Mexiko Berria

Mexiko Berria
	State of New Mexico
	Ereserkia: O Fair New Mexico
	Goiburua: Crescit eundo
; Mexiko Berriko bandera eta baliorik ez	[[Fitxategi:\|80x80px\|]];
	Map of USA NM.svg
Geografia
Hiriburua	Santa Fe; 35°40′12″N 105°58′12″W
Hiririk handiena	Albuquerque
Azalera	315.194; Ura %0,24
Punturik altuena	Wheeler Peak (en)
Punturik sakonena	Red Bluff Reservoir (en)
Mugakideak	Arizona, Colorado, Oklahoma, Texas, Chihuahua, Sonora eta Utah
Administrazioa
Gobernadorea	Susana Martinez
Mexiko Berriko gobernadorea	Michelle Lujan Grisham
Legebiltzarra	New Mexico Legislature (en)
Epai autoritatea	New Mexico Supreme Court (en)
Demografia
Biztanleria	2.117.522 (2020); 32.413 (2015)
Dentsitatea	6,72 bizt/km²
Hizkuntza ofizialak	ikusi baliorik ez ;
Erabilitako hizkuntzak	ikusi Towa, Southern Tiwa (en) , Taos (en) , Hopi (en) , Tewa, Zuni hizkuntza, Navajoera, Colorado River Numic (en) , Lipan (en) , Jicarilla (en) , Mescalero-Chiricahua (en) , Western Keres (en) , Eastern Keres (en) , New Mexican Spanish (en) eta New Mexican English (en) ;
Ezkontzeko adina	genero guztiak: 18
Derrigorrezko eskolaratzea	-18
Ekonomia
BPG nominala	100.310.100.000 US$ (2020); 105.143.400.000 US$ (2019); Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaAdierazpen errorea: Hitz ezezaguna "br" (2019)
Historia
1598	Santa Fe de Nuevo México (en)
1850	New Mexico Territory (en)
1912
Bestelako informazioa
Ordu eremua	ikusi UTC−07:00 ; : America/Denver (en) ;
	newmexico.gov

Mexiko Berria^[1] Ameriketako Estatu Batuetako hego-mendebaldeko estatua da. Hiriburua Santa Fe du, baina hiri garrantzitsuena Albuquerque da. 315.194 km² ditu eta 2007an, 1.969.915 milioi biztanle zituen. Ingelesa eta gaztelania hizkuntza erabilienak dira eta biztanle gehienak protestanteak dira, katoliko asko ere dagoen arren.

Zubia, Grande ibaiaren arroilaren gainean.

GeografiaAldatu

Coloradoko goi-ordokiaren zati bat eta Mendi Harritsuen hegoaldea hartzen du. Klima kontinentala da, eta euri gutxi egiten du. Grande ibaia eta Pecos, aurrenekoaren ezkerraldeko adarra, aipagarrienak dira.

EkonomiaAldatu

Nekazaritzak ez du munta handirik, lurraren eta klimaren ezaugarrien ondorioz. Hala ere, kotoia, laboreak-eta lantzen dira. Abeltzaintzan, ardiak, behiak eta txerriak nagusi dira. Meagintzan, uranio hobi handiak nabariak dira eta, horiez gain, petrolioa, gasa, ikatza... Industrian, petrolio findegiek, zentral nuklearrek eta elikagaiek garrantzi handiena dute.

ErreferentziakAldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .

Kanpo estekakAldatu

Datuak: Q1522
Multimedia: New Mexico

[1] Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .

[1]