Rosita Forbes

(1900)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakJoan Rosita Torr
JaiotzaLincoln1890eko urtarrilaren 16a
Herrialdea Erresuma Batua
HeriotzaBermuda1967ko ekainaren 30a (77 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakesploratzailea, bidaia idazlea, eleberrigilea, idazlea eta bidaiaria
Jasotako sariak

Rosita Forbes, jaiotzez Joan Rosita Torr (Lincoln, 1890eko urtarrilaren 16a - Warwick, Bermuda, 1967ko ekainaren 30a) bidaia-idazle eta esploratzaile britainiarra izan zen. 1920 eta 1921 artean, Kufrako oasia Libian (Ahmed Hassanein esploratzaile egiptoarrarekin batera) bisitatu zuen Europako lehen emakumea izan zen, atzerritarrak debekatuta zeuden garaian.[1]

Biografia aldatu

Joan Rosita Riseholme Salan jaio zen, Lincolnetik (Ingalaterra) gertu zegoen herri batean. Herbert James Torr eta Rosita Graham Torr izan ziren haren gurasoak. Aita parlamentari ingelesa zen.[2]

Ibilbidea aldatu

Lehen Mundu Gerran, anbulantzia bat gidatu zuen, bi urtez Frantzian zauritutakoei laguntzeko. 1917tik 1918ra, Asiara joan zen Armorel Meinertzhagen-ekin, hogeita hamar herrialde bisitatuz.[3] Gerraren ondoren, Meinertzhagenekin batera Ipar Afrikara joan ziren, "diru gutxirekin baina buru-argitsuarekin". Bisitaren emaitza bere lehen liburua izan zen, Uncondued Trotamundos (1919).[4] Hurrengo urtean, "Sitt Khadija" izeneko emakume arabiarra izan nahi izan zuen, 1921ean Kufrako oasia bisitatzeko. Hortaz, Europako lehen emakumea izan zen toki hura bisitatzen.

1930 eta 1931 bitartean, Brasil, Uruguai, Paraguai, Argentina, Txile, Bolivia, Peru eta Ekuadorren barrena ibili zen, eta bidaia horren amaieran Eight republics in search of a future; evolución & revolution in South America argitaratu zuen 1932an. Rosita Forbesek ikusleak liluratu zituen bidaia-idazle ausart gisa, izan ere munduko hainbat lekutan abenturak bizi izan zituen, Europako bi gerra garrantzitsuenen artean. Eleberrigile gisa, bere ospeari eragin zion Adolf Hitlerrekin izan zuen elkarrizketak eta Benito Mussolinirekin eginiko bilerek.[5] 1940an These Men I Knew liburua argitaratu zuen, eta bertan azpimarratu zuen elkarrizketak egin ziela kazetaritza- eta politika-interesagatik, ez haien pentsamendu edo praktikei atxikitzeagatik.

Royal Geographical Societyko fellow gisa inskribatu zuten Forbes, eta Real Antwerp Sociedad Geográfica eta Frantziako Sociedad Geográfica elkarteetako dominak jaso zituen, baita Arteen Elkarte Errealaren sari bat ere 1924an. Halaber, Itsaso Gorritik Nilo Urdinera izeneko bidaia-filma egin zuen, eta haren bi eleberri zinemara eraman zituzten filmetan (Fighting Love (1927) eta El Jeque Blanco (1928), If the Gods Laugh eta Account Rendered nobeletan oinarrituta, hurrenez hurren). 1924an idatzitako The Sultan of the Mountains: The Life of Story of Raisulli autobiografia askatasunez egokitu zen John Miliusen El Viento y el León filmean, 1972an.[6]

Bizitza pertsonala aldatu

Joan Rosita Torr Robert Foster Forbes koronelarekin ezkondu zen 1911n, eta 1917an dibortziatu ziren, ezkontzako eraztuna saldu eta Hego Afrikara nabigatuz. 1921ean berriro ezkondu zen Arthur Thomas McGrath-ekin, eta harekin bidaiatzen jarraitu zuen herrialde askotan, 1962an alargun geratu zen arte.

Obrak aldatu

  • Uncondued wanderers, 1919
  • The secretof the Sahara: Kufara, 1921
  • The sultan of the mountains; the life story of Raisuli, 1924
  • From Red sea to Blue Nile; Abyssinian adventure, 1925 (also published under the title From Red Sea to Blue Nile; a thousand miles of Ethiopia?)
  • Adventure, 1928
  • Conflict; Angora to Afghanistan, 1931
  • Eight republics in search of a future; evolución & revolution in South America, 1933
  • Women called wild, 1935
  • Forbidden road-Kabul to Samarkand, 1937
  • These are real people, 1937
  • A unicorn in the Bahamas, 1939
  • India of the princes, 1939
  • These men I knew, 1940
  • Gypsy in the sun, 1944
  • Appointment with destiny, 1946
  • Henry Morgan, pirate, 1946
  • Sir Henry Morgan, pirate & pioneer, 1948
  • Islands in the sun, 1949

Erreferentziak aldatu

  1. Dorothy Middleton, "(Joan) Rosita Forbes" in Oxford Dictionary of National Biography (Oxford University Press 2004).
  2. Duncan J. D. Smith, Rosita Forbes Biography (2009), at Slideshare.
  3. Brian Garfield, The Meinertzhagen Mystery: The Life and Legend of a Colossal Fraud (Potomac Books 2007): 74.
  4. Kamila Shamsie, "Rosita Forbes: The Travel Writer They Couldn't Tame" Telegraph (22 April 2014).
  5. H. M. Teo, "Gypsy in the Sun: The Transnational Life of Rosita Forbes" in Desley Deacon, Penny Russell, and Angela Woollacott, eds., Transnational Lives: Biographies of Global Modernity, 1700-Present (Palgrave Macmillan 2010): 273-285.
  6. "The Wind, the Lion, and Rosita Forbes" Tangier American Legation Institute for Moroccan Studies (2 October 2012).

Kanpo estekak aldatu

  • Rosita Forbes at Internet Archive-ren eta haren gaineko lanak