezala bere berpiztea. Kamera Ezkutuko Liburua bezala ere ezagutu zen.

Errege hilobietan heriotzaz harandiko esistentziari buruzko testuetatik, Egiptoko Inperio Berrian erabili ziren hiru konposaketa erlijiosoetatik antzinakoena izan zen, eta bere ezagutzak, hildakoari Aj edo izpiritu batean bihurtuta berpizteko aukera ematen zion, jarraitu beharreko bidearen xehetasunak deskribatzen baititu, baita ofrenda eta erritu batzuk ere. Bi bertsio daude, bata, testuekin bakarrik eta bestea, testu eta marrazkiekin, XVIII. dinastia eta XIX. dinastiako errege hilobietan irudikatutakoak, antzinakoena, Tutmosis I.aren hilobian (KV38), eta osoena Tutmosis III.arenean (KV34), gaztelaniara itzuli duena Espainiako Arkeologia Museo Nazionalak. Bertsiorik hoberena, Seti I.aren hilobian dago (KV17), osatu gabeko eskena eta testuak dauden arren.

Deskribapena

Liburuak, Rak Duateko lurralde ilunetatik bere gaueko txalupan bidaiatzen duen hamabi orduak ezartzen ditu, bere momia hamabigarrenean utzi eta berpizteko. Ordu bakoitzak hiru zati ditu: erdikoak, Ra eta bere segizioa irudikatzen ditu, Upuat (bide irekitzailea), Sia (Kontzeptua) Hu (Agindua) eta beste hainbat, eta goikoak eta behekoak, ibaiaren ertzak euren biztanleekin.

Liburu honetan irudikatutako jainkoen istorioaren bertsioa heliopolistarra da, Heliopoliseko apaizek idatzitakoa, eta Ra jainkoaren sorreraren nagusitasuna berresten duena, bere Khepri forma propioa sortzen duena, bere txalupako jainkoak, bere agerpenaren irudi bezala, gainontzeko jainkoak (Eneada) eta gizateria, behin eta berriz isladatzen den bezala: Duateko, behe munduko jainkoak, gauero berpizten dira bere ahotsa entzun eta deitzen dutenean. Aurretik existitzen zen abismoak, nondik jainko handia bere kabuz sortu zen, uneoro mehatxatzen du, baita bere izakiek ere, nortzuk jainkoek akabatzen dituzten.

Beste liburuekiko ezberdintasunak

Txalupa ez da berdina ordu guztietan
Ez du leize edo aterik zeharkatzen
Ez dago uneoro Mehen sugeak babestua
Ez zaio hainbeste nagusitasunik ematen Osirisen epaiketari
Jainko eta hildako gutxiago agertzen da

Amduateko Liburuarekin apaindutako hilobiak

XVIII. dinastia

Tutmosis I.a KV38 hilobia: kopiarik antzinakoena
Hatshepsut KV20 hilobia
Tutmosis III.a KV34 hilobia: kopia osoa
Amenofis II.a KV35 hilobia: kopia osoa
Amenofis III.a WV22 hilobia: kopia osoa, hezetasunagatik galdu egin den arren
Tutankamon KV62 hilobia: 1. ordua baino ez
Aÿ KV23 hilobia: 1. ordua baino ez

XIX. dinastia

Seti I.a KV17 hilobia: bertsiorik hoberena. Lehen 11 orduak agertzen dira
Setnajt KV14 hilobia: 6., 7., 8. eta 9. orduak
Ramses II.a KV7 hilobia: 1., 2., 4., 5., 6., 7., 8. eta 12. orduak
Merenptah KV8 hilobia: 3., 4., 5., 10. eta 11. orduak
Seti II.a KV15 hilobia: 2., 3., 4. eta 5. orduak
Siptah KV47 hilobia: ez dago osorik

XX. dinastia

Ramses III.a KV11 hilobia: 4. eta 5. orduak
Ramses VI.a KV9 hilobia, jatorriz Ramses V.arentzat: Lehen 11 orduak
Ramses IX.a KV6 hilobia: 2., 3. eta 4. orduak

Kanpo estekak

Datuak: Q460509
Multimedia: Book of the Amduat / Q460509