Wikipedia

Zipreko museoa

Zipreko museoa edo Zipreko Arkeologia Museoa (grezieraz: Κυπριακό Μουσείο), Nikosia hiriburuan dagoen museoa da, Zipreko handiena eta zaharrena.

Zipreko museoa
Kokapena
Estatu burujabe Zipre
Zipreren banaketa administratiboaNikosiako barrutia
Municipalities of Cyprus RepublicNicosia Municipality
Parish of Nicosia MunicipalityAyios Andreas
Koordenatuak35°10′18″N 33°21′19″E / 35.1717°N 33.3553°E / 35.1717; 33.3553
Map
Historia eta erabilera
Irekiera1882
Webgune ofiziala

Uhartean egindako indusketetan aurkituriko piezak soilik daude ikusgai, antzinako Zipreri buruzko munduko bilduma handiena duen museoa da.

Historia aldatu

Britainiarrek Zipre 1878an okupatu zuten eta zipretarrek hala eskatuta 1882an fundatu zen museoa. XIX. mendean zehar legezkoak ez ziren indusketa ugari egin ziren Zipren eta bertan aurkituriko objetuak uhartetik ateratzen zituzten. Honen adibide lazgarriena Luigi Palma di Cesnola estatubatuar enbaxadoreak egindakoa izan zen, izan ere indusketetan aurkituriko 35.000 pieza Estatu Batuetara eraman baitzituen. Bidean objetu ugari suntsitu egin ziren eta New Yorken sortu berria zen Metropolitan Museum of Art museoak hartu zituen egoera onean iritsi zirenak[1]. Honen aurrean hainbat agintari musulman eta kristauek Zipreko britainiar gobernuari museo bat sor zezala eskatu zioten.

Hasierako museoa donazio pribatuekin sortu zen gobernuaren egoitzan. 1889an Victoria Streetera aldatu zen, hiriko harresien barnean. Gaur egungo eraikina 1908an hasi zen altxatzen eta 1924an amaitu[2]. Atenasko Arkeologia Elkarteko N. Balanos arkitektu greziarrak diseinatu zuen eta George H. Everett Jefferyk ikuskatu zituen lanak[3]. 1935ean Arkeologiaren legea onartu zen eta Museoa erabat ofiziala bihurtu zen[2]. Ordutik aurrera zipretar arkeologoen indusketa ugari egin ziren eta Zipreko historia luzea zehaztu ahal izan zen.

1961. urtean eraikin gehigarri bat osatu zen bere galeria, biltegi eta bulegoekin[4].

Bildumak aldatu

Aurreneko museoa eratu bezain laster britainiarrak eta gainerako europarrak uhartean egiten ari ziren indusketetatik objetu andana iristen hasi ziren[5]. Aurreneko katalogo antolatua 1899an egin zuten Sir John Myresek eta Max Ohnefalsch-Richterrek[6]. Einar Gjerstad arkeologo suediarrak gidaturiko espedizio batek nabarmen handitu zuen museoko bilduma 1927 eta 1931 artean[7].

Azkenengo hamarkadetan deszentralizazio prozesu baten ondorioz objetu ugari tokiko museoetan sakabanatzen joan dira[8].

Museoak hamalau erakusgela ditu barne patio baten inguruan[2]. Gela hauek kronologikoki antolaturik daude[2][9]:

  • I gela: Neolito Aroa.
  • II gela: Brontze Aro goiztiarreko keramika.
  • III gela: Berontze Aro ertainetik Erromatarren garaira arteko keramikaren eboluzioa.
  • IV gela: Agia Irini santutegi zaharreko aldare zirkularrean aurkituriko buztinezko estatuatxoak.
  • V gela: Aro klasikoko estatuetan Egipto eta Asiriaren eragina.
  • VI gela: Erromatar eta Heleniar aroak Zipren.
  • VII gela: Hiru atal ditu; brontzezko tresnak, txanpon eta zigiluak eta azkenik bitxiak.eta beirazko gaiak
  • VIII gela: Hilobiak, K.a. IV milurtekotik K.a. IV mendera.
  • IX gela: Sarkofagoak eta hilarriak.
  • X gela: Zipreko idazkleraren eboluzioa.
  • XI gela: Salaminako errege hilobietako objetuak; tronuak, oheak, brontzezko lapikoak...
  • XII gela: Aldiroko erakusketa gela.
  • XIII gela: Salaminako gimnasioko estatua erromatarrak.
  • XIV gela: Buztinezko figuratxoen ekoizpena Brontze Aro goiztiarretik Erromatarren Arora, gaika sailkatuta.

Eraikinean liburutegi bat, biltegiak, laborategiak eta bulegoak ere badaude.

Etorkizuna aldatu

Museoak indusketa anitzetatik jasotzen dituen gaien kopurua etengabe handitzen doa eta portzentai oso txiki bat baino ezin du erakutsi. Espazio handiagoa eskatu du eta alboan dagoen Nikosiako Ospitale zaharra bota dute eraikin berri bat egiteko[10].

Iruditegia aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ www.metmuseum.org (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  2. ↑ a b c d «Cyprus Museum» www.visitcyprus.com (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  3. ↑ «Τμήμα Αρχαιοτήτων - Μουσεία» www.mcw.gov.cy (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  4. ↑ Merrillees, Robert Stuart. (2005). «Towards a fuller history of the Cyprus Museum» Cahiers du Centre d’Études Chypriotes 35 (1): 191–214.  doi:10.3406/cchyp.2005.1482. (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  5. ↑ Munro, J. A. R.; Tubbs, H. A.. (1890-01-01). Excavations in Cyprus, 1889. Second Season's Work.-Polis tes Chrysochou.-Limniti.  doi:10.2307/623412. (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  6. ↑ Myres, John; M.Ohnefalsch-Richter. (1899). A catalogue of the Cyprus Museum with a chronicle of excavations undertaken since the British occupation and introductory notes on Cypriot Archaeology. Oxford: Clarendon Press.
  7. ↑ M, J. L.; Gjerstad, Einar. (1935). «The Swedish Cyprus Expedition: Finds and Results of the Excavations in Cyprus, 1927-1931» Journal of Hellenic Studies 55: 238.  doi:10.2307/627376. (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  8. ↑ Herscher, Ellen. (1995). «Archaeology in Cyprus» American Journal of Archaeology 99 (2): 257–294.  doi:10.2307/506341. ISSN 0002-9114. (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  9. ↑ (Ingelesez) «The Cyprus Museum» museu.ms (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).
  10. ↑ web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2020-09-20).

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zipreko_museoa&oldid=8589013"(e)tik eskuratuta