VX (nerbio-gasa)
VXa (IUPAC: S-{2-[Di(propan-2-il)amino]etil} O-etil metilfosfonotioato) konposatu kimiko sintetikoa da organofosforoen familiakoa, tiofosfonato bat presezki. Oso toxikoa da eta nerbio-agente gisa sailkatuta dago. Nerbio-agenteak ezagutzen diren gerrako agente kimiko toxikoenak eta eragin azkarrena dutenak dira.[1] 1991ko Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluaren 687. ebazpenean suntsipen handiko arma izendatu zuten eta 1993an Arma Kimikoen Hitzarmenak bere ekoizpena eta biltegiratzea debekatu zituen.
| VX (nerbio-gasa) | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C11H26NO2PS |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | Nitrogeno, sufre, fosforo eta karbono |
| Mota | konposatu kimiko |
| Ezaugarriak | |
| Dentsitatea | 1,00083 g/cm³ |
| Fusio-puntua | −50 °C |
| Irakite-puntua | 298 °C |
| Masa molekularra | 267,142 Da |
| Erabilera | |
| Rola | chemical warfare agent (en)  , acetylcholinesterase inhibitor (en) eta neurotoxina |
| Arriskuak | |
| NFPA 704 |  1
4
1
|
| Eragin dezake | VX exposure (en) |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | JJIUCEJQJXNMHV-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 50782-69-9 |
| ChemSpider | 36386 |
| PubChem | 39793 |
| Gmelin | 136185 |
| ChEMBL | CHEMBL483105 |
| RTECS zenbakia | TB1090000 |
| DSSTox zenbakia | TB1090000 |
| MeSH | C009680 |
| UNII | 9A4381183B |
VXak ez du ez usainik ez zaporerik, likido oliotsu eta koloregabea da, lurruntzeko denbora behar duena, eta lurrunkortasun baxuari eta biskositateari esker zona bati itsatsita mantentzen dena, arriskutsua izan daitekeena. Oso hilgarria da egoera likidoan, eta are hilgarriagoa gas-egoerara/aerosolera iristen bada. VXa ez dago modu naturalean ingurunean, artifizialki garatu zelako.
Gaur egun, agente neurotoxiko horren munduko erreserbak kimikoki markatu dira detektatzeko (trafiko terrorista saihesteko), NATOren erreserbetarako kolore urdina eta Varsoviako Ituneko herrialdeetarako kolore berdea izanik.
VX izena ez da izen kimiko bat, NATOk agente kimiko hori izendatzeko erabiltzen duen izen militar bat da; molekularen izen kimikoa O-etildiisopropilaminoetilmetilfosfonotiolato da.
Erreferentziak aldatu
- ↑ (Gaztelaniaz) Gases Neurotóxicos: El arma química definitiva. .
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q421809
Multimedia: VX nerve agent / Q421809
|
Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |