Aleksandra Annenskaia

Aleksandra Nikititxna Annenskaia[1], jaiotzez Tkatxova, (errusieraz: Александра Никитична Анненская (Ткачёва); Sivtsevo, 1840ko uztailaren 11greg./ekainaren 29ajul.Petrograd, 1915eko maiatzaren 19agreg./maiatzaren 6ajul.) errusiar idazle, irakasle eta itzultzailea izan zen, batez ere neska gazteentzeko eleberriengatik ezaguna. Piotr Tkatxov literatura-kritikariaren arreba eta Nikolai Annenski ekonomialari era kazetariaren emaztea zen[2].

Aleksandra Annenskaia

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakАлександра Никитична Ткачёва
JaiotzaPskov oblasta1840ko ekainaren 29a (juliotar egutegia)
Herrialdea Errusiar Inperioa
HeriotzaSan Petersburgo1915eko maiatzaren 6a (juliotar egutegia) (74 urte)
Hobiratze lekuaLiteratorskie mostki (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)Nikolai Annensky (en) Itzuli
Haurrideak
Hezkuntza
Hizkuntzakerrusiera
Jarduerak
Jarduerakhaur literaturaren idazlea, idazlea, kazetaria eta itzultzailea

Find a Grave: 143180955 Edit the value on Wikidata

Bizitza

aldatu

Aleksandra Annenskaia 1840an jaio zen. Bere aita, Nikita Tkatxov arkitektoa hil zenean, San Petersburgora joan zen amarekin eta han ikasi zuten 1851tik 1856ra. 16 urterekin etxeko irakasle izateko azterketa gainditu zuen. 1865ean haur txikientzako eskola pribatu bat ireki zuen, baina 1867an itxi zuen diru faltagatik. Gero igandeko eskolan irakatsi zuen. 1861ean amaren aldeko osabarekin bizitzera joan zen bere alaba txikien irakasle pribatu gisa. 1866an Nikolai Annenski lehengusuarekin ezkondu zen eta 1880an harekin jo zuen erbestera[3].

Batez ere neska gazteentzako eleberri feministak idatzi zituen, eta bere lan ezagunenetako bat Svoim putiom (1889) da. Bere istorio askok mezu moralak dituzte[4].

Lan zientifiko askoren itzulpenean parte hartu zuen eta San Petersburgoko Semia i xkola aldizkarian aktiboki kolaboratu zuen[3].

1873an arrakasta lortu zuen Robinson Crusoeren moldaketa batekin, eta Mark Twainen, Ethel Lilian Voynichen, Mary Augusta Warden eta Herbert George Wellsen idazianak ere itzuli zituen[4]. 1890eko hamarkadaz geroztik, Charles Dickens, George Sand, Nikolai Gogol, Michael Faraday, George Washington eta Benjamin Franklin bezalako pertsona ospetsuen biografiak idatzi zituen[4][5].

Lan hautatuak

aldatu
 
Aleksandra Annenskaia eta Nikolai Annenskiren hilobia

Norberaren lanak

aldatu
Haur eta gazteentzako liburuak
  • Txuzhoi khleb (1871)
  • Detstvo Txarlza Dikkensa (1872)
  • Nakhodka (1872)
  • Silny maltxik (1872)
  • Tovaristxi (1873)
  • Zimnie vetxera. Rasskazy dlia detei (1876 eta 1887)
  • Brat i sestra (1880)
  • Anna (1881)
  • Moi dve plemiannitsy (1882)
  • Nadezhda semii (1882)
  • Starxaia sestra (1882)
  • Tiazholaia zhizn (1884)
  • Svoim putiom. Povesti i rasskazy dlia detei (1889)
  • Voltxonok (1889)
  • Neudatxnik (1889)
  • Trudnaia borba (1889)
  • Mladxi brat (1889)
  • Znamenity naborstxik (1892)
  • Svet i teni (1903)
  • Bez rodu i plemeni (1903)
  • Grixa
  • Vospominania detstva
  • U pristani
  • Txudak
  • V txuzhoi zemle
  • Mixa i Kostia
  • Tiotia Vera
  • Dve jolki
Biografiak
  • N. V. Gogol. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1891)
  • Txarlz Dikkens. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1892)
  • Fransua Rable. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1892)
  • Zhorzh Sand. Jeio zhizn i literaturnaia deiatelnost (1893)
  • Detstvo i junost Veniamina Franklina (1893)
  • Onore de Balzak. Jego zhizn i literaturnaia deiatelnost (1895)
  • Fritiof Nansen i jego putexestvia v Grenlandiu i k severnomu poliusu
  • Putexestvie Svena Gedina v 1893-1897 gg. v Pamir, Tibet i vostotxny Turkestan
  • Khristofor Kolumb: Otkrytie Ameriki
  • Georg Vaxington i voina za nezavisimost (1899)

Itzulpenak eta moldaketak

aldatu
Urtea Egilea Jatorrizko izenburua Errusierazko izenburua
Harriet Beecher Stowe Uncle Tom's Cabin Khizhina diadi Toma
1876 James Greenwood The True History of a Little Ragamuffin Malenki oborvyx
1889 Daniel Defoe Robinson Crusoe Robinzon Kruze. Novaia pererabotka temy De-Foe
1890 Edwin Arnold The Light of Asia, or the Great Renunciation Svet Azii, ili Velikoie otretxenie
1911 Mark Twain Adventures of Huckleberry Finn Prikliutxenia Finna[3]
1912 Samuel Crockett Cleg Kelly Prikliutxenia malenkogo xotlandtsa[3]

Erreferentziak

aldatu
  1. 156. Alfabeto zirilikoz idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistema. Gasteiz: Euskaltzaindia (argitaratze data: 2009-02-27) (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
  2. (Errusieraz) «Анненская, Александра Никитична» Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона. Доп. т. I Санкт-Петербург (argitaratze data: 1905), 122 or. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
  3. a b c d (Errusieraz) «Анненская Александра Никитична» ПроДетЛит (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
  4. a b c (Ingelesez) Astman Ledkovsky, Mariana; Rosenthal, Charlott; Zirin, Mary F. (1994). Dictionary of Russian Women Writers. Bloomsbury Academic, 30-31 or. ISBN 978-0-313-26265-4. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).
  5. (Ingelesez) Hollington, Michael. (2013). The Reception of Charles Dickens in Europe. A&C Black, 648- or. ISBN 978-1-62356-076-8. (Noiz kontsultatua: 2024-12-09).

Kanpo estekak

aldatu