Txina Bakarra
«Txina Bakarra» (txinera tradizionalez: 一個中國; txinera sinplifikatuz: 一个中国; pinyinez: yī gè Zhōngguó posizio politiko bat da, zeinaren arabera nazio-estatu bakarra dagoen munduan «Txina» izenarekin eta, beraz, Txina kontinentala, Hong Kong, Macao eta Taiwan guztiak direla «Txina» izeneko erakunde nazional bakarraren parte.
Txinako Herri Errepublikako gobernuak gogotsu eusten dio printzipio horri, eta zehazten du, Pekingo gobernuarentzat, Taiwan uharteak «probintzia errebelde» soil baten de facto maila izan behar duela, eta ezin izango dela inoiz estatu independente gisa onartu. Printzipio hori onartzea edo baztertzea funtsezko faktorea da Txinako Herri Errepublikaren (Txina kontinentala, Hong Kong eta Macao gobernatzen ditu) eta Txinako Errepublikaren (Taiwan uhartea gobernatzen du) eta inguruko Pescadores, Quemoy, Matsu, Pratas eta Taiping uharteen arteko harremanetan.
Txinako Herri Errepublikak erabat eusten dio «Txina bakarra»ren politikari; Txina eta Txinako Herri Errepublika berdintzen ditu, eta dio Txina bakarraren gaineko legezko gobernu bakarra Pekingoa dela. Printzipio hori aplikatuz, Txinako Herri Errepublikak Pekingo gobernua Txinako gobernu bakar gisa onartuko duten harreman diplomatikoak dituzten herrialde guztiei eskatzen die Taiwanekin harreman diplomatikoak izateari uko egin diezaiotela, eta Taiwan ere «Txinako Herri Errepublikaren parte» gisa onartzea. Txina bakarra dagoela onartzea da Txinako Herri Errepublikak jarri duen aurrebaldintza Txinako Errepublikarekin negoziazioei eusteko.
Txinako Errepublikak politika horrekiko duen posizioa nabarmen zatituagoa da. Legez, Txinako Errepublikak «Txina bakarra» printzipioaren berezko bertsioari eusten dio, ofizialki esaten baitu Taipeiko gobernua dela Txina kontinental osoaren «legezko gobernu» bakarra. Hala ere, Taiwango Gobernuak ez ditu modu aktiboan mantentzen eskakizun horiek.
Taiwango Koalizio pan-urdineko alderdiek Txina Bakarraren politika onartzen dute, baina haiek ez dute «Txina» Txinako Herri Errepublikarekin berdintzen, Taiwanekin berarekin baizik, Txinako Herri Errepublikako erregimenari zilegitasun guztia ukatuz. Kuomintang alderdiko Ma Ying-jeou presidente ohiak 2006an adierazi zuen "Txina bakarra dagoela, Txinako Errepublika".
Aitzitik, Taiwango Koalizio pan-berdeko alderdiek ez dute onartzen Txina Bakar baten jarrera; izan ere, nahiago dute Taiwan Txinatik bereizitako estatu gisa hartu. Taipeiko erregimenak Txina kontinentalari buruzko nahiak alde batera uztea eta Taiwan estatu independentetzat jotzea proposatzen dute, Txinako Herri Errepublikarekin lotura politikorik gabe. Jarrera hori ere baztertu egiten du Txinako Herri Errepublikako gobernuak.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q608889
