Togo Frantsesa
Togo Frantsesa, edo Ekialdeko Togo[1] (frantsesez: Togo français edo Togoland oriental) frantziar mandatu kolonial bat izan zen Mendebaldeko Afrikan, gero Togoko Errepublika bihurtu zena.
| Togo Frantsesa Togo français | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1916 – 1960 | |||||||
| Nazioen Ligako mandatua (Frantziar Inperio Koloniala) | |||||||
| |||||||
 Togo Frantsesa more argiz (Togo Britainiarra berde argiz) | |||||||
| Geografia | |||||||
| Hiriburua | Lome | ||||||
| Kultura | |||||||
| Hizkuntza(k) | frantsesa (ofiziala), Ewea, Kotokolia, Tema, Kabyea | ||||||
| Historia | |||||||
| Garai historikoa | XX. mendea | ||||||
| Mendebaldeko Afrikako kanpaina (Lehen Mundu Gerra) | 1914 | ||||||
| Togolandiaren banaketa | 1916ko Abenduaren 27a | ||||||
| Nazioen Ligako mandatua | 1922ko uztailaren 20a | ||||||
| Independentzia Togo bezala | 1960ko apirilaren 27a | ||||||
| |||||||
.svg)
Lurralde-mandatua aldatu
1914ko abuztuaren 26an, Togolandiako protektoratu alemaniarra indar frantsesek eta britainiarrek inbaditu zuten, eta erresistentzia laburra bost egunean erori zen. 1916an, Togolandia bi administrazio eremutan, frantsesa eta britainiarra, banatu zuten; gerra ostean, Togolandia Frantziako eta Erresuma Batuko administrazioen artean banatutako Nazioen Ligako mandatu bihurtu zen.
Bigarren Mundu Gerraren ostean, Nazio Batuen fideikomiso lurralde bihurtu zen, mandatari frantziarrek oraindik kudeatzen zuten bitartean.
1955eko estatutuaren arabera, Togo Frantsesa Batasun Frantseseko errepublika autonomo bihurtu zen, nahiz eta NBEren fideikomiso gisa mantendu izan. Sufragio unibertsalaren arabera hautatutako legegintza-organoek botere handia izan zuten barne-gaietan, legegintzako arduradun nagusi bat buru zuen organo exekutiboak hautatuta. Aldaketa horiek 1956an erreferendumean onartutako konstituzio batean sartu ziren. 1956ko irailaren 10ean, Nicolas Grunitzky Togoko Errepublika Autonomoko lehen ministro bihurtu zen. Hala ere, plebiszituaren irregulartasunak direla eta, Sylvanus Olympiok irabazi zituen hauteskunde orokorrak (gainbegiratzerik gabe) egin ziren. 1960ko apirilaren 27an, trantsizio leun batean, Togok Frantziarekiko lotura konstituzionalak moztu zituen, Nazio Batuen fideikomiso estatutua kendu zuen, eta Olympio presidente izendatu zuen behin behineko konstituzioa zuen herrialde guztiz independente bihurtu zen.
Erreferentziak aldatu
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q797214
Multimedia: French Togoland / Q797214
