Aleksandra Annenskaia
Aleksandra Nikititxna Annenskaia[1], jaiotzez Tkatxova, (errusieraz: Александра Никитична Анненская (Ткачёва); Sivtsevo, 1840ko uztailaren 11greg./ekainaren 29ajul. – Petrograd, 1915eko maiatzaren 19agreg./maiatzaren 6ajul.) errusiar idazle, irakasle eta itzultzailea izan zen, batez ere neska gazteentzeko eleberriengatik ezaguna. Piotr Tkatxov literatura-kritikariaren arreba eta Nikolai Annenski ekonomialari era kazetariaren emaztea zen[2].
Aleksandra Annenskaia | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Александра Никитична Ткачёва |
Jaiotza | Pskov oblasta, 1840ko ekainaren 29a (juliotar egutegia) |
Herrialdea | Errusiar Inperioa |
Heriotza | San Petersburgo, 1915eko maiatzaren 6a (juliotar egutegia) (74 urte) |
Hobiratze lekua | Literatorskie mostki (en) |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Nikolai Annensky (en) |
Haurrideak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | errusiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | haur literaturaren idazlea, idazlea, kazetaria eta itzultzailea |
Bizitza
aldatuAleksandra Annenskaia 1840an jaio zen. Bere aita, Nikita Tkatxov arkitektoa hil zenean, San Petersburgora joan zen amarekin eta han ikasi zuten 1851tik 1856ra. 16 urterekin etxeko irakasle izateko azterketa gainditu zuen. 1865ean haur txikientzako eskola pribatu bat ireki zuen, baina 1867an itxi zuen diru faltagatik. Gero igandeko eskolan irakatsi zuen. 1861ean amaren aldeko osabarekin bizitzera joan zen bere alaba txikien irakasle pribatu gisa. 1866an Nikolai Annenski lehengusuarekin ezkondu zen eta 1880an harekin jo zuen erbestera[3].
Batez ere neska gazteentzako eleberri feministak idatzi zituen, eta bere lan ezagunenetako bat Svoim putiom (1889) da. Bere istorio askok mezu moralak dituzte[4].
Lan zientifiko askoren itzulpenean parte hartu zuen eta San Petersburgoko Semia i xkola aldizkarian aktiboki kolaboratu zuen[3].
1873an arrakasta lortu zuen Robinson Crusoeren moldaketa batekin, eta Mark Twainen, Ethel Lilian Voynichen, Mary Augusta Warden eta Herbert George Wellsen idazianak ere itzuli zituen[4]. 1890eko hamarkadaz geroztik, Charles Dickens, George Sand, Nikolai Gogol, Michael Faraday, George Washington eta Benjamin Franklin bezalako pertsona ospetsuen biografiak idatzi zituen[4][5].
Lan hautatuak
aldatuNorberaren lanak
aldatu- Haur eta gazteentzako liburuak
- Txuzhoi khleb (1871)
- Detstvo Txarlza Dikkensa (1872)
- Nakhodka (1872)
- Silny maltxik (1872)
- Tovaristxi (1873)
- Zimnie vetxera. Rasskazy dlia detei (1876 eta 1887)
- Brat i sestra (1880)
- Anna (1881)
- Moi dve plemiannitsy (1882)
- Nadezhda semii (1882)
- Starxaia sestra (1882)
- Tiazholaia zhizn (1884)
- Svoim putiom. Povesti i rasskazy dlia detei (1889)
- Voltxonok (1889)
- Neudatxnik (1889)
- Trudnaia borba (1889)
- Mladxi brat (1889)
- Znamenity naborstxik (1892)
- Svet i teni (1903)
- Bez rodu i plemeni (1903)
- Grixa
- Vospominania detstva
- U pristani
- Txudak
- V txuzhoi zemle
- Mixa i Kostia
- Tiotia Vera
- Dve jolki
- Biografiak
- N. V. Gogol. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1891)
- Txarlz Dikkens. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1892)
- Fransua Rable. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1892)
- Zhorzh Sand. Jeio zhizn i literaturnaia deiatelnost (1893)
- Detstvo i junost Veniamina Franklina (1893)
- Onore de Balzak. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1895)
- Fritiof Nansen i jego putexestvia v Grenlandiu i k severnomu poliusu
- Putexestvie Svena Gedina v 1893-1897 gg. v Pamir, Tibet i vostotxny Turkestan
- Khristofor Kolumb: Otkrytie Ameriki
- Georg Vaxington i voina za nezavisimost (1899)
Itzulpenak eta moldaketak
aldatuUrtea | Egilea | Jatorrizko izenburua | Errusierazko izenburua |
---|---|---|---|
Harriet Beecher Stowe | Uncle Tom's Cabin | Khizhina diadi Toma | |
1876 | James Greenwood | The True History of a Little Ragamuffin | Malenki oborvyx |
1889 | Daniel Defoe | Robinson Crusoe | Robinzon Kruze. Novaia pererabotka temy De-Foe |
1890 | Edwin Arnold | The Light of Asia, or the Great Renunciation | Svet Azii, ili Velikoie otretxenie |
1911 | Mark Twain | Adventures of Huckleberry Finn | Prikliutxenia Finna[3] |
1912 | Samuel Crockett | Cleg Kelly | Prikliutxenia malenkogo xotlandtsa[3] |
Erreferentziak
aldatu- ↑ 156. Alfabeto zirilikoz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema. Gasteiz: Euskaltzaindia (argitaratze data: 2009-02-27) (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
- ↑ (Errusieraz) «Анненская, Александра Никитична» Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. Доп. т. I Санкт-Петербург (argitaratze data: 1905), 122 or. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
- ↑ a b c d (Errusieraz) «Анненская Александра Никитична» ПроДетЛит (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
- ↑ a b c (Ingelesez) Astman Ledkovsky, Mariana; Rosenthal, Charlott; Zirin, Mary F. (1994). Dictionary of Russian Women Writers. Bloomsbury Academic, 30-31 or. ISBN 978-0-313-26265-4. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
- ↑ (Ingelesez) Hollington, Michael. (2013). The Reception of Charles Dickens in Europe. A&C Black, 648- or. ISBN 978-1-62356-076-8. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).